Türkiye’nin gözde turistik adreslerinden Alaçatı son günlerde beldenin en hayati noktalarından birinde yaşanan değişikliği konuşuyor. Bazıları içkili lokanta da olan çok sayıda dükkan ve işletmenin Diyanet’e devri ve yaratacağı etkilerin bu yaz beldedeki ana konuşma konusu olacağı şimdiden belli. Bazı gayrimenkullerin Diyanet’e devir kararı aslında yeni bir olay değil. Meselenin çıkış noktası 2014’te yürürlüğe giren Büyükşehir Yasası’nın emrettiği düzenlemeler. Meclis’te de tartışmalara yol açan Büyükşehir Yasası uyarınca büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunan tüm belde belediyeleri kapatıldı. Bodrum’daki Yalıkavak, Turgutreis gibi büyük belediyeler gibi İzmir Çeşme’deki Alaçatı Belediyesi de kapısına kilit vurdu. Eskiden belediye olan bu tip yerler, en yakın ilçe belediyesine bağlı mahalle statüsüne geçti. 2014 öncesi belediye başkanları ve meclisleri ile yönetilirken, tek maddeyle muhtarlık oluverdiler.
İş sadece statünün değişmesiyle bitmedi. Kapatılan belediyelere ait şirketler, gayrimenkuller vardı. Kanuna göre bu malların paylaşımı için il valilikleri başkanlığında komisyonlar kurulması öngörüldü. Kurulan komisyonlarda, çoğunluk seçilen yerel yöneticilerde değil bürokratlardaydı. Hal böyle olunca, malların dağıtımı da merkezi otoritenin siyasi tercihiyle şekillendi. Kamuoyuna yansıyan haberlere göre Ak Parti’nin hakim olduğu belediyeler kapanan beldelerin gayrimenkullerinden istediğini alırken, Ak Parti’nin geride kaldığı belediyelerde mülkler genellikle merkezi yönetime bağlı kurumlara dağıtıldı. İşte Alaçatı’da da yaşanan buydu. Kapanan Alaçatı Belediyesi’nin en önemli mülkleri Milli Eğitim ile Diyanet arasında paylaşıldı. Diyanet’in payına tarihi belediye binası ile aralarında içkili restoranların da bulunduğu 22 dükkan düştü. Devir sonucu mülkiyetleri Milli Emlak’a, kullanım hakları Diyanet’e geçen bazı mekanlar şöyle: Balıkçım Kenan, Balıkçı Bayram, Abone Market, Angel Cafe Bar, Lila Cafe, Dana Rosto, Eftelya, Selin Cafe, Meyhane Şerefe, Gizem Cafe, Sailor’s Cafe ve Otel, Orta Kahve, Pole Cafe, Sakızlı Kahve.
Veda gecesiyle tahliye…
Bu mülklerden en değerli olanı Alaçatı meydanında, Atatürk ve İnönü büstlerine komşu eski belediye binası içindeki “Sailor’s Cafe ve Hotel”. Tesisin işletmecisi Mahmut Etkin 2020 Kasım ayında binayı boşaltıp anahtarı Diyanet’e teslim etti. Etkin, bir kaç ay önceki devri hüzünle anlatıyor:
“Karakoldan gelen memur bey tebligatı verdi, belgeyi imzaladım. Tam 19 yıldır işlettiğim Sailor’s Cafe kasabanın bir değeriydi. 24 saat buluşma noktası olarak kullanılan bir mekandı. Yerli ve yabancı turistlere hizmet veriyorduk. Uzun süren adli sürecin sonuna gelinmişti. Eşyalarımızı toplayıp, kafe ve oteli Çeşme Müftüsü’ne tertemiz teslim ettik. Birkaç gün öncesinden devamlı müşterilerimize bir veda gecesi düzenledik. İki vardiya halinde toplam 23 kişi çalışıyorduk. Bu tahliye medyada çok yer alınca bizzat Vali Bey geldi gördü. Bu mekanın ne derece önemli yer olduğunu bizzat yerinde izledi. Son ödediğim aylık kira bedeli 22 bin TL’ydi. Devrin ardından İzmir Müftülüğü binaya Diyanet Gençlik Merkezi levhasını astı”. Son gelişmelere sadece devredilen mekanların eski işletmecileri değil, Alaçatı sakinleri de tepkili. Seramik sanatçısı Serap Yurdaer Erboy meydandaki Sailors’s Cafe’nin kapanmasını içine sindiremiyor. “Bu mekan köyün eski ve değerli bir simgesiydi. Üzülüyoruz.”
"Bu mekanlar yaşamalı"
Çeşme Belediye Meclis Üyesi Vehbi Özen ise tepkisini “Bu mekanlar Alaçatı’nın öz malıdır. Gerçek sahipleri de Alaçatılılardır” diyerek dile getiriyor.
İşletmeci Övge Oğultürk ise Sailor’s, Köşe Kahve ve Taş Hotel gibi mekanların dokuyu oluşturan yerler olduğuna dikkat çekerek “Bu mekanların ve daha nicelerinin onlarca yıl daha yaşamasını isterdim” diyor. Son gelişmelerden hoşnutsuz olanlardan: “Alaçatı’nın bu güzel meydanında keyif yaparken, bir şeyler yiyip içerken hem ben rahatsız olacağım, hem de bu gençlik merkezine gelen arkadaşlar rahatsız olacaklar. Ege’nin dokusuyla yıllarca kimse oynamadı, olmaz.”
Çeşme Belediyesi takas istiyor
Alaçatı hala bu olayın sıkıntısını yaşarken, Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran devredilen bu gayrimenkullerin peşini bırakmamaya niyetli. Mekanların takası için görüşmelerin sürdüğünü belirten Oran, içlerinde tarihi belediye binasının da bulunduğu binaları geri almak için 1 yıla yakındır uğraştığını belirtiyor. Alaçatı’nın turistik niteliğini etkileyen bir başka konu da Diyanet’e devredilen binaların çevresinde özel mülkiyete ait olan içkili mekanların durumu. Çeşme Belediye Başkanı Oran “Bu mekanların içki ruhsatları iptal olur mu” sorumuzu “Verilen ruhsatlarda herhangi bir değişiklik olmayacak. Hepsi verildiği şekliyle geçerli” diye yanıtladı.