Cam sanatçısı ve tasarımcı Felekşan Onar’ın Artakalan başlıklı sergisi, ‘Al-Üret-Tüket’ düzenine bir cevap
Kahraman Çayırlı
Bilindik ‘Al-Üret-Tüket’ düzenine kendi ileri dönüşüm yöntemleriyle cevap veren cam sanatçısı ve tasarımcı Felekşan Onar’ın cam eserlerinin bir araya geldiği Artakalan sergisi, 31 Aralık’a dek Kale Tasarım ve Sanat Merkezi’nde (KTSM). Serginin detaylarını sanatçı Felekşan Onar ve serginin küratörü Serra Yentürk ile konuştuk. Serginizin hikâyesi nedir? Bu serginin temeli Fy-shan Glass Studio’nun özenle tasarladığı ve üfleme tekniği ile ürettiği cam objelerin ürüne dönüşürken kaçınılmaz sonucu olarak artakalan parçalarının uzunca bir süredir tasnif edilip toplanması ile başladı. Bu bir tutkunun hikâyesi. Cama olan tutku… O renkler ortaya çıktıktan sonra gözüm başka bir şey görmedi desem yeridir. Sergimizin ismi Artakalan çünkü tüm eserlerin ‘artakalan’ cam parçalar ile ortaya çıkarılmasından dolayı başka bir isim olamazdı. Artakalan ve fazla olandan hem insanın göz zevkini okşayan hem de kullanıma geri dönecek eserler yaratılabilineceğini göstermek istedim. Ben özel hayatımda da kullan-at davranış biçimini hiç anlamamışımdır. Hayatın bu kadar çabuk tüketilmemesi gerektiğini düşünürüm. Serginizdeki cam eser ve heykelsi objeler ileri dönüşüm yöntemleriyle nasıl tasarlanıp üretildi? Tüm artakalanlar nerdeyse iki yıldır sonucu nereye varılacağı bilinmeden tek tek parlatıldı ve elden geçti. Aynen birincil ürünlere verdiğimiz özen ve dikkat ile… Önce ‘Offerings’ kısmında gösterdiğimiz objeleri bir araya getirdim. Bunlar hepimizin içine sinince ‘Shoji’ paravanımız üzerinde çalışmaya başladık. O çıkarken ‘Totem’ şekillenmeye başladı ve son olarak da ‘Hikari’ aydınlatmalar ile sergi sahiden ‘taçlandı.’ Serginizde kaç parça nesne yer alıyor? Sergideki eserleri şu şekilde gruplandırabiliriz: Serginin ana iki parçası ‘Shoji’ paravanlar girişte bizi karşılıyorlar. Bir taraftan arkadaki ‘Totem’lere ipucu verirken diğer taraftan ziyaretçiyi ‘Offering’ köşesine doğru yönlendiriyorlar. ‘Offering’ parçalarının çoğu masa üstü sergilenebilecek objeler ve onları metal bir sergi konsolu üzerinde gösteriyoruz. Bu objeleri bir parça sunak hissi veren çokça ‘Hikari’ aydınlatmalar kucaklıyor. Bir köşede iki adet ‘Guardian’ ise bu sunağı koruyor. Sunakta duraklayan izleyici biraz daha ilerleyince camın adeta yüceltildiği ‘Totem’lere varıyor. İki totem ışık desteğiyle yaratılan gölgeleri ile çoğalarak seyirciyi anıtsal bir doruğa taşıyor. Cam ile sanatsal olarak nasıl bir ilişkiniz var? Cam benim kendimi ifade ediş şeklim. Bunların arasında şahıs olarak dünya bilinci, geldiğim coğrafya ve tarihin önemi eserlerimde etkin şekilde görülüyor. Bir taraftan hislerimi, fikirlerimi cam aracılığıyla aktarırken diğer taraftan camın doğduğu bu coğrafyayı dünya cam sanatı içinde tekrar haritaya yerleştirmeyi kendime misyon edinmiş bir sanatçıyım.
“Hesaplaştıran bir sergi”
Serginin Küratörü Serra Yentürk “Artakalan, bir tasarım cam sergisi olmakla beraber günümüzde yaratıcı endüstrilerin parçası olan her ölçek ve disiplinden üreticiye, daha bütüncül bir üretim nasıl mümkün olabilir, bunu araştırmayı teklif ediyor. Artakalanların güzelliğini takdir etmenin ötesinde, bu parçaların da bir enerji ve kaynak tüketimine, dahası insan emeğine karşı geldiğini hatırlatıyor. Güncel tasarımı ve tüketicilerini kendiyle hesaplaşmaya iten bir bakış açısı var.”
“Sosyal fayda barındıran projeleri savunuyoruz”
Kale Grubu Kurumsal İletişim Müdürü Zeynep Özler “Kale Tasarım ve Sanat Merkezi (KTSM) olarak dünyanın sanat ve tasarımla daha iyi bir yer olacağına inanıyoruz. Bu amaçla çalışan, sorumlu üretim ve tüketime davet eden ve harekete geçmeye çağıran sanatçı ve tasarımcılara alan açıyoruz. Her bir projede amacımız sosyal fayda barındıran bir fikrin savunuculuğunu yapmak.”