CHP'den kripto varlık teklifine muhalefet şerhi: SPK'ya erişim engeli yetkisi Anayasa'ya aykırı

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 30 Mayıs'ta kabul edilen 'Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin Genel Kurul'da görüşmelerine bugün başlanacak. CHP, kanun teklifine ilişkin muhalefet şerhini paylaştı. Şerhte, kanun teklifinin tali komisyonda görüşülmediği, çalışmanın içeriğinin sadece AK Parti milletvekilleri ile paylaşıldığı, diğer üyelere herhangi bir bilgi aktarımında bulunulmadığı savunuldu.

CHP'nin muhalefet şerhinde, kanun teklifine ilişkin şu eleştiriler yer aldı: "Kanun teklifinin tümünün Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Anayasa’ya uygunluk incelemesi yapılmamıştır.  Kanun teklifinin 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 99. maddesinde değişiklik yapan 7’nci maddesiyle; izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin, internet aracılığı ile yürütüldüğünün tespit edilmesi hâlinde uygulanacak tedbirlerde değişiklik yapılmaktadır. İzinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütülmesinde de yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılmaktadır. Kripto varlık piyasaları ile ilgili düzenlemelerde geç kalınmıştır. Kanun teklifi ikincil düzenlemeler için sermaye piyasası kuruluna sınırsız yetki vermektedir. Kripto varlık piyasasında bu işlemleri yürütecek hizmet sağlayıcılarının mali gücünün ve moralitesinin ticari ahlakının araştırılması gerekir. Getirilen düzenlemede bu konu hakkında yani araştırma ve incelemelerin nasıl yapılacağı konusunda birincil mevzuatta herhangi bir düzenleme yapılmamıştır.

Asgari sermaye miktarına yer verilmemiştir. Güçlü sermaye yapısının oluşturulması kripto piyasası için bir diğer önemli konu başlığıdır. Fakat getirilen kanun teklifinin sunumu sırasında ilgili düzenlemenin daha sonra yapılacağı ifade edilmiş ve düzenleme bu kanun teklifi içerisinde yer almamıştır. Bu durum, kanun teklifinin önemli noksanlıklardan birisidir. Kripto veri madenciliği ile ilgili düzenlemelerin bu kanun teklifinde yer almaması büyük bir eksikliktir. Diğer ülke uygulamaları da dikkate alınarak kripto varlık piyasasındaki işlemlerin ve bu işlemlerden doğan kazançların Türkiye’de veya yurt dışına transferinde vergilenip vergilendirilmeyeceği konusunda teklif metninde herhangi bir husus yer almamaktadır.

Getirilen yeni düzenlemeyle yurt içi ve yurt dışı ayrımı kaldırılmakta ve 'erişimi engelleme' kararı verme yetkisi doğrudan SPK’ya verilmektedir. SPK’nın yurt dışından yapılan internet yayınları için erişimin engellenmesi amacıyla BTK’ya başvurma zorunluluğu da kaldırılmaktadır. Kurula yetki veren düzenlemeler söz konusu düzenleme Anayasa’nın 13, 26 ve 48. maddelerine aykırılık taşımaktadır. Teklifte geçen 'mensup' ifadesi, fiilin kripto varlık hizmet sağlayıcı nezdinde çalışan ve haksız fiille arasında uygun illiyet bağı kurulabilen herkesi kapsadığı Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerinden herhangi bir ayrışma bulunmadığı ifade edilmiştir."