Oyun içinde oyun nasıl oynandı?

Yusuf Akcakaya

yusuf@gazeteoksijen.com Daha Twitch’in ne olduğu geniş kitleler tarafından tam olarak anlaşılamazken, bir de #TemizTwitch kampanyası başladı. Sebebi, elektronik spor ve video oyunu odaklı canlı görüntü akışı platformu Twitch üzerinden dolandırıcıların ve bazı yayıncıların kara para akladığı iddiaları. İddialar Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) soru önergesi verilecek kadar büyüdü, adli süreç başlatıldı.  Bugünlere getiren yolun çıkış noktası ise, platformun bilgisayar korsanları tarafından hack’lenmesi. Bu olayın ne zaman gerçekleştiği bilinmese de, anlaşılması bu yılın ekim ayında. Hack’leme sonucu kaynak kodları ve yayıncı-kullanıcı bilgileri elden ele dolaşmaya başladı. Ve Türkiye’deki az takipçili bazı hesapların, yüksek takipçili rakiplerinden çok daha fazla para kazandığı fark edildi. Konuyla ilgili araştırma yapıldıkça da kara para aklama iddialarına yol açan bir sistem günışığına çıkarıldı. Basitçe anlatmak gerekirse… Örneğin bir kredi kartı hırsızı, alışveriş yaptığında tespit edilebileceği için takip ortamının olmadığı Twitch’e izleyici olarak giriyor ve yayıncıya “bits” yolluyor. 

Temiz Twitch kampanyası

Hemen araya girip bits’in ne olduğunu anlatalım. Twitch üzerinden satışa çıkartılan sanal ürünlere ‘bits’ deniyor. Bu ürünleri biz birer emoji olarak görüyoruz. Fiyatları belirli aralıklarla değişse de şu an 100 bits’in değeri 12 TL, 25 bin bits değeri 2 bin 550 TL. Twitch kullanıcıları aldıkları bu sanal ürünleri yayıncılara, yani platform üzerinde oyun oynayan kişilere gönderiyor. Neden? Burada amaç kendini yayıncıya fark ettirmek. Kullanıcının verdiği bits’in büyüklüğüne göre emojileri daha hareketli oluyor ve daha çok dikkat çekiyor. Tekrar kara para aklama yöntemine dönelim. Hırsızlar yayıncılarla anlaşarak, çaldıkları parayla yüklü miktarda bits almayı öneriyor. Bu alışverişten elde edilen paranın bir kısmını geri çekiyor. Kalan kısmı da Twitch yayıncısına komisyon olarak bırakıyor. Bu sürecin sonunda da parayı yasal bir zemine kavuşturmuş oluyorlar.  Geçen haftadan beri bu konu gündemde olmasına rağmen Twitch henüz resmi açıklamada bulunmadı. Bu sebeple Türkiye’deki ünlü yayıncıların da aralarında bulunduğu kişiler #TemizTwitch isimli bir kampanya başlatarak yetkilileri harekete geçmeye çağırdı. Yaklaşık 30 civarında yayıncı da platformu boykot ederek bundan sonra büyük rakip YouTube’da olacaklarını açıkladı.

Twitch’in değeri 2.3 milyar dolar

2011 yılında Justin Kan ve Emmette Shear tarafından kurulan Twitch platformunun amacı, oyun oynayan kişilerin, yani yayıncıların görüntülerini canlı olarak izleyiciye aktarmak. Bu yayıncılar bir yandan bilgisayardan oyun oynarken bir yandan kamera ile kendilerini çekip sohbet ediyorlar. İzleyiciler ise ekranlarının büyük bir bölümünde oyunları takip ederken, küçük bir kutuda yayıncıları izleyerek sohbetlerini dinliyorlar. Site birkaç yıl içinde öyle bir kitleye ulaştı ki 2014 yılında Amazon Twitch’i 970 milyon dolara satın aldı. 2020 yılında değeri 2.3 milyar dolara çıkan Twitch’de 8 milyondan fazla yayıncı bulunuyor; aylık izleyici sayısı ise 140 milyonu aştı. 2021 yılında sadece Türkiye’de anlık izlenme sayısı 150 bin. Türkiye’deki yayıncı sayısı ise 4 bin 500.

Günde 6 saat çalışıyor

Twitch’te sadece oyun yayınları yapanlar yok; gündem yorumlayan, siyaset konuşan, çeşitli rollere girerek oyunculuk da var. Bu isimlerden biri de 13 bin takipçili VeneficusTV ismiyle 3 yıldır yayın yapan Soykan Soner. Soner yukarıda sayılan türlerin hepsinde yayın yapıyor. Hollanda’da yüksek lisans yaparken Türkiye’deki çevresini özleyip sohbet etmek istediği için bu dünyaya giren yayıncı, haftada 4-5 gün 3’er saatlik yayınlar yapıyor, bu yayınlara hazırlanmak için günde 6 saat harcıyor. Takipçi kitlesi daha çok üniversite mezunu ve çalışan gençlerden oluşuyor. Zaten kanalında 18 yaş ibaresi mevcut, çünkü bazen küfür edebiliyor, sigara içerebiliyor… Soner bir gününün nasıl geçtiğini şöyle anlatıyor: “İnsanlar ya okulda ya da işlerinde olduğundan yayınları genellikle akşam saatlerinde yapıyoruz. Bizdeki prime time saat 21’dir, gece yarısına kadar ise yayınlar devam eder. Bu sebeple Twitch’çiler genelde öğleye doğru uyanır. O saatlerde günlük işlerini halleder, görüşeceği kişilerle görüşür. Sonra yayın hazırlıkları başlar.’’ Soykan Soner ayrıca, sadece kara para aklama konusunda değil, daha başka birçok sebepten Twitch’e tepki gösterdiklerini dile getiriyor: “Bu iddialar ortaya saçıldı biz de o yüzden YouTube’a geçiyoruz sanıyorlar. Rahatsızlığım çok daha öncesine dayanıyor. Twitch bizi herhangi bir konuda umursamıyor, skandallarla ilgili bir açıklama yapmıyor, homofobik yayıncılara karşı bir kısıtlama getirmiyor…’’

15 bin TL’yi gözden çıkarmak gerekiyor

Gelelim bir yayıncının hangi ekipman ve ürünlere ihtiyacı olduğuna… İlk olarak elbette bir bilgisayar gerekiyor. Son çıkan oyunları düzgün bir şekilde oynayabilmeniz için gereken bir bilgisayarın maliyeti en az 10 bin TL. Yayınlarda kendinizi göstermek için kullanacağınız bir web-cam ise bin TL’den başlıyor. Ses aktarımının sorunsuz olması adına harici bir mikrofon ve kulaklık da elzem, bunların toplamı ise bin 500 TL. Saatlerce bilgisayar karşısında kalındığından rahat bir ‘oyun koltuğu’ da vazgeçilmezler arasında; bunun maliyeti de ortalama 2 bin TL. Son olarak kameranının karanlık olarak görmemesi için bir ışığa ihtiyaç duyuluyor, bunun da maliyeti yaklaşık 250 TL. Toplam maliyet ise 15 bin lirayı buluyor.