İspanya'da kadavradan organ bağışı oranı yüzde 85, Türkiye'de ise yüzde 27. Pandemi bu tabloyu daha da olumsuz etkiledi ve oran yüzde 19'a düştü
Uluslararası Organ Bağışı ve Nakil Kurumu’nun 2020 raporuna göre Türkiye, canlı donöründen organ nakillerinde dünyada 2. sıralardayken, kadavradan nakillerde 53. sırada. Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Dr. Eyüp Kahveci, "Kadavralardan organ temininin az olduğu ülkelerde canlıya yönelim var çünkü özellikle karaciğer ve böbrek için bir talep oluyor ve yeterli organ temin edemediği noktada, Sağlık Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu kurallar çerçevesinde canlıdan nakile yöneliyorlar" dedi. Kadavradan naklin önemini vurgulayan Kahveci, “Kadavradan nakil tercih edilmeli çünkü bu organlar toprakta çürüyüp gideceğine değerlendirilmeli. Hayata tutunmak isteyen insanlara şans verilmesi gerekir” dedi.
Bağış oranı artmalı
Dr. Eyüp Kahveci Pandeminin de etkisiyle Türkiye’de de organ bağışı oranlarında azalma olduğunu söyleyen Kahveci, "Türkiye'de pandemi öncesinde yılda 2 bin 500’e yakın beyin ölüm tespiti yapılıyordu. Bu vakaların ailelerinin sadece yüzde 27’si organ bağışını kabul ediyordu. Bu oran pandemide 19’lara kadar düştü” dedi. Kahveci, yıl sonuna kadar oranların eskisine döneceğine dair umudunu koruyor: “Şu anda toparlanma aşamasındayız çünkü toplumda normalleşme ile birlikte ailelerin bağış yapma oranı artıyor. Yıl sonuna kadar pandemiden önceki dönemi yakalarız. Ama yine de daha fazla çabaya ihtiyaç var. Örneğin İspanya'da kadavradan bağış oranı yüzde 85’in üzerinde iken bizde ise yüzde 27 civarında.”
Akrabalık yoksa kurul karar veriyor
Dr. Eyüp Kahveci, organ bağışı prosedürünü ise şöyle anlattı: “Öncelikle bir organ nakli merkezine müracaat etmek gerekiyor. Verici kişinin sağlıklı olması, bir hastalığının olmaması gerekiyor. Canlı vericiler, yasal olarak aile içi ve aile dışı olarak iki ayrı kategoride incelenir. Organ nakli yasasına göre 4. dereceden kan veya kayın bağı olan kişilerde özel bir izne gerek olmadan doğrudan nakil yapılabilir. 4. dereceden daha uzak kan, kayın bağı olan veya hiç kan bağı olmayanlar için ise sağlık müdürlükleri bünyesindeki kurullardan izin almak şart. Şu anda 600 bin civarında organ bağış kartı taşıyan organ bağış gönüllüsü var. Beyin ölümü gerçekleşince organları bağışlanıyor.”