Topkapı Sarayı'nın en değerli hazinelerinden: Tarihi saat koleksiyonu ilk kez ziyaretçilerle buluşuyor

Topkapı Sarayı'nın ikinci avlusunda yer alan Has Ahırlar bölümü, "Topkapı Sarayı'nda Zaman ve Sanat" temasıyla saat müzesine dönüştürüldü.Milli Saraylar Başkanlığının yürüttüğü titiz belgeleme, restorasyon ve konservasyon çalışmaları sonucunda bu özel koleksiyon, modern ve estetik sergileme düzeniyle yeniden hayat buldu.Basın mensuplarına açıklamada bulunan Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, Topkapı Sarayı'nın saat koleksiyonunun dünyada sayılı koleksiyonlardan biri olduğunu söyledi.Yıldız, saatlerin önemli bir kısmının dünyada tek örnek olduğunu belirterek, "Bu da zaten bu koleksiyonu çok seçkin, dünyada sayılı kılan hususlardan bir tanesi. Koleksiyonumuzun içinde bazı saatleri yakından gördüğümüzde, bunların sadece saat olarak değil aksamıyla da son derece kıymetli doneleri barındırdığını görüyoruz. Koleksiyonumuzu bir arada görmek suretiyle yerli ve yabancı ziyaretçilerimizi Topkapı Sarayı'nın bir hazinesiyle daha buluşturmuş olacağız. Hazırlıklarda sona geldik. Önümüzdeki günlerde, uygun bir tarihte ziyaretçiyle buluşturacağız" dedi.Daha önceki koleksiyonda yaklaşık 100'e yakın saat gösterildiğine değinen Yıldız, "Koleksiyonumuzun tamamı 380 civarında. Bu müzemizde de 300 parça saati ziyaretçimizle buluşturacağız. Bunun yanında koleksiyonu tamamlayıcı bazı unsurlar, usturlaplar, saat tamirinde kullanılan bazı araç gereçler var" ifadelerini kullandı.Yıldız, saatçiliğin mihenk taşını teşkil eden, Türkiye'de üretilmiş en eski saatlerden, 16. yüzyıldan kalma bir saatin de sergide görülebileceğinin altını çizdi. Osmanlı döneminde önemli saatçiler olduğuna işaret eden Yıldız, şu bilgileri verdi: "Ülkemizin tasavvuf tarihinde de çok önemli yerleri var. Bu noktada Ahmet Eflaki Dede çok önemli bir mutasavvıf ve aynı zamanda da bir saat ustası. Ürettiği en önemli saatler bu koleksiyonun bir parçası. Hediyelere baktığımız zaman da Osmanlı sultanlarına hediye edilmiş Fransa, Almanya, İngiltere gibi çok önemli ülkelerden gelmiş saatler de var. Dünyada çok nadir olarak adlandırılan saatler bu koleksiyonun içerisinde."Osmanlı hanedanlığına dört asır boyunca ev sahipliği yapan Topkapı Sarayı'nın en değerli hazinelerinden saat koleksiyonu, mekanik ustalığı ve sanatsal zenginliğiyle dünya saatçilik tarihinde özel bir konuma sahip. Koleksiyonun yüzde 80'ini oluşturan 300'ü aşkın eser, ilk kez geniş kapsam ve bütünlük içinde sanatseverlerin dikkatine sunuluyor.Osmanlı dönemi saat ustalarından Ahmed Eflaki Dede ve Süleyman Leziz'in imzasını taşıyan eserlerin yanı sıra Sultan 2. Abdülhamit'e armağan edilen Rus yapımı "grifon" figürlü masa saati, duvar saatleri, dönemin teknolojik yeniliklerini temsil eden oturtma saatler ve dünyada benzeri bulunmayan cep saatleri gibi nadide örnekler yer alıyor.Topkapı Sarayı Saat Müzesi'nde bir araya getirilen eserler Türk saatleri, boy saatleri, duvar saatleri, cep saatleri, masa saatleri, oturtma saatler, dekoratif formlu saatler, ölçüm aletleri ile atölye ve tamir aletleri gibi tematik başlıklar altında sınıflandırılıyor.Türk saatçiliğine adanmış özel bölümde Osmanlı ustalarının tüm eserleri ilk kez ziyaretçilerin ilgisine sunuluyor. Müzede yer alan eserler, mekanik yapıları ve estetik detaylarına göre özel olarak tasarlanmış vitrinlerde sergileniyor. Yaklaşık 3,5 metre yüksekliğindeki boy saatleri için özel teşhir alanları üretildi.Müzenin bir diğer dikkat çekici alanı, canlandırmalı saat atölyesi. Bu bölümde koleksiyondaki etütlük eserler, tamir aletleri ve kurma anahtarları yer alıyor. Böylece geçmişte saat üretim ve bakım süreçlerinin nasıl yürütüldüğü ziyaretçilere uygulamalı olarak anlatılıyor. Onarım, fotoğraf çekimi ve nakil süreçlerine dair belgeleme çalışmaları da müzede belgesel içerik olarak yer buluyor.Milli Saraylar Başkanlığı tarafından yürütülen kapsamlı çalışma, Topkapı Sarayı Saat Koleksiyonu'nu adeta yeniden canlandırdı. İlk kez bu kadar kapsamlı bir yaklaşımla sergilenen eserler, teknik özellikleri, tarihi bağlamları ve sanatsal detaylarıyla bütünlüklü bir anlatım içeriyor.