Cinsel taciz iddiaları: Süreç nasıl başladı, neler yaşandı?

Sanat camiası peş peşe gelen taciz ifşalarını ve iddialarını konuşuyor. Fotoğrafçılar ve makyözlerle başlayan ifşalar dizi film oyuncularına, komedyenlere ve yazarlara kadar uzandı. İddia sahiplerinin yayınladıkları mesajların ardından sektörde 'susma' hareketinin fitili ateşlendi ve pek çok kadın, bu zamana kadar dile getirmedikleri iddiaları dile getirdi.

Kadınların birçoğu, yıllar sonra konuşma cesareti bulduklarını söyleyerek "utanç artık taraf değiştirmeli" dedi. 

Süreç nasıl başladı, iddialar neler? 

Geçtiğimiz hafta Instagram üzerinden bir kullanıcı tanınmış bir makyözün kadınlara cinsel organının fotoğraflarını attığını söyledi. 

Hemen ardından fotoğrafçı Mesut Adlin'in küçük yaşta biriyle yaptığı iddia edilen mesajlaşmalar sosyal medyada ifşa edildi. Adlin’in ardından Harun Ateş, Ozan Balta, Mehmet Turgut, Müjdat Kavas, Sercan Oğuz, Tarık Töre, Berkay Temel gibi çok sayıda fotoğrafçının da ifşaları yayımlandı. 

Dergi ve fotoğrafçılık sektöründe başlayan bu ifşalar, dizi film sektörüne de kaydı. Bir taciz iddiası da oyuncu Doğa Lara Akkaya'dan geldi. Akkaya, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda 2022 yılında rol aldığı 'Tozluyaka' dizisinin setinde meslektaşı Tayanç Ayaydın tarafından tacize uğradığını paylaştı. Akkaya, "Bu adam evli ve ünlü oyuncu büyüğündür sus, dediler bana. 21 yaşındaydım, ilk işimdi, ağzımı açamadım. Sürekli sözlü ve yazılı taciz etti" dedi.

O dönemde 21 yaşında olduğunu vurgulayan Akkaya, yapım şirketine durumu bildirdiğinde “‘Büyüğündür, sus’ dediler”sözleriyle yaşadıklarının geçiştirildiğini söyledi. Şirketin daha sonra kendisine, “Doğa, bir daha biz bu adamla çalışmayız, çok üzgünüz” dediğini ancak kısa süre önce aynı ismin yeni projelerinde yer aldığını görünce sessizliğini bozduğunu belirtti.

Tayanç Ayaydın'ın ardından 'Çukur', 'Yargı' ve 'Bahar' dizilerinde yer alan oyuncu Mehmet Yılmaz Ak hakkında fotoğraf sanatçısı Dilan Bozyel şok edici açıklamalarda bulundu. Bozyel, gençlik yıllarında yaşadıklarını anlatarak, oyuncunun kendisine silah zoruyla yaklaşmaya çalıştığını iddia etti.

Aslıhan Gürbüz sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda "2021 yılından bir ifşa arkadaşımdan geliyor" diyerek meslektaşı Gizem Güçlü'nün yaşadıklarını duyurdu. Gizem Güçlü, sosyal medya hesabından şunları yazdı:

"Kanıtlar doğrultusunda, 10 yıldır fotoğraflarımı ve kişisel verilerimi çalarak, çeşitli sosyal medya platformlarında oluşturduğu sahte profiller yoluyla pek çok şahıs ile sanal ilişki yaşayan oyuncu ve menajer Ertunç Uygun'dan  2 yıl önce şikayetçi oldum. 12 Kasım 2021 tarihindeki son duruşmamda, sanık Ertunç Uygun'un TCK 136/1 kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek ve yaymak suçunu işlemesi nedeniyle 2 yıl 1 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir."

Yönetmen Selim Evci'nin asistanlığını yapan tasarımcı Yaprak Civan, 2018 yılında bahsi geçen yönetmenin evinde tacize uğradığını açıkladı. Civan, bir de kendisine gelen mesajları ve benzer olay yaşayan bir kadının yaşadıklarını ifşaladı.

Geçtiğimiz günlerde şarkıcı Anıl Emre Daldal'a ait olduğu iddia edilen mesajlaşmalar da ifşa edildi. X platformu üzerinden yapılan ifşada, Daldal’ın mesajları yayımlandı; hemen ardından farklı kullanıcılar da kendisi hakkında iddiaları dile getirdi.

Hakkında ortaya atılan iddiaların ardından çevirmen Banu Karakaş da eleştirmen yazar Ahmet Ergenç hakkında iddialarda bulundu. 

Komedyen Mesut Süre'yle ilgili pek çok iddia ortaya atıldı. Tuluğ Özlü adlı bir kadın, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, ünlü komedyen Mesut Süre’nin kendisine tacizde bulunduğunu öne sürdü. Özlü, yıllar önce üniversite öğrencisiyken Süre’nin İstanbul-Beşiktaş’taki evine yemek davetiyle gittiğini ve burada tacize uğradığını belirtti. Kadın, “Karşı koymak için tüm gücümü kullandım, hemen evden ayrıldım ve bir daha görüşmedim” ifadelerini kullandı.

 Hakkında taciz ifşası yapılan bir isim de yazar ve komedyen Kaan Sezyum oldu. Adını açıklamayan bir kadın, yaklaşık 4 yıl önce yaşadıklarını, sosyal medya hesabından paylaştı.

Sektörden tepkiler ne oldu?

Sektör temsilcisi çeşitli kurum ve kuruşlardan kadınların ifşa kampanyasına destek açıklamaları geldi. Sinema, televizyon ve tiyatro alanlarında çalışan kadınların oluşturduğu dayanışma ağı Susma Bitsin, 22 Ağustos'ta yaptığı yazılı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

"Henüz konuşmaya hazır hissetmeyen başka pek çok hayatta kalan olduğunu da biliyor, onlara inanıyor ve hepsi için burada olduğumuzu hatırlatıyoruz."

"Sahip olduğu maddi ve manevi imkanlarla, sosyal ağlarıyla ve yakalanmadan yıllarca birçok kadını istismar etmenin verdiği cüretle hareket eden erkeklere hatırlatırız ki: Hiç ifşa olmadım sananlarınızın isimlerini biliyoruz."

Oyuncular Sendikası ise tüm üyelerine seslenerek tacize uğrayan kadınların doğrudan kendilerine ulaşması çağrısı yaptı.

Mesut Süre'nin İlişki Testi programının yapımcı şirketi İda İletişim ise komedyen ile ilişkilerini sonlandırdıklarını duyurdu.

Sinema platformu Mubi ise yönetmen Selim Evci ile ilgili iddiaların ardından filmlerini platformdan kaldırdı.

Akbank Sanat da Akbank Kısa Film Festivali kapsamında hizmet aldıkları Evci ile ilişkilerin sonlandırıldığını ve bu yılki festivalin iptal edildiğini duyurdu. Evci, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "kendisi hakkındaki linç girişimlerini üzüntüyle takip ettiğini" söyleyerek hukuki süreç başlattığını belirtti.

Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Derneği’nin (AICA) Türkiye şubesi, iddiaların ardından Ahmet Ergenç’in derneğin etik komisyonuna sevk edildiğini açıkladı. AICA Türkiye'nin açıklamasında, üyelikten çıkarma kararının genel kurulun oyuyla belirleneceği, bunun da ‘zaman alabileceği’ belirtildi.

İddialara ne yanıt verildi?

Mesut Adlin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Karşımdaki kişinin yaşını öğrendiğimde sohbeti kesip takipten çıkıyorum. Bu kısım özellikle kesilmiş" ifadelerini kullandı.

Oyuncu Mehmet Yılmaz Ak da iddiaları reddedenler arasında yer aldı. “Bazı sosyal medya hesapları, haber mecraları ve kişiler üzerinden, şahsım hedef gösterilerek aslı astarı olmayan çirkin ithamlarda ve iftiralarda bulunulduğu, bu çirkin ithamların ve iftiraların hiçbir gerçeklik payı olmadığını belirterek, bu iftirayı 'iddia' adı altında servis ederek kişiliğime, değer yargılarıma ve kariyerime zarar vermeye çalışan tüm kişi ve kurumlara avukatlarım tarafından hukuki sürecin başlatılacağını bildirmek isterim” açıklamasında bulundu. 

Tayanç Ayaydın, mesajın kötü niyetli algılanabileceğini ancak anladığını ve tacizin tanımını açıklayarak kimseyi taciz etmediğini belirtti. Ardından hukuki süreç başlatacağını da vurguladı.

 Süre, sosyal medya hesabından iddialara ilişkin açıklama yaptı.

"Dün geceden beri yaşadığım durumun hala şokundayım." diye açıklamasına başlayan Süre, "Öncelikle belirtmeliyim ki şahsıma itham edilen suçlamaların tamamı gerçek dışıdır. Sosyal medya mahkemeleri sayesinde bir anda lince uğradım." dedi.

Süre, açıklamasının devamında şöyle devam etti:

"Gerçek hayattaki ailem, dostlarım, arkadaşlarım ve yıllardır beni dinleyen, izleyen insanlar böyle bir konuda ne kadar hassas olduğumu bilirler. Bu yapılan bir ifşa değil itibar suikastıdır. Kişiliğime, mesleğime ve itibarıma yapılan bu haksız eylemlere karşı hemen hukuki yollara başvuracağımı bildiririm."

Selim Evci, sosyal medya hesabından bir açıklama yaptı. Evci, iddiaları reddederek şu ifadeleri kullandı:

“Son günlerde sosyal medyada şahsımla ilgili yer alan haberleri, linç girişimlerini ailemle birlikte büyük üzüntü ile takip ediyoruz. Beni en iyi tanıyanların bana inanacağını biliyorum. Hakkımda gerçeği yansıtmayan iddialara karşı hukuki süreç avukatlarım tarafından başlatılmıştır.”

Kaan Sezyum; "Öncelikle yaşattıklarımdan ötürü pişmanım ve çok üzgünüm" derken, davranış bozuklukları için psikolojik destek aldığını açıkladı.

Kaan Sezyum, şunları söyledi:

"Öncelikle yaşattıklarımdan ötürü pişmanım ve çok üzgünüm. Olayın sonrasında, davranış bozukluklarımı gidermek ve bu tür rahatsızlıkları çevreme ve kendime yaşatmamak için psikolojik destek almaya başladım. (4 - 4.5 yıl oluyor) Karşı tarafın itirazı üzerine hemen durdum ve durumu yanlış anladığımı ifade ettim. Herhangi fiziksel bir zorlamada bulunmadım. Bu olayda, ortamı tamamen yanlış okudum ve yorumladım. Hareketlerimin sorumluluğu bana aittir. Geçmişe dönüp olanları değiştiremem, çok üzgünüm. Sadece gelecekte böyle korkunç bir deneyimi kimseye yaşatmayacağımın sözünü verebilirim. Beni seven ve sevmeyen herkesten tekrar özür dilerim."