Almanya ve NATO'dan gelen Türkiye baskısı | To Vima: Atina, Ankara'nın 'SAFE' tuzağına düştü
Yunan hükümeti önümüzdeki aylarda hem Türkiye ile ilişkilerde istikrarı korumak hem de Avrupa’nın güçlü ülkeleriyle ilişkilerini sürdürmek için hassas bir diplomatik çizgide ilerlemek zorunda. Bu zorunluluğun en büyük sebebi ise SAFE programı
To Vima'nın haberine göre geçtiğimiz pazartesi günü Almanya Dışişleri Bakanı’nın Atina ziyaretinin Trump’ın Şarm El-Şeyh'de düzenlediği Barış Zirvesi nedeniyle ertelenmiş olması, Berlin’in Atina üzerindeki baskısını azaltmadı.
Almanya, Yunanistan’dan Türkiye’nin SAFE programına katılımına karşı savunmalarını gevşetmesini talep etmeye devam ediyor. SAFE, Avrupa savunma özerkliği girişiminin ilk adımı olarak görülüyor.
NATO ve AB Baskıları
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi sırasında Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile ile bir görüşme yaptı. Başbakan, Türkiye’nin Avrupa kaynaklarına erişimi konusunda, 'casus belli' tehdidi devam ettiği sürece Atina’nın onay vermeyeceğini yineledi ve görüşmelere “gri bölgeler” meselesini de ekledi. Bu durum, Yunanistan açısından geri adım atmayı zorlaştırıyor.
Avrupa Komisyonu savunma sözcüsü Thomas Renier, Türkiye’nin ve Güney Kore gibi üçüncü ülkelerin SAFE programına katılım talebinde bulunduğunu belirterek, söz konusu taleplerin Komisyon tarafından değerlendirileceğini ve Avrupa Konseyi onayı halinde ikili müzakerelerin başlayabileceğini açıkladı.
Renier, ayrıca Yunanistan ve Kıbrıs’ın endişelerini dikkate aldıklarını, SAFE yönetmeliğinde üye devletlerin çıkarlarını koruyan güvenlik mekanizmaları bulunduğunu ifade etti.
Atina'nın veto hakkı
Yunanistan hükümeti, Türkiye ile yapılacak ikili bir anlaşmada 27 ülkenin oy birliğinin gerektiğini savunuyor ve casus belli tehdidi devam ettiği sürece veto hakkını kullanacağını net şekilde ortaya koyuyor.
Yunanistan, Türkiye’den Ege’de 6 deniz mili sınırını aşan genişlemelerde savaş tehdidini kaldırmasını talep ediyor. 1995’ten bu yana geçerli olan bu durumun iptali ise son derece güç görülüyor.
Avrupa'dan baskı, Türkiye'nin artan etkisi
Atina, hem Avrupa’nın güçlü ülkelerinin baskısı hem de Ankara’nın bölgede artan etkisi nedeniyle kritik bir diplomatik sınavla karşı karşıya. Türkiye, Yunanistan’ın itirazlarını sürekli olarak kamuoyunda tartışma konusu yapıyor.
Avrupa cephesinde ise Türkiye’nin Avrupa savunma mekanizmasına dahil edilmesi, işbirliği ve şirket anlaşmalarıyla dolaylı olarak güvence altına alınmış durumda. Leonardo ve Piaggio gibi İtalyan şirketleri ve İspanya ile yapılan ikili işbirlikleri, Ankara’nın konumunu güçlendiriyor.
SAFE programı çerçevesinde herhangi bir üçüncü ülkenin sermayeye erişimi için anlaşma imzalanması gerekmiyor; bu da Atina’nın çözmesi gereken diplomatik denklemi daha da karmaşık hale getiriyor.