'İfade özgürlüğü ihlali': Avustralya’da çocuklara sosyal medya yasağı Yüksek Mahkeme’de
10 Aralık’ta yürürlüğe girecek ve dünyada ilk olma özelliği taşıyacak olan sosyal medya yasağı, 15 yaşındaki iki genç tarafından “çocukların iletişim hakkını yok saydığı” gerekçesiyle Yüksek Mahkeme’ye taşındı
Avustralya’da 10 Aralık’ta yürürlüğe girecek sosyal medya yasağı, 15 yaşındaki iki öğrencinin açtığı dava ile ülkenin en yüksek yargı organı olan Yüksek Mahkeme’ye taşındı. Yeni yasa, Meta, TikTok ve YouTube gibi platformların 16 yaş altı Avustralyalıların hesap açmasını engellemesini zorunlu kılıyor.
Hükümet ve yasa savunucuları düzenlemenin çocukları zararlı içeriklerden ve algoritmalardan korumak için gerekli olduğunu savunuyor. Ancak Noah Jones ve Macy Neyland adlı iki genç, Dijital Özgürlük Projesi (DFP) desteğiyle, yasanın çocukların iletişim ve bilgiye erişim hakkını bütünüyle yok saydığını öne sürüyor.
Neyland, yaptığı açıklamada yasağı şöyle eleştirdi:
“Sesimizin kısılmasını istemiyoruz. Bu, Orwell’in 1984 kitabı gibi ve bu beni korkutuyor.”
Hükümet kararlı: “Tehditlere boyun eğmeyeceğiz”
Davanın gündeme gelmesinin ardından İletişim Bakanı Anika Wells, hükümetin geri adım atmayacağını belirterek “Tehditlerle yıldırılmayacağız. Hukuki meydan okumalarla yıldırılmayacağız. Big Tech’e de boyun eğmeyeceğiz. Avustralyalı ebeveynler adına kararlıyız” dedi.
DFP, davanın çarşamba günü Yüksek Mahkeme’ye sunulduğunu açıkladı. Grup, sosyal medyanın özellikle engelli gençler, Yerli topluluklardan çocuklar, kırsal bölgelerde yaşayan gençler ve LGBTIQ+ ergenler için kritik bir iletişim aracı olduğunu vurguluyor. Yasağın en kırılgan grupları dışlayacağı görüşünde.
Dava, büyük ölçüde yasanın siyasal iletişim üzerindeki etkisi ve düzenlemenin hedefleriyle orantılı olup olmadığı üzerinden şekillenecek.
'Koruyun ama susturmayın'
DFP, çevrim içi güvenliği sağlamak için yasaklamak yerine başka yöntemlere başvurulması gerektiğini savunuyor:
- Dijital okuryazarlık programları
- Platformlara yaşa uygun özellikler zorunluluğu
- Daha yüksek gizlilik koruması sağlayan yaş doğrulama teknolojileri
Öğrencilerden Noah Jones da hükümetin yaklaşımını “tembelce” diye nitelendirdi:
“Biz gerçek dijital yerlileriz ve dijital dünyada bilgili ve güçlü kalmak istiyoruz… Çocukları susturmak yerine güvenlik önlemleriyle korumalılar.”
Avustralya medyası, YouTube’un sahibi Google’ın da anayasal bir itiraz hazırladığını daha önce bildirmişti.
Yasa halktan destek görüyor, uzmanlar ikiye bölünmüş durumda
Uygulamayı yürütmek zorunda olacak teknoloji şirketleri yasaya karşı olsa da, yapılan anketler çoğu yetişkin Avustralyalının düzenlemeyi desteklediğini gösteriyor.
Buna karşın bazı ruh sağlığı uzmanları yasağın gençlerin bağlantısızlaşmasına yol açabileceği uyarısı yapıyor. Diğer eleştiriler ise gençlerin daha denetimsiz ve riskli internet alanlarına yönlendirilebileceği yönünde.