The Lancet araştırması: Gazze'deki açlık, çocukların kol kalınlığından ölçülmeye başlandı

Gazze’de on binlerce çocuk, yaklaşık 2 yıllık bir savaşın ve yardımlara yönelik ağır kısıtlamaların ardından akut yetersiz beslenmeyle mücadele ediyor. Başka bir ifadeyle, Ekim 2023’ten bu yana, Filistinli çocuklar savaş kaynaklı yerinden edilme, gıda güvensizliği, malnütrisyon yani yetersiz- dengesiz beslenme, artan kıtlık ve ölüm riskiyle karşı karşıyalar.

The Lancet’te yayınlanan bir araştırma, çocukların zayıflık durumunu ve yetersiz beslenmeden kaynaklanan sağlık sorunlarını ortaya koydu. Birleşmiş Milletler’e bağlı araştırma ekibi, Ocak 2024 ile Ağustos 2025 arasında Gazze Şeridi genelinde 6-59 ay arasındaki çocuklarda sağlık taraması gerçekleştirdi. Çalışmalar, Gazze’nin beş valiliğinde yer alan, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’na (UNRWA) ait 16 sağlık merkezi ile okul barınakları ve çadır kamplarında kurulan 78 tıbbi noktada yürütüldü.

Çocuklar, orta üst kol çevresi (MUAC) ölçümünden geçtiler. Ölçüler, DSÖ’nün kol çevresi büyüme referans eğrilerine dayalı olarak cinsiyete ve aya göre standart normal sapma değerlerine yani Z skorlarına dönüştürüldü. MUAC Z skoru -2’nin altındaysa akut zayıflık, -3’ün altındaysa ise şiddetli zayıflık olarak tanımlandı.

Yardımlar ulaşamadı, zayıflık oranları arttı

1 Ocak 2024 ile 15 Ağustos 2025 tarihleri arasında, yaklaşık 220 bin çocuk tarandı. Ocak-Haziran 2024 arasında, çocukların yüzde 5 ila 7’sinde akut zayıflık görüldü.

Hazirandan eylül ayına kadar oranlar yaklaşık yüzde 9’da seyretti. Eylül 2024-Ocak 2025 arasında ise, yaklaşık 4 ay süren ağır yardım kısıtlamalarının ardından, eylülde yüzde 8.8 olan akut zayıflık oranı, Ocak 2025’te yüzde 14.3’e yükseldi. Bu dönemde en yüksek oran Refah’ta kaydedildi. Nitekim, Refah’ta taranan çocukların yüzde 32’sinde akut zayıflık kaydedildi.

Tedavi şansları düşük

Ardından, altı haftalık bir ateşkes dönemi yaşandı ve sınır kapılarından giren yardım kamyonlarının sayısında kayda değer bir artış oldu. Böylelikle, Mart 2025’te zayıflık görülme sıklığı yüzde 5.5’e düştü. Fakat, Mart-Mayıs 2025 arasında uygulanan 11 haftalık abluka ve sonrasında gıda, su, ilaç ve diğer temel ihtiyaçların girişinin ciddi şekilde kısıtlanmasının ardından, Ağustos 2025 başında taranan çocukların yüzde 15.8’inin akut zayıflık gösterdiği, yüzde 3.7’sinin ağır durumda olduğu ortaya çıktı.

Başka bir ifadeyle, Gazze’de 54 bin 600’den fazla çocuğun terapötik beslenme bakımına, yani acil beslenme yardımına ihtiyaç duyduğu belgelendi. Bunların 12 bin 800’ü ise şiddetli yetersiz beslenme içinde ve sınırdan geçen yardımların aksaması göz önünde bulundurulduğunda, tedavi şansları düşük.