WSJ muhabiri, kendini tutuklayan gizli kurumu araştırdı: Rusya’yı bir polis devletine çeviren casusluk ajansıyla tanışın

Soğuk Savaş’tan bu yana Rusya’da casuslukla suçlanan ilk yabancı gazeteci olan Gershkovich, WSJ’den meslektaşlarıyla yaptığı araştırmalar sonucunda Karşı İstihbarat Operasyonları Müdürlüğü’nün (DKRO) Devlet Başkanı Vladimir Putin’in savaş zamanı rejiminin kalbinde olduğunu keşfetti. DKRO, Stalin döneminden bu yana ülkenin en büyük baskı kampanyasının baş uygulayıcısı konumunda.

Bulgulara göre Ukrayna’nın işgalinin beklenen başarıda ilerlememesinin ardından Savunma Bakanlığı’nda başlatılan tasfiyelerin arkasında DKRO vardı. Kurumun Savunma Bakanlığı yetkililerinin fişlenmesinde oynadığı rol, hiçbir şekilde kayıtlara geçmedi.

DKRO’ya daha sonra 2019’da bir Rus muhalifi Berlin’de öldürdüğü için Almanya’da müebbet hapis cezasına çarptırılan suikastçı Vadim Krasikov’un serbest kalmasını sağlama emri verildi. WSJ incelemesine göre DKRO, bunun ardından Rusya’da daha fazla ABD vatandaşı tutuklamaya başladı. Bunların arasında basketbol yıldızı Brittney Griner da vardı. Eski ABD özel kuvvetleri mensubu Paul Whelan ve Gershkovich’in iadesi karşılığında serbest bırakılan isimlerden biri de Krasikov’du. Yani DKRO’nun verilen emir karşılığında daha çok ABD vatandaşını tutuklamaya başlaması, Kremlin’in isteğinin yerine gelmesini sağladı.

Sınıf arkadaşlarına casusluk yapması için baskı yaptı

DKRO’ya verilen diğer görevler arasında Batılı diplomatları izlemek ve hatta rahatsız hissetmeleri için taciz etmek de var. Habere göre DKRO, ABD büyükelçiliğindeki öğrencilere sınıf arkadaşlarına casusluk yapması için baskı bile yaptı.

Ajansın Putin için giderek artan önemine rağmen DKRO, geçen sene WSJ haberini yapana kadar gizli kalmayı başardı. Bir Wikipedia sayfası bile yoktu. Rus uzmanlar ve istihbarat çemberi dışında kime varlığından haberdar değildi.

ABD’li ve Avrupalı yetkilileri göre sadece 2 bin çalışan bulunsa da DKRO, Kremlin’in en elit güvenlik gücü. Kuruma istedikleri kişiyi gözlemleyebilmeleri ve korkutmaları için personel sağlanıyor, istedikleri yabancı vatandaşları ve "onlarla işbirliği yaptığı belirtilen Rusları" tutuklayabiliyorlar.

Genel ortalamaya kıyasla daha yüksek maaş veriliyor

Bulgulara göre DKRO’nun çalışanlarına parçası oldukları Federal Güvenlik Servisi’nin genel ortalamasına kıyasla daha yüksek maaş veriliyor. DKRO çalışanları başarılı her operasyon için prim alıyor ve Rusya’nın en lüks noktalarından düşük mortgage’la ev sahibi olabiliyorlar. ABD’li ve Avrupalı yetkililere göre şu ana kadar tek bir DKRO çalışanı bile taraf değiştirmek için Batı ülkelerine başvuruda bulunmadı.

Gershkovich, bu küçük grubun ülkeyi bir polis devletine dönüştürmeyi başardığını söyledi. Kendi aktarımına göre kendi tutulduğu Lefortovo Cezaevi’ne sürekli sürekli Batı’yla iş birliği yapmakla suçlanan Rus vatandaşları ve yetkililer getiriliyordu. Gershkovich, "Savaşın başından bu yana oraya o kadar çok kişi getirilmiş ki yetkililer bana işgücünü iki katına çıkarmak zorunda kaldıklarını söyledi" yazdı. Gershkovich ayrıca kendi soruşturmasındaki başmüfettişin, "DKRO CIA ajanı olduğunu söylediği için suçlandın ve tutuklandın, bu benim için yeterli" dediğini aktardı.

DKRO’nun başında Teğmen Dmitri Minayev var. WSJ’nin aktardığına göre Minayev hangi ABD’lilerin tutuklanacağını ve hangi Rus vatandaşları için Batılı ülkelerle takas edileceğini bizzat seçebiliyor. Çeçen savaşındaki rolü için prestijli Rus Kahramanı madalyasını alan Minayev, onunla tanışan Batılı istihbarat şefleri tarafından "sezgileri korkutucu seviyede kuvvetli" diye niteleniyor. Batılı bir yetkili, "Çevresindeki her şeyi ama her şeyi anında okuyabiliyor. Anında kimin sivri ve kimin korkak olduğunu anlayabiliyor" dedi.

Genelde gölgelerde yaşamayı seven Minayev çok nadir kameralara yakalansa da, Ankara’da yapılan tutuklu takasına bizzat katıldı. Gershkovich ile birlikte aynı uçakta uçtu ancak kimliğini gizli tuttu.