BP Kızıldeniz'den sevkiyatı durdurdu, petrol fiyatları tırmanışa geçti

Stanley Reed / The New York Times

BP tarafından yapılan duyuru, hem ham hem de rafine petrol ürünleri için önemli bir kanal olan Süveyş Kanalı üzerinden yapılan sevkiyatlarda daha fazla aksama yaşanması korkusunu arttırdı.

Perde arkasında İran var

Kuzey Yemen'in büyük bölümünü kontrol eden Husiler, 7 Ekim'de Hamas öncülüğünde İsrail'e düzenlenen saldırılardan bu yana bölgedeki gemilere yönelik saldırılar düzenliyor. İsrail'in sahip olduğu ve işlettiği tüm gemilerin yanı sıra İsrail limanlarına giden tüm gemiler de tehlikede. Hem Husiler hem de Gazze Şeridi'ni kontrol eden Hamas İran tarafından destekleniyor.

Şirketten yapılan açıklamada, "BP, Kızıldeniz üzerinden yapılan tüm geçişleri geçici olarak durdurma kararı almıştır" denildi ve nakliye için kötüleşen güvenlik durumuna dikkat çekti.

Hafta sonu ABD ve diğer ülkelerin askeri güçleri, bölgede bir düzineden fazla insansız hava aracı düşürdüklerini açıkladı. Pazartesi günü İsrail'in Tel Aviv kentinde konuşan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, "İran'ın ticari gemilere yönelik Husi saldırılarına verdiği desteğin sona ermesi gerektiği uyarısında bulundu.

Uluslararası petrol göstergesi Brent ham petrolü Pazartesi günkü işlemlerde yaklaşık yüzde 3 artarak varil başına 80 dolara yaklaştı. Petrol fiyatları, özellikle ABD'de artan üretim ve geniş çaplı ekonomik zayıflığın talebi kısıtlayacağına dair işaretler nedeniyle aşağı yönlü baskı altındaydı. Geçtiğimiz ay OPEC+ olarak bilinen üreticiler grubu piyasayı dengelemek için üretim kesintileri açıkladı, ancak küresel petrol piyasalarında yakın zamana kadar çok az tepki vardı.

Kızıldeniz'in parlama noktası haline gelmesiyle birlikte aralarında Evergreen, Hapag-Lloyd, Maersk ve Mediterranean Shipping'in de bulunduğu büyük denizcilik şirketleri son günlerde bölgeye gemi göndermeyi geçici olarak durduracaklarını açıkladılar.

Petrol krizi kapıda

Gemiciliğe yönelik saldırıların devam etmesi halinde, petrol şirketleri ve diğer nakliyecilerin Süveyş Kanalı'nı kullanmayı uzun bir süre için bırakabilecek olması önemli bir risk. Böyle bir değişiklik, BP'nin büyük bir petrol sahası işlettiği Suudi Arabistan ve Irak gibi ülkelerden Avrupa'ya ve başka yerlere petrol akışını sekteye uğratabilir.

Basra Körfezi bölgesinden yola çıkan tankerler düzenli olarak Kızıldeniz'den geçerek Akdeniz'e açılan Süveyş Kanalı'na ulaşıyor. Suudi Arabistan'dan gelen gemiler de Süveyş'in güneyindeki bir liman ve depolama alanı olan Ain Sokhna'dan Mısır'ın İskenderiye kenti yakınlarındaki bir terminale uzanan SUMED adlı bir boru hattına ham petrol boşaltıyor.

Petrol ürünlerinin hacminde sert düşüş

Emtia taşımacılığını takip eden Kpler firmasında analist olan Viktor Katona, Süveyş Kanalı'ndan akan petrol ve petrol ürünlerinin hacminin bu ay şimdiden keskin bir düşüş gösterdiğini ve normal akışların yaklaşık üçte birine gerilediğini söyledi. Katona, deniz yoluyla ticareti yapılan ham petrol ve rafine ürünlerin yaklaşık yüzde 12'sinin kanaldan geçtiğini tahmin ediyor.

Sigorta primleri de yükselebilir

Katona, yavaşlama devam ederse, tankerlerin Afrika'daki Ümit Burnu çevresindeki çok daha uzun rotayı kullanmaları gerekeceğini söyledi. Bu durumda, tankerler transit geçiş sırasında daha fazla yakıt yakmakla kalmayıp, navlun oranları ve sigorta primleri de büyük olasılıkla yükselecek ve tüketiciler için maliyetler artacak.

Katona "Sistemde biriken bir baskı var" şeklinde durumu özetledi.

© 2023 The New York Times Company