New York Times yazdı: Deniz buzulu miktarı şimdiye kadarki en düşük seviyede
Eriyen deniz buzulu miktarı mart ayında şimdiye kadar kaydedilen en düşük seviyeye ulaştı. NYT’nin haberine göre veriler, 2024’ün son 10 yılın en sıcak yılı olacağının açıklanmasının ardından geldi
Austyn Gaffney / New York Times
Dünya bu yıl çok fazla deniz buzu kaybediyor. Öyle ki bu kayıp Mississippi'nin doğusundaki tüm Birleşik Devletler'i kaplamaya yetecek kadardı. Bu durum perşembe günü NASA ve Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'ndeki araştırmacılar tarafından açıklandı ve gezegendeki deniz buzu miktarının mart ayında şimdiye kadar kaydedilen en düşük seviyeye ulaştığı belirtildi.
Bu rekor, Dünya Meteoroloji Örgütü'nün geçtiğimiz 10 yılın kayıtlara geçen en sıcak 10 yıl olduğunu ve 2024'ün en sıcak yıl olacağını bildirmesinden günler sonra geldi. Sıcaklıklardaki küresel artış, büyük ölçüde fosil yakıtların kullanılmasından kaynaklanan sera gazı konsantrasyonlarının artmasına bağlı.
NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nden buz bilimci Linette Boisvert, “Isınan sıcaklıklar dünya genelinde buzların erimesine neden oluyor ve bu kadar yüksek sıcaklıklar gördüğümüz için bu yılki buz örtüsünü en az seviyede görmemiz şaşırtıcı değil” dedi.
Merkez neredeyse 50 yıldır, öncelikle Savunma Bakanlığı uydu programı aracılığıyla veri derliyor. Küresel deniz buzu kapsamı, zıt mevsimlerin yaşandığı Güney Yarımküre ve Kuzey Yarımküre'de yapılan ölçümleri içeriyor.
Boisvert, deniz buzunun kış ve yaz arasındaki donma ve erime sürecini gezegenin kalp atışlarına benzetiyor. Kışın maksimum ve yazın minimum arasındaki bu atımlar eskiden daha kısaydı. Ancak daha fazla deniz buzunun erimesiyle, atımlar arasındaki mesafe daha da büyüdü. Boisvert, “Sanki gezegenin kalp atışları yavaşlıyor. Bu hiç iyi değil” dedi.
Deniz buzu küresel iklim için birçok önemli rol oynamaktadır: Beyaz yüzeyi enerjiyi uzaya geri yansıtarak gezegenin soğumasına yardımcı olur. Ayrıca okyanus için bir battaniye görevi görerek onu yalıtır ve okyanus ısısının atmosfere ulaşmasını engeller. Daha az deniz buzu, Dünya'nın sistemlerine daha fazla ısı girmesi, atmosferin ve okyanusların ısınması anlamına gelir.
Bilim insanlarının takip ettiği tek ölçüm deniz buzunun boyutu değil. Buzun kalınlığı da önemlidir ve 1980'lerden bu yana Arktik deniz buzu incelmiştir.
Daha kalın deniz buzu yazın erimeden kurtulma eğilimindeyken, günümüzde deniz buzunun çoğu yaz aylarında tamamen eriyerek her yıl kalınlaşmasını engelliyor. Daha fazla açık okyanus, güneşten daha fazla ısı emecek daha fazla karanlık yüzey anlamına gelir ve bu da daha fazla buzu eritir. Erime kendi pozitif geri besleme döngüsü haline gelir.
Uzak kutup bölgelerindeki değişiklikler, okyanus akıntıları ve hava düzenindeki değişiklikler de dahil olmak üzere dünyanın geri kalanını etkiler.
Boisvert, “Bilim insanlarının gözlerinin veriler üzerinde olması gerçekten çok önemli. Bu tür çalışmalar için fon bulamamak gerçekten çok zararlı olur” dedi.
Deniz buzunun erimesinin deniz yaşamı, kutup bölgelerindeki turizm ve küresel deniz taşımacılığı üzerinde de olumsuz etkileri var. Boulder'daki Colorado Üniversitesi'nde bir araştırma kuruluşu olan Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nde kıdemli bir araştırmacı olan Walt Meier'e göre, askeri faaliyetler, Alaska'daki yerli topluluklar ve balıkçılık endüstrisi için önemli. Meier, Kuzey Kutbu'ndaki deniz buzunun azalma eğiliminin küresel ısınmanın giderek daha açık bir göstergesi olduğunu söyleyerek “En azından binlerce yıldır insan toplumu ölçeğinde eşi benzeri görülmemiş bir şey görüyoruz” dedi.
© 2025 The New York Times Company