New York Times yazdı: Trump'ın zaferi Moskova'da temkinli bir memnuniyetle karşılandı

Valerie Hopkins / The New York Times

Moskova'da tatil sezonu erken gelmiş gibi hissediliyor. Yaya caddeleri parıldayan ışıklarla süslenmiş, şehrin dört bir yanındaki kafelerde Mariah Carey'nin All I Want For Christmas şarkısı çalıyor. Bu atmosferde, Donald Trump'ın ABD başkanlık seçimlerindeki zaferi de Başkan Vladimir Putin'e yönelik övgü dolu sözleri göz önüne alındığında, erken bir tatil hediyesi gibi görünebilir. Trump'ın zaferiyle ilgili haberler devlet televizyonunda defalarca yayınlandı ve bazı yayınlarda “Kamala, Kovuldun!” yazısının altında Trump'ın fotoğrafları gösterildi.

Gerçekten de Trump'ın zaferinin ABD-Rusya ilişkilerinde bir ilerlemeye yol açabileceğine ve Ukrayna'da neredeyse üçüncü yılını dolduran savaşın sona erebileceğine dair ölçülü bir iyimserlik duygusu var. Yine de bu umut kırıntısı, ABD'nin Ukrayna'ya verdiği güçlü destekle beslenen bir ihtiyatla yumuşatılmış durumda. Ruslar, Trump'ın 2016'daki zaferinin ardından parlamento üyelerinin şampanya şişelerini patlattığı gibi kutlama yapmıyor.

"Pembe gözlükler takmayacağız"

Trump'ı zaferinden dolayı kutlarken bile Kremlin, ABD'yi esasen Rusya'ya karşı bir vekalet savaşı yürüten bir düşman olarak tasvir etti. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov ofisinde verdiği bir mülakatta, “En azından alt düzey diyaloğun yeniden başlayacağına dair bir umut, mütevazı bir umut var, çünkü şu anda böyle bir diyalog yok. Ama aynı zamanda pembe gözlükler de takmayacağız. Seçim kampanyası sırasında açıklama yapmanın anlamı olduğunun farkındayız ancak bir kişi Oval Ofis'e girdiğinde her şey farklıdır" ifadelerini kullandı.

Seçilmiş başkanın atayacağı kişilere bağlı olarak değişimin mümkün olabileceğini söyledi. ABD seçimlerini değerlendiren siyasi tartışma programlarında, sunucular potansiyel Kabine atamalarının özgeçmişlerini inceliyor, Cumhuriyetçilerin Kongre üzerindeki kontrolünün etkisine derinlemesine giriyor ve CNN ve Tucker Carlson'ın çevrimiçi programı da dahil olmak üzere ABD televizyonlarındaki klipleri yayınlıyor. Ayrıca düzenli olarak Başkan Joe Biden'ın kötüleyici kliplere de yer veriyorlar.

Berlin'deki sol eğilimli bir siyasi vakıf olan Friedrich-Ebert-Stiftung'un Rusya programı direktörü Alex Yusupov, “Trump Mançuryalı bir aday olarak görülmüyor" diyerek ipleri düşman bir güç tarafından gizlice çekilen bir siyasetçiye atıfta bulundu. “Genel tepkinin 'Artık iktidarda bir müttefik var' şeklinde olduğunu ya da bunun stratejik bir kazanım olduğunu düşünmüyorum” diye devam etti.

"Kremlin için önemli bir zafer"

Biden'ın Rus topraklarının derinliklerine saldırılar gibi konularda açık bir itidal duygusu gösterdiğini, Trump'ın ise daha pervasız ve öngörülemez olarak değerlendirildiğini belirtti. Ancak Yusupov, Trump'ın kazanmasının bir anlamda Kremlin için önemli bir zafer olduğunu söyledi. Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan uluslararası düzeni de bozan sağcı partilerin artan popülaritesini örnek gösterdi. Yusupov, “Eski Batılı kurumsallaşmış dünyanın kendi kendini yiyip bitiriyor olmasından dolayı ülke içinde muazzam bir keyifsizlik var” dedi. 

Yusupov'a göre bu durum Rusya'nın ekonomik modeline ve ülkenin gelecekteki liderliğine ilişkin soruları bir kenara itmesini sağlıyor. Kısa vadede Rusya, Putin'in savaşı ve bunun yol açtığı Batı yaptırımlarının yol açtığı ekonomik fırtınayı atlatıyor. Uluslararası Para Fonu kısa süre önce Rusya'nın 2024 yılı ekonomik büyüme tahminini yüzde 3,6'ya yükseltti. Bu oran Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'daki büyümeden daha yüksek olsa da Rusya'da enflasyonun bu yıl yaklaşık yüzde 8 ile yüksek seyretmesi bekleniyor. IMF gelecek yıl Rusya ekonomisi için tahminlerini düşürdü ve büyümenin yüzde 1,3'e yavaşlaması bekleniyor.

Yine de alışveriş merkezleri kalabalık ve Maybach'lar, BMW'ler, Range Rover'lar ve diğer Batılı arabalar, daha az bilinen Çinli rakipleriyle birlikte, iş çıkış saatlerinde başkentin geniş caddelerini doldurmaya devam ediyor. Trump'ın söz verdiği gibi savaş yakında sona ererse, Rusya ekonomik fırtınayı Batı'nın beklediğinden daha iyi atlatabilir. Bir anlamda Ruslar Trump'ı diğer ABD'li siyasetçilere kıyasla daha kolay anlayabiliyor. Trump daha çok Rus mevkidaşı Putin'e benziyor: Sert adam imajına sahip, Versailles benzeri bir dekoru tercih eden ve kilit pozisyonlara akrabalarını atama konusunda sicili kabarık bir lider. 

New York Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler profesörü olan ve aynı zamanda Moskova'da yaşayan Nina Khrushcheva, “Trump tanınabilir biri. Trump bir saray adamı. Ve Ruslar sarayları sever" dedi. Ayrıca, aşırı ilerici değerler olarak gördükleri şeylere karşı ortak bir küçümseme duygusu ve birçok Rus'un sadece samimiyetsiz değil aynı zamanda ikiyüzlü bulduğu insan hakları ve özgürlüklerden bahsetmesi de var. Putin karşıtı bazı Moskovalılar bile seçim öncesinde Trump'ı destekliyor gibi görünse de bakış açıları kendi içinde çelişkiler barındırıyor. Örneğin, Batılı ülkelerin 2022'de kendilerini SWIFT adı verilen küresel ödeme sisteminden çıkarmasına içerliyorlar, ancak aynı ülkeleri Putin'in on yıllar boyunca insan haklarını ve demokratik kurumları aşındırırken onunla iş yapmakla suçluyorlar.

Pek çok Amerikalı 2016'da Trump'ın seçilmesini bir sapma, popülist bir adayın gerçek popülaritesinden ziyade Rusya'nın etki kampanyalarının daha kolay suçlanabileceği bir sonuç olarak gördü. Moskova'nın bu yılki sonucu Trump'ın lehine etkilemeye çalıştığına ve dezenformasyonla geçerliliğine şüphe düşürdüğüne dair açık kanıtlar olsa da Ruslar arasında Trump'ın ülkenin büyük bir kesiminde gerçekten popüler olduğu yönünde yaygın bir haklılık duygusu var. Khrushcheva, “Her ulus hak ettiği hükümeti alır. Trump tarafından yönetilen Amerikalılar kim oluyor da bize tepeden bakıyor, bize ders veriyor, bizi azarlıyor ve değerler üzerine ahkam kesiyor?” dedi. 

© 2024 The New York Times Company