NFT'ye tarih yazmak istiyorlar

Zachary Small / The New York Times

Dijital sanat eserleri geçen yıl milyonlarca dolara satılmaya başladığında, yaşadıkları şok bazı geleneksel koleksiyoncuları kripto şüphecilerine dönüştürdü.

NFT'lerin sanat piyasasının geleceğini temsil ettiği argümanı bu alıcıların çoğuna çekici gelmiyordu. Galericiler ve müzayedeciler ise dikkatlerini teknoloji dünyasındaki milenyum kuşağından yeni müşterilerine verdi.

Müzayede evleri, kripto dünyasında markalara en yakın olan koleksiyonlar ‘Pak küpleri’ ve ‘Bored Apes'e öncelik vermeye başlayınca NFT şüphecileri piyasaya daha da yabancılaştı. 

Ünlü sanat şirketi Sotheby’s, NFT’ye ayak uydurdu

Ancak bir yıl sonra, Sotheby's geleneksel koleksiyoncuları blok zinciri tabanlı koleksiyonlara, yani Natively Digital NFT'ye yönlendirmek için sanat tarihinin daha kibar dilini kullanmaya başladı. Bilgisayar sanatının ilk öncülerini kripto muadilleriyle birleştirmek için tasarlanan organizasyon, 18-25 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilecek.

Geleneksel koleksiyoncular genellikle kökene ve soyağacına dikkat eder. Bu nedenle bilgisayar sanatının soyuna odaklanan bir satış, onları NFT sanatçılarının internet forumlarının bip sesinin ötesinde daha güçlü bir sanat tarihine sahip olduğu konusunda ikna edebilir.

Müzayedede yer alacak sanatçılar

Etkinlik, görüntüleri oluşturmak için algoritmalar veya önceden belirlenmiş süreçlerin kullanıldığı bir tür olan üretken sanatın en eski örneklerinden bazılarını içeriyor. Örnekler arasında 1960’lar ve 1970’lerde çalışan Vera Molnar, Chuck Csuri ve Roman Verostko gibi sanatçıların yanı sıra dijital sanatçılar Dmitri Cherniak, Tyler Hobbs ve Anna Ridler'ın da yer alıyor.

Sotheby's basın açıklamasında Molnar, Csuri ve Verostko'nun "öngörülü ve öncü çalışmalarının” dijital sanat ve NFT hareketinin ön saflarında yer alan dijital sanatçılar için temel oluşturduğunu söylüyor.

Sotheby's satışını organize eden 30 yaşındaki çağdaş sanat uzmanı Michael Bouhanna "Üretici sanat, ilgi uyandıran bir hareket" diyor. Üretken sanatın yarım yüzyıldan fazla bir geçmişe sahip olmasının şüphecileri yatıştırmaya yardımcı olduğunu belirterek, geleneksel koleksiyoncularla tartışmaların daha kolay olduğunu anlatıyor.

23 milyar dolarlık NFT satıldı

Bazı endüstri raporlarına göre sanat ve koleksiyon NFT'leri toplamda 23 milyar dolardan fazla satış sağladı, bazı uzmanların söylediği bu sayı patlamaya hazır bir balon olduğunu gösterebilir.

Sanat danışmanı Todd Levin, satıcıların pazarın çekiciliğini genişletmek ve sürdürülebilir bir iş modeli oluşturmak için daha tarihsel bilgili sergiler ürettiğini söyledi.

Levin, müzayedeye dahil olan daha yaşlı sanatçılar hakkında “Bunlar, bilmeniz gereken dijital sanatın vaftiz babaları ve vaftiz anneleri. Bu kültürel bağlam olmadan NFT'leri satmaya devam edemezsiniz" diyor. 

Sotheby’s NFT'nin itibarı iyi değil

Sotheby's'de şubat ayında 104 CryptoPunk NFT’leri satışa sunan anonim bir koleksiyoncu, on birinci saatte onları geri çekti. Müzayede evi, Ethereum blok zincirinde basılan en eski eserlerden bazıları olan CryptoPunks'ın 30 milyon dolara kadar edeceğini tahmin etmişti. Satış, bazı koleksiyoncular tarafından NFT pazarının bir ölçüsü olarak görüldü. Ancak erken teklifler hareketsizdi ve gönderici dijital koleksiyonlarını satıştan çekti. Ardından Twitter'da, Sotheby’s'in NFT'lerini onlara gerçekten satmak istediğine inandığı için alaycı bir gönderi paylaştı. 

Daha sonra, NFTfi adlı şirketinin blok zincirinde kayıtlı olan 8,3 milyon dolarlık bir kredi çekmek için koleksiyonu teminat olarak kullandı. Levin CryptoPunks koleksiyonunun hala bir pazarı olduğunu gösterdiğini ancak belki de müzayede evinin umduğu kadar açgözlü olmadığını söyledi.

Levin “O da dilimini alıp pastasını yiyebilirdi. Oyun oynamak için 8 milyon dolar alıyor ve parayı toplamak için CryptoPunk'larını satmak zorunda kalmadı" diyor.

Yeni bir dönem

Yeni tarihsel yaklaşımın işe yaradığına dair göstergeler var. Bu ay, Sotheby's Fransız sanatçı Yves Klein'ın bir makbuzunu tahmininden iki kat fazlaya, yani 1.2 milyon dolara sattı. Küçük kağıt parçası NFT'lerin popüler hale gelmesinden on yıllar önce, sanatın ilk tokenizasyonu olarak lanse edilen proje Zone of Empty Space adlı 1959 projesinin bir parçasıydı. Sanat süreci tipik olarak Klein'ın alıcılara altın karşılığında makbuz vermesini içeriyordu. Bazı durumlarda alıcılar makbuzlarını yaktı, Klein ise ödemelerinin yarısını Sen Nehri’ne attı.

98 yaşında ünlenen Molnar

Adı henüz Klein kadar tanınmasa da koleksiyoncular 1960'ların analog döneminde dijital sanatın başlangıç hikayesini aradıkça Molnar'ın yıldızı yükseliyor. Şimdi 98 yaşında olan Macar sanatçının şu anda California Üniversitesi, Irvine ve Venedik Bienali'nde kişisel sergileri var. Dijital hareketi benimsedi ve müzayede için 150 bin dolarlık yüksek bir tahminle yeni bir NFT yarattı. Bu bir önce sattığı eserinin değerinden 10 kat fazla. 

Molnar yakaladığı ün için, “Tanınmamaya, köşemde çalışmaya çok alışmıştım. İyi hissettiriyor!" diyor.

Molnar ilk bilgisayar çizimlerini 1968'de bir IBM makinesi ve delikli kartlar kullanarak yarattı. NFT'ler hakkında “Doğal olan her şeyden nefret ediyorum ve yapay olanı seviyorum. Bunu yapmaktan çok mutluyum çünkü bugünün dünyası bu” diyor. 

© 2022 The New York Times Company