Oscar'da sürprizler ve sürpriz olmayanlar...

Burak Göral

Geçen yılki 95. Akademi Ödülleri töreni, 2022’deki tören sırasında yaşanan Will Smith saldırısının yarattığı bir tedirginliğin gölgesinde ve Oscar tarihinin en sıkıcı törenlerinden biri olarak tarihte yerini almıştı. 96. Akademi Ödüllerinin aday listelerinin 23 Ocak günü açıklandığında en fazla iki gün gündemde kalmış olması da biraz garip bir başlangıç oldu bu seneki Oscar süreci için.

Ülkemizde de hatırı sayılır bir fan kitlesi olan yönetmen Christopher Nolan’ın en tartışmalı filmlerinden biri olan Oppenheimer’ın 13 dalda aday olması ve pek çok meslek birliği ve eleştirmen birliklerinin filmin çeşitli öğelerine ödül yağdırması bu seneki Oscar töreninin de heyecansız geçeceğini düşündürtmeye başlamıştı. Ayrıca sadece Oppenheimer birçok adaylığı değil Geride Kalanlar’daki (The Holdovers) rolüyle Da’Vine Joy Randolph’un ‘Yardımcı Rolde Kadın Oyuncu’ ödülünü alacağı kesindi. Nitekim Da’Vine Joy Randolph herkesin beklediği gibi gözyaşları içinde çok duygusal bir ödül konuşması yaparak gecenin ilk ödülünü alarak töreni başlattı. Özgün Senaryo’nun Bir Düşüşün Anatomisi’ne (Anatomy of a Fall) gideceği, Barbie’nin şarkı ödülü alacağı, animasyon Oscar’ının 83 yaşındaki üstat Hayao Miyazaki’nin son filmim dediği Çocuk ve Balıkçıl’a gideceği belliydi.

Oppenheimer kesin favori olduğu kategorilerin arasında sadece ‘En İyi Ses’ ödülünü İlgi Alanı’na (The Zone of Interest) kaptırdı. İlgi Alanı, ses kuşağını filmin atmosferi ve ruhu için değil sadece, onu hikayesine de dahil eden çok özel bir film. Akademi üyelerinin bu kadar ince görmesi ve Oppenheimer’ın bangır bangır olan ses kuşağına onu tercih etmesi güzel bir sürpriz oldu doğrusu...

Glazer'dan ödül konuşmasında Gazze mesajı

Bu arada tören başlamadan önce dışarda toplanan göstericilerin İsrail’in Filistin işgalini protesto etmesi dikkat çekici başka bir sürprizdi ve hatta törenin de bir parça geç başlamasına sebep oldu. Uluslararası Film kategorisinin de zaten favorisi İlgi Alanı’nın yönetmeni Jonathan Glazer hak ettiği ödülü alırken sahnede yaptığı konuşmada “İster İsrail'de 7 Ekim'in, ister Gazze'de devam eden saldırıların kurbanları olsun - bu insanlıktan çıkmanın tüm kurbanları olarak, biz nasıl direneceğiz?” dedi. Doğrusu çok iyi yazılmış, etkili bir konuşma olmasa da sahnede Gazze’ye yapılan saldırılara dikkat çekmiş olması önemliydi. Nitekim hem ‘geçtiğimiz yıl kaybedilenler’ videosunda hapiste hayatını kaybeden Rus muhalif siyasetçi Aleksey Navalni’nin anılması hem de ‘En İyi Belgesel’ Oscar’ını kazanan Mariupol’da 20 Gün belgeseliyle Ukrayna’daki savaşa dikkat çekilmiş oldu. Ama Gazze’yle ilgili sadece Glazer’ın cümlesi kaldı geriye.   

Akademi ödül törenlerinin eski şaşaalı ratinglerine döndürülmesi için birtakım şeyler yapmayı da deniyor ancak oyuncu ödüllerini daha önce Oscar kazanmış beş oyuncunun beş adaya övgüler sıralayarak sundukları bloklar uzun ve tempo düşürücü oldu. Üstelik oyuncu ödüllerinin dört tanesinin üçü de zaten tahmin edilen adaylara gitti.

Zavallılar’da enerjisi yüksek bir performans sergileyen Emma Stone’un zaten bir Oscar’ı var, bu filmdeki performansıyla Altın Küre ve BAFTA’dan ödüllerini de almıştı. Dolayısıyla Akademi üyelerinin oy kullanırken bunu düşünerek tercihlerini ilk kez aday olan bir yerli Amerikalı kadın oyuncu Lily Gladstone’da kullanacağı düşünülüyordu. Ancak ‘En İyi Kadın Oyuncu’ Oscar’ı Emma Stone’a gidince beyaz Amerikalıların Osage yerlilerine uyguladığı şiddeti konu alan Dolunay Katilleri 10 adaylığına rağmen sıfır çekerek geceyi tamamlamış oldu. Akademi ‘Yaşayan En İyi Amerikalı Yönetmen’ olarak anılan Martin Scorsese’ye biraz ayıp etmiş oldu doğrusu. Dolunay Katilleri hak ettiği birkaç ödülü Zavalıllar’a ve Oppenheimer’a kaptırdı. Bu ödüllerden biri de John Cena’nın sahneye çırılçıplak çıkarak sunduğu ‘En İyi Kostüm’ Oscar’ıydı! 

Oppenheimer’ın iki erkek oyuncusu Cillian Murphy ve Robert Downey Jr. sonuna kadar hak ettikleri ödüllere kavuştular. Robert Downey Jr. konuşmasında hem Akademi’ye hem de ‘berbat geçen çocukluğu’na teşekkür etti. Ryan Gosling’in Barbie filminde de söylediği şarkısı I’m Just Ken’i sahnede sempatik ve kalabalık bir şov eşliğinde seslendirmesi geceyi biraz hareketlendirdi. Ama sonra Jimmy Kimmel’ın soğuk esprileri bu eğlenceli havayı yine dağıttı.   

Toplamda Oppenheimer aday olduğu 13 kategorinin 7’sini kazanırken, 11 dalda adaylığı olan Zavallılar 4 ödülle geceyi tamamladı. 2023’ün en çok konuşulan filmlerinden biri olan Barbie de 8 daldaki adaylığına karşılık sadece Billie Eilish’in seslendirdiği What was I Made For? adlı şarkıyla ‘En İyi Şarkı’ Oscar’ını kazandı. Böylelikle 22 yaşındaki Billie Eilish’in film şarkısı dalında kazandığı bu ikinci Oscar oldu. (Önceki 2021 yapımı James Bond filmi No Time to Die’dı.)  

İşte gecenin kazananları

• Film: Oppenheimer
• Yönetmen: Christopher Nolan (Oppenheimer)
• Erkek Oyuncu: Cillian Murphy (Oppenheimer)
• Kadın Oyuncu: Emma Stone (Poor Things)
• Yardımcı Rolde Erkek Oyuncu: Robert Downey Jr. (Oppenheimer)
• Yardımcı Rolde Kadın Oyuncu: Da’Vine Joy Randolph (The Holdovers)
• Özgün Senaryo: Arthur Harari and Justine Triet - Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomy of a Fall)
• Uyarlama Senaryo: Cord Jefferson - Amerikan Romanı (American Fiction)
• Görüntü Yönetimi: Hoyte van Hoytema (Oppenheimer)
• Kurgu: Jennifer Lame (Oppenheimer)
• Özgün Müzik: Ludwig Göransson (Oppenheimer)
• Prodüksiyon Tasarımı: Zavallılar (Poor Things)
• Ses: İlgi Alanı (The Zone of Interest)
• Görsel Efekt: Godzilla Minus One
• Kostüm Tasarımı: Zavallılar (Poor Things)
• Özgün Şarkı: Billie Eilish - What was I Made for? (Barbie)
• Saç/Makyaj: Zavallılar (Poor Things)
• Uluslararası Film: İlgi Alanı (The Zone of Interest)
• Animasyon: Çocuk ve Balıkçıl (The Boy and the Heron)
• Kısa Animasyon: War is Over! Inspired by the Music John and Yoko
• Kısa Film: The Wonderful Story of Henry Sugar
• Belgesel: 20 Days in Mariupol
• Kısa Belgesel: The Last Repair Shop