AP yazdı: Erdoğan'ın 5 yıl daha iktidarda kalması ne anlama geliyor?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, iki hafta önceki kıran kırana geçen ilk turun ardından Pazar günü yapılan ikinci turda yeniden seçilmeyi başardı. Beş yıl daha iktidarda kalmayı garantileyen Erdoğan, şimdi derinden bölünmüş bir ülkede, yıpranmış bir ekonomiden Suriyeli mültecilerin geri gönderilmesi için yapılan baskılara ve yıkıcı bir depremin ardından yeniden inşa etme ihtiyacına kadar bir dizi iç sorunla karşı karşıya. İşte onu bekleyen zorluklardan bazıları:

Ekonomi

Enflasyon Ekim ayında yüzde 85'e ulaştıktan sonra geçen ay yüzde 44'e geriledi. Ancak bağımsız uzmanlar son rakamın, insanların hızla artan kiraları ödemekte ve temel malları satın almakta zorlandığı bir ülkede hayat pahalılığı krizinin ne kadar şiddetli olduğunu gizlediğini düşünüyor. 

Muhalefet krizden Erdoğan'ın büyümeyi teşvik etmek için faiz oranlarını düşük tutma politikasını sorumlu tutuyor. Ekonomistler genellikle enflasyonla mücadele için faiz oranlarının yükseltilmesini tavsiye ediyor. Bocalayan ekonomiye rağmen Erdoğan, asgari ücret ve emeklilik zamları gibi kamu harcamalarıyla enflasyonun etkilerini kısmen yumuşatarak seçimi kazandı.

İstanbul Koç Üniversitesi'nden ekonomi profesörü Selva Demiralp, "Türk ekonomisi uzun süredir ve imkanlarının çok ötesinde ilerliyor. Bence seçimden sonraki dönemde, tükettiğimiz ziyafetin bedelini ödeyeceğiz" dedi. İlerleyen dönemde hükümetin, Erdoğan'ın söz verdiği gibi düşük faiz oranlarına sadık kalıp kalmayacağına, kademeli artışlar yapıp yapmayacağına veya küçük artışları diğer önlemlerle birleştirip birleştirmeyeceğine karar vermesi gerekecek. Demiralp'e göre tüm bunlar Türk ekonomisinde kaçınılmaz bir yavaşlama ve daha yüksek işsizlik oranları getirecek. Ancak asıl soru bunun kontrollü bir yavaşlama mı yoksa ani bir durma mı olacağı.

Deprem

Erdoğan, 6 Şubat'ta meydana gelen ve yaklaşık 50 bin kişinin ölümüne yol açan şehirlerde, hükümetin müdahalesinin yavaş olduğu eleştirilerine rağmen galibiyet kazandı. Depremden etkilenen 11 ilin dokuzunda seçmenler cumhurbaşkanını destekledi, özellikle de depremden en çok etkilenen Hatay'da. Erdoğan zafer konuşmasında yeniden inşa çalışmalarının hükümetinin en önemli önceliği olacağını söyledi. 

Dünya Bankası depremin 34,2 milyar dolarlık doğrudan zarara yol açtığını tahmin ediyor. Bu miktar Türkiye'nin 2021 gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 4'üne denk geliyor. Banka, kurtarma ve yeniden inşa maliyetlerinin bunun iki katına kadar çıkabileceğini belirtti.

Erdoğan'ın iktidarda olduğu yirmi yıl boyunca inşaat sektöründe büyük bir patlama yaşandı. Bina yönetmeliklerinin gevşek uygulanmasının depremin ölümcül olmasına katkıda bulunduğu yönündeki eleştirilere rağmen, destekçilerinin çoğu Erdoğan'ın yeniden inşa edebileceğini gösterdiğine inanıyor. Ancak jeologlar ve mühendisler hızlı bir inşaat kampanyasının riskler de doğurabileceği konusunda uyarıda bulundular.

Mülteciler

Erdoğan, ülkesindeki şiddetten kaçarak Türkiye'ye sığınan 3,4 milyon Suriyeliye karşı, özellikle de ülke ekonomik krizle boğuşurken, baskıların farkında. Erdoğan zafer konuşmasında 600 bin kadar mültecinin şimdiden gönüllü olarak Suriye'ye döndüğünü ve hükümetinin kontrol ettiği kuzey bölgelerinde güvenli bölgeler oluşturduğunu söyledi. Erdoğan, Katar ile ortak bir yerleştirme programı sayesinde bir milyon kişinin daha bunu takip edeceğini söyledi ancak ayrıntı vermedi. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Emma Sinclair-Webb, Suriye'nin hala pek çok mülteci için güvenli olmadığını ve Türkiye'deki kutuplaştırıcı söylemin de onlar için tehlikeli bir durum yarattığını belirtti.