AB: Ukrayna'ya destek paketini veto etmemesi için Macaristan'a vaatte bulunulmadı

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'ya ek 50 milyar euroluk destek paketini onaylaması için Macaristan'a dondurulmuş fonların serbest bırakılacağına dair vaatte bulunulmadığını vurguladı. AB Konseyi Başkanı Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Liderler Zirvesi sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi.

Michel, 27 AB üyesinin Ukrayna'ya ek 50 milyar avro destek paketi üzerinde vardığı uzlaşıdan memnuniyetini dile getirerek "Ukrayna'nın ihtiyaç duyduğu askeri teçhizatı almasını sağlamakta kararlıyız" dedi. Varılan uzlaşının ayrıca ABD'deki vergi mükelleflerine bir işaret olduğunu belirten Michel, ABD ve diğer ülkelere Ukrayna'ya desteği sürdürme çağrısında bulundu. Orta Doğu'da yaşanan gelişmelere de değinen Michel, AB Konseyi'nin Kızıldeniz başta olmak üzere bölgesel çatışmayı önlemek için çalışmalarına devam edeceğini vurgulayarak İsrail'in Gazze'ye saldırılarına yönelik de "iki devletli çözüm" için müzakere sürecinin yeniden başlatılması gerektiğini söyledi. Michel, Birliğin uzun dönemli bütçesinde değişikliklerin yalnızca Ukrayna'ya destek paketini değil, Batı Balkanlar'daki göç ve doğal afetlerle mücadele gibi konuları da kapsadığının altını çizerek, daha önce çeşitli nedenlerden paketi veto eden Macaristan'ı ikna etmek için dondurulmuş fonların serbest bırakılmasına dair bir vaatte bulunulmadığını ancak yoğun müzakereler yapılarak ikna edildiğini ifade etti.

"Bugün Avrupa daha da güçlendi"

"Bugün, Avrupa daha da güçlendi" diye konuşan AB Komisyonu Başkanı von der Leyen, 50 milyar euroluk yardım paketinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e net bir mesaj gönderdiğini savundu. Von der Leyen, tüm üye ülkelerin anlaşmaya vararak kabul ettiği paketin AB'nin Ukrayna'ya desteğinin kararlılığını gösterdiğini vurgulayarak, "AB Konseyi, Avrupa'nın Ukrayna'nın yanında durma konusundaki sarsılmaz kararlılığını bir kez daha teyit etti. Hepimiz biliyoruz ki Ukrayna bizim için savaşıyor. Bu nedenle onları gerekli finansal yardımla destekleyeceğiz" ifadelerini kullandı. AB ve üye ülkelerin şimdiye kadar Ukrayna'ya 28 milyar euro değerinde askeri teçhizat sağladığını hatırlatan von der Leyen, "Mart ayına kadar 520 bin top mermisi teslim etmiş olacağız ve bu yılın sonuna kadar bu miktarı 2 katından fazla artıracağız." dedi.

Von der Leyen, Avrupa savunma sanayisinin üretim kapasitesini yüzde 40 artırmış durumda olduğuna dikkati çekerek, yeni bütçe kapsamında başta savunma sanayi olmak üzere yeni teknolojilere yatırımlara öncelik verileceğini belirtti. 50 milyar euroluk paketin 4 yıla eşit olarak dağıtılmadığını ve bir esnekliğe sahip olduğunu aktaran von der Leyen, Ukrayna'nın ihtiyaç duyduğu an ve miktarda söz konusu miktarın tahsis edileceğini ifade etti. Von der Leyen, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın ikna olması için dondurulmuş fonlara ilişkin herhangi bir vaatte bulunulmadığının altını çizdi.

Orban nasıl ikna edildi?

Öte yandan, Orban'ın, AB Komisyonu tarafından paketin uygulanmasına ilişkin 2 yıllık rapor hazırlanması, liderler düzeyinde tartışmaların devam etmesi ve ihtiyaç duyulması halinde AB Konseyi'nin 2 yıl içinde Komisyon'dan bütçenin gözden geçirilmesini talep edeceği bir mekanizmanın oluşması şartıyla yardım paketini kabul ettiği iddia edildi. AB ülkelerinin liderleri, Ukrayna'ya mali destek sağlanması hedefiyle Birliğin uzun dönemli bütçesinde değişiklikleri ele almak üzere özel zirve toplantısında bir araya gelmişti. AB Komisyonu, Ukrayna'ya gelecek 4 yılda kesintisiz destek sağlayabilmek için 2024-27 bütçesine 50 milyar euroluk bir fonun dahil edilmesini istiyor, 26 üye buna destek verirken Macaristan ise çeşitli gerekçelerle karşı çıkıyordu. Orban, Aralık 2023'te yapılan AB Liderler Zirvesi'nde oy birliği gereken kararı veto etmişti. AB, uzun süredir Macaristan'ı demokrasi ile hukukun üstünlüğü gibi temel alanlarda gerileme olduğu gerekçesiyle eleştiriyor ve Macaristan'ın kurtarma programı kapsamındaki fonlar aktarılmıyor.