Wall Street Journal yazdı: First Republic Bank neden battı?

First Republic Bank'ın müşterileri hesaplarından para çekmeye başladı ve banka, mevduat sertifikalarında daha yüksek oranlar sunarak akıntıyı durdurmaya çalıştı. Fakat durum oldukça zor bir hal aldı. Bankanın 78 yaşındaki kurucusu Jim Herbert, bir personel toplantısı sırasında elini masaya vurdu. Yakın kaynaklara göre Herbert "Daha fazla mevduat bulmalıyız" dedi. Bu, First Republic'in iki rakibi Silicon Valley Bank ve Signature Bank'ı deviren mart ayındaki krizlerden önce gerçekleşti. Wall Street Journal'ın haberine göre sorunlar bundan sonra daha da kötüleşti.

Pazartesi sabahı erken saatlerde, düzenleyiciler First Republic'e el koydu ve faaliyetlerinin büyük bir kısmını JPMorgan Chase'e  satmak için bir anlaşma yaptı. First Republic'in çöküşü, 2008'de Washington Mutual Inc'in çöküşünün ardından ABD tarihindeki ikinci en büyük banka iflasına işaret ediyor. Bu aynı zamanda bankacılıkta en başarılı stratejilerden biri olarak kabul edilen zengin mevduat sahiplerini cezbetme ve onlara beş yıldızlı hizmet sunma stratejisinin de sonu anlamına geliyor.

Mart ayındaki banka kaçışının hızını ve büyüklüğünü çok az kişi tahmin edebilirdi. First Republic sadece birkaç gün içinde mevduatlarının yarısından fazlasını yani yaklaşık 100 milyar dolar kaybetti. Ancak bankanın işleri çoktan yıpranmaya başlamıştı bile.

Sorunlar açıkça görülüyordu

First Republic'in çöküşü, Federal Rezerv'in mevduat sahiplerinin başka yerlerde daha iyi getiriler aramasına yol açan hızlı faiz oranı artışları nedeniyle tetiklendi. Bu da, tam da yükselen faiz oranları kredi portföyünün değerini düşürürken, onları elinde tutmak için daha fazla ödeme yapması gerektiği anlamına geliyordu. Bu, geriye dönüp bakıldığında açıkça görülen bir sorundu, ancak diğerleri gibi First Republic de Fed'in enflasyonla mücadelesini gayet iyi atlatacaklarını düşündü.

Müşteri odaklılık

Wall Street Journal yazarları Rachel Louise Ensign, Eliot Brown, AnnaMaria Andriotis ve Gina Heeb'e göre nunun olmaması gerekiyordu. Merkezi San Francisco'da bulunan First Republic, küçük bir kasaba hissi veren büyük bir bankaydı, nihai ilişki bankasıydı. Varlıklı müşteriler, mevduatlarına fazladan birkaç dolar faizden çok, yüksek kaliteli hizmet istiyorlardı.

First Republic bu müşterileri topladı, onlara minimum faiz ödedi ve mevduatlarını kredileri finanse etmek için kullandı. Daha fazla mevduat, Manhattan'daki apartman projeleri ya da Hawaii'deki ikinci evler için daha fazla kredi anlamına geliyordu. First Republic bu borçlulardan 2021 yılında ortalama yüzde 3,03 faiz alarak mevduat sahiplerine ödediği ortalama yüzde 0,12 faizden çok daha fazlasını geri aldı.

Rakiplerinin üzerinde bir değerle işlem gördü

Faiz oranlarının son derece düşük olduğu bir dönemde kazançlıydı. First Republic'in yıllık karı 2021'e kadarki on yılda dört katına çıktı. Banka ABD'nin en büyük 20 bankasından biri haline geldi ve birkaç standart ölçüte göre JPMorgan Chase & Co. ve Bank of America Corp. gibi bankaların çok üzerinde bir değerle işlem gördü. Amerika'nın en büyükleri olan bu iki banka, zengin semtlerde ve lüks kentsel alanlarda şubeler açarak onu kopyalamaya çalıştı.

First Republic, Silikon Vadisi'nde hızla büyüyen teknoloji zenginliğinden yararlanmak için özel bir çaba sarf etti. Gıda girişimlerine yatırım yapan bir risk sermayesi şirketini yöneten Peter Herz, 2002 yılında banka kendisine Menlo Park, Kaliforniya'da bir ev satın alması için kredi verdiğinde First Republic müşterisi oldu. Bir çek hesabı açtırdı ve kredisini bu hesaptan ödedi çünkü bu ona faiz oranında indirim kazandırdı. First Republic'ten aldığı hizmet, kişisel ve profesyonel hesaplarının çoğunu buraya taşımasına neden oldu. 

Mark Zuckerberg müşterilerden biriydi

Konuyla ilgili bilgi sahibi kişiler, bankanın çalışanları hedeflemek için şirketlerle anlaşmalar yaptığını ve Alphabet'in Google'ında hesap açan çalışanların 2 bin dolardan fazla kayıt ikramiyesi kazandığını söyledi. Facebook'un genel merkezinde bir şube kurdu ve zengin teknoloji çalışanlarına rutin olarak yüzde 2,5 veya daha düşük oranlarda uzun vadeli kredi teklif etti. Müşterilerden biri Mark Zuckerberg'di. The Wall Street Journal'ın daha önceki haberlerine göre, First Republic 2012 yılında Facebook'un kurucusu ve CEO'suna başlangıç oranı yüzde 1,05 olan 5,95 milyon dolarlık bir kredi verdi.

Baskı giderek arttı

Herbert'in dönüşü Fed'in enflasyonu düşürme kampanyasının ilk günlerine denk geldi. First Republic'in değeri iki katına çıktı. Banka, Fed'in 2015 ve 2018 yılları arasındaki nispeten mütevazı faiz artışları serisi sırasında başarılı oldu ve yatırımcılara halka açık sunumlarda bu sefer farklı olacağını düşünmek için hiçbir neden olmadığını söyledi.

Perde arkasında ise baskı artıyordu. Hazine tahvilleri ve para piyasası hesapları aniden yüzde 4 getiri sunmaya başladığında, dünyanın en iyi müşteri hizmetleri bile zengin müşterilerini neredeyse hiçbir getirisi olmayan bir çek hesabına bağlı kalmaya ikna etmekte zorlanacaktı. Yakın kaynaklar, sorunlu müşterilerle ilgilenen bankacıların bazı durumlarda işi elde tutmaya çalışmak için mevduat oranlarını yükselttiğini söylüyor. Eski First Republic çalışanlarına göre, ev sermayesi ve diğer kredi limitlerini kullanan müşteriler, bu fonları First Republic mevduat hesaplarına yatırmaya etmeye teşvik edildi. O zamana kadar müşteriler parayı genellikle farklı bankalara transfer ediyorlardı.

Maliyet azaltma çabaları arttı

Yatırımcı sunumlarına ve eski çalışanlara göre, 2022'nin sonlarında banka işe alımları yavaşlattı ve yıl sonuna kadar ayrılan çok az sayıda çalışanın yerini doldurdu. Bankanın işletme müdürü Susie Cranston, maliyet azaltma çabalarına öncülük eden yöneticiler arasındaydı. 2022 yılı sonunda bankanın 176,4 milyar dolar mevduatı vardı ve bunun yüzde 68'i Federal Mevduat Sigorta Şirketi'nin 250 bin dolarlık sigorta limitini aşıyordu. Bu da bankanın batması halinde müşterilerin bu parayı geri almasının garanti olmadığı anlamına geliyordu. Mevduatlar bankanın fonlarının yüzde 92'sini oluşturuyordu.

First Republic 2022 yılında mevduatlarını yüzde13 artırdı. Ancak bunun bedelini ağır ödedi. Dördüncü çeyrekte First Republic, bir önceki yıl 20 milyon dolar olan mevduatlara 428 milyon dolar faiz ödedi. Artan mevduat maliyetleri First Republic için özellikle büyük bir sorundu çünkü gelirinin büyük bir kısmı yıllarca vadesi gelmeyecek düşük getirili, sabit oranlı kredilerden geliyor. First Republic kredi kartları ve otomobil kredileri gibi bankanın kredi portföyünü dengelemeye yardımcı olabilecek diğer ürünlere yönelmedi.

Oranlar piyasa değerlerinden yaklaşık 22 milyar dolar düşürdü

2022 yılında First Republic'in kredilerinin yarısından fazlası, ortalama faiz oranı yüzde 2,89 olan konut kredilerinden oluşuyordu. Yükselen oranlar piyasa değerlerinden yaklaşık 22 milyar dolar düşürdü. Banka kredileri satmak zorunda kalmadığı sürece kağıt üzerindeki zararlar pek sorun teşkil etmiyordu. Ancak bankanın kredileri geri çekmesi gerekirse, gerçekleşen zarar bankanın faaliyet göstermek için ihtiyaç duyduğu sermayeyi tüketecekti. Analistler şirketin faiz oranı uyumsuzluğuyla ilgili endişelerini dile getiriyordu. Hisse senedi 2022'yi yaklaşık yüzde 40 düşüşle kapattı. Silicon Valley Bank'ın 10 Mart'ta iflas etmesinin ardından düşüşe geçti.

Müşteriler paralarını çekmeye başladı

Mevduatlarından hiçbir şey kazanamamaktan artık memnun olmayan müşteriler paralarını önce yavaş yavaş, sonra da bir anda çekmeye başladı. Ne de olsa bankayla olan ilişkileri tamamen finansal bir ilişkiydi. First Republic paniği durdurmaya çalıştı. Kredi kuruluşu 10 Mart'ta bir açıklama yayınlayarak çeşitlendirilmiş bir mudi grubuna ve Federal Konut Kredisi Bankası ve Federal Rezerv Bankası'nda 60 milyar doların üzerinde kullanılabilir, kullanılmamış borçlanma kapasitesine sahip olduğunu söyledi. İki gün sonra, yöneticiler bankanın mali durumu hakkında güvence vermek için müşterilere e-posta gönderdi.

Hisse senetleri düşmeye devam etti. 16 Mart'ta bir grup büyük banka First Republic'e 30 milyar dolar yatırmayı kabul etti, bu First Republic'i bir güvenlik duvarına dönüştürmek için tasarlanmış bir hamleydi. Bu yeterli olmadı. Mevduat kaçışı bankayı, varlıklarından elde ettiği kazancı büyük ölçüde aşan oranlarda devletten ve devlet destekli tesislerden borç para almaya zorladı. Borçlanma 15 Mart'ta 138 milyar dolara ulaştı.

Pazartesi sabahı varılan anlaşmanın bir parçası olarak JPMorgan, First Republic'in sigortalı ve sigortasız 92 milyar dolarlık mevduatının tamamını üstleneceğini söyledi. Ayrıca bankanın yaklaşık 173 milyar dolarlık kredi ve 30 milyar dolarlık menkul kıymet de dahil olmak üzere varlıklarının çoğunu satın alıyor. FDIC, First Republic'in kredilerindeki kayıpları JPMorgan ile paylaşacak. FDIC, First Republic'in 84 şubesinin pazartesi günü normal çalışma saatlerinde JPMorgan'ın bir parçası olarak yeniden açılacağını ve müşterilerin mevduatlarına tam erişime sahip olacağını söyledi.