Fed faiz oranlarını 16 yılın en yüksek seviyesine çıkarmaya hazırlanıyor

Fed yetkilileri 3 Mayıs Çarşamba günü vereceği faiz kararı öncesinde birbirinden farklı açıklamalarda bulunmuş, Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester da 20 Nisan'da yaptığı açıklamada "Sıkılaştırma yolculuğunun sonuna başından çok daha yakınız" sözlerini kaydetmişti.

Faiz kararı sonrası Powell'ın açıklamaları önemli

The Wall Street Journal'ın haberine göre yetkililer, toplantı sonrası açıklamalarında ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın Çarşamba günü sona erecek toplantının ardından düzenleyeceği basın toplantısında vereceği sinyalleri dikkatle ayarlarken, faiz noktasında seçeneklerini açık tutacak gibi görünüyor.

Çeyrek puanlık bir artış daha gösterge fon faizini son 16 yılın en yüksek seviyesine çıkaracak. Fed, Mart 2022'de faiz oranlarını sıfıra yakın seviyeden yükseltmeye başladı.

Bankacılık krizinin ortasında faiz artışı

Fed yetkilileri son olarak 22 Mart'ta faiz oranlarını çeyrek puan artırarak yüzde 4,75 ile yüzde 5 aralığına yükseltti. Bu artış, yetkililerin Mart ayında yaşanan iki orta ölçekli banka iflasının potansiyel sonuçlarıyla boğuşmaya başladığı bir dönemde gerçekleşti.

First Republic Bank'ın Pazartesi günü erken saatlerde Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) tarafından JPMorgan Chase & Co. şirketine satılması, bankacılık stresinin ekonomik görünümü nasıl gölgelediğinin son hatırlatıcısı oldu.

Banka satışının tepkileri izlenecek

Fed yetkilileri, altı hafta önce İsviçreli yetkililerin yatırım bankaları UBS Group AG ve Credit Suisse Group AG'yi birleştirdiğinde yaptıkları faiz artırımı öncesinde olduğu gibi, Çarşamba günkü karar öncesinde de yatırımcıların bu anlaşmaya nasıl tepki vereceğini takip edecek.

Analistler Pazartesi günkü anlaşmanın olası bankacılık sorunlarını daha da azaltabileceğine inanırken, yetkililer toplantılarından önce ciddi ve beklenmedik finansal streslerin ortaya çıkması halinde planlanan bir artışı yeniden düşünmek zorunda kalabilirler.

Fed, daha yüksek faiz oranları yoluyla ekonomiyi yavaşlatarak enflasyonla mücadele ederken, bu da daha yüksek borçlanma maliyetleri, daha düşük hisse senedi fiyatları ve daha güçlü dolar gibi daha sıkı finansal koşullara neden olarak talebi azaltıyor. 

Faiz artışlarında duraklama arayışı

Şimdiye kadar yetkililer, faiz artışlarına son verilmesini haklı çıkarmak için yavaşlama ve enflasyonda düşüşe dair net işaretler arıyordu. Ancak bu haftadan sonra Fed'in hesapları değişebilir. Yetkililerin faizleri artırmaya devam etmek için beklenenden daha güçlü büyüme, azalan istihdam ve enflasyonda gerileme işaretleri görmesi gerekebilir.

ABD ekonomisi, tüketici harcamaları ve fabrika faaliyetlerindeki durgunluk da dahil olmak üzere bazı soğuma işaretleri gösterdi. Ancak istikrarlı işe alımlar ve hızlı ücret artışları, yüksek enflasyonu sürdürebilir.

Mart toplantısının ardından açıklanan projeksiyonlarda, Fed yetkililerinin çoğunluğu merkez bankasının kenara çekilmeden önce son bir çeyrek puanlık faiz artışı yapması gerektiğini düşünüyordu. Bu yetkililer, bu haftaki toplantıyı takip ederek yeterince kısıtlayıcı bir ortama ulaştıkları sonucuna varabilirler.

Fed bir süre izlemede kalabilir

Bazıları da ek artışların olası olup olmadığına karar vermeden önce ekonominin yaz boyunca nasıl gelişeceğini görmek istediklerini zaten söyledi.

Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker 11 Nisan'da yaptığı bir sunumda "Faizi artırıp artırıp sonra da neden 'eyvah' dediğimizi anlamıyorum. Sonra çok hızlı bir şekilde aşağı, aşağı, aşağı iniyoruz" dedi. Harker, Fed'in faiz oranlarını yüzde 5'in biraz üzerine çıkarması gerektiğini uzun zamandır beklediğini söyledi.

Yetkililer şu ana kadar Mart ayındaki bankacılık kargaşasının ekonomik faaliyeti etkileyen kredilerde önemli bir gerilemeye yol açtığına dair çok az kanıt elde etti. Kredi koşullarındaki herhangi bir sıkılaşmanın yaratacağı etkiden daha fazla endişe duyan yetkililerin, Fed'in faiz artışlarını askıya alacağına dair bir sinyal vermesi muhtemel.

Fed enflasyonla mücadelede durmamalı

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee 11 Nisan'da yaptığı açıklamada, "Fed enflasyonla mücadeleden vazgeçmemeli, ancak bu durumun bazı sektörleri veya bölgeleri para politikasının kendi başına hareket etmesinden farklı bir şekilde etkileyebileceğini de kabul etmeliyiz" dedi.

2007-2021 yılları arasında Boston Fed başkanlığı yapan Eric Rosengren geçen hafta yaptığı açıklamada, hala politika yapıcı olsaydı bu toplantıda faizlerin artırılmasına karşı oy kullanacağını söyledi. Harvard Business School tarafından düzenlenen bir etkinlikte yaptığı açıklamada, bankacılık stresinin ekonomiye çoğu Fed yetkilisinden daha fazla zarar vereceğini düşündüğünü söyledi.

Enflasyonda yüzde 2 hedefi

Aynı zamanda Mart ayında Fed yetkililerinin büyük bir kısmı, ekonomik görünümün kötüleşmemesi halinde bu yıl birden fazla artışın haklı olacağını düşündüklerini belirtti. Bu yetkililer, merkez bankasının ayağını frenden çok erken çekmesinden ve enflasyon, işe alımlar ve ekonomik büyümenin bu yıl istikrarlı bir yavaşlama tahminlerine meydan okuduğunu görmekten daha çok endişe duyuyor.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller Nisan ayında yaptığı bir konuşmada, "Talebin ılımlılaştığına dair işaretleri memnuniyetle karşılarım, ancak bu işaretler ortaya çıkana ve enflasyonun %2'lik hedefimize doğru anlamlı ve ısrarlı bir şekilde düştüğünü görene kadar, hala yapılacak işler olduğuna inanıyorum" dedi.

Credit Suisse'in baş ekonomisti Ray Farris, birçok ekonomistin potansiyel bir resesyona odaklanmış olmasına rağmen, Fed için daha büyük endişenin çok hızlı büyüyen bir ekonomi olmaya devam ettiğini söyledi. Farris "Fed yetkililerinin içten içe ekonomik zayıflığa aldırmadıklarını biliyorum" dedi.

Ya tamam ya devam

Sonuç olarak, Fed'in komite oylamasına tabi olan politika açıklaması, yetkililer tarafından bu hafta atılan en önemli ve üzerinde en çok müzakere edilen adım olabilir. En azından merkez bankasının, Kanada Merkez Bankası'nın Ocak ayında son faiz artışını yaparken yaptığı gibi kesin bir duraklama sinyali vermek yerine faizleri artırma eğilimini sürdürmesi muhtemel.

Analistler, Fed'in Haziran ayında olası bir faiz artışını kesin bir dille reddetmesinin ya da işaret etmesinin durumu pek değiştirmeyeceğini düşünüyor. Geçen yılın başından bu yana, Fed'in politika açıklaması, bazen ileriye dönük yönlendirme olarak adlandırılan bir dil kullanarak, sonraki her toplantıda faiz artışları vaat eden bir unsur taşıyor.

New York Fed Başkanı John Williams 20 Nisan'da gazetecilere yaptığı açıklamada "Bazen çok fazla ileriye dönük yönlendirmeye ihtiyaç duymazsınız çünkü bu çok net olmayan bir durumdur" şeklinde konuştu.

Açıklamada kullanılacak kelimeler hayati önemde

Açıklama dilinin ince ayarının yapılması önemli çünkü yetkililer finansal piyasalarda bir ralliyi ateşleyerek finansal koşulları zamanından önce gevşetmek istemiyor. 

Tahvil yatırımcıları şimdiden Fed'in bu yıl içinde faiz indirimine gideceğini öngörüyor. Ancak merkez bankası yetkilileri, ekonomik faaliyeti daha fazla kısıtlamak için faiz oranlarını sabit tutmayı beklediklerinin sinyalini verdi.

Ekonomist Vincent Reinhart, "Yatırımcıların Ekim ayından bu yana yaptığı şey, iyi haber olan her şeyi almak ve buna aşırı tepki vermek" dedi ve ekledi: Fed'in iletişimi çok güvercin olursa, piyasa katılımcıları bunu alır, onunla koşar ve çok ileri gider"

Haziran için faiz artışı sinyali gelmeyebilir

Fed yetkililerine 2006'da faiz artırımına kadar yol haritasında danışmanlık yapan Reinhart, Haziran ayında faiz artırımı sinyali vermekten kaçınmak isteyeceklerini düşünüyor. Reinhart sözlerinin devamında "Bir kez daha sıkılaştırma sözü vermek ve bunu yerine getirmemek piyasaların ralli yapması için daha büyük bir teşviktir" ifadelerini kullandı.