NYT yeni araştırmayı yazdı: Panama Kanalı’ndaki kuralık El Niño ile bağlantılı

Raymond Zhong / New York Times

Uluslararası araştırma ekibi Panama Kanalı'ndaki son kuraklığın küresel ısınmadan değil, doğal iklim döngüsü El Niño ile bağlantılı normalin altındaki yağışlardan kaynaklandığı sonucuna vardı. Düşük su seviyeleri geçtiğimiz yılın büyük bir bölümünde kanaldaki kargo trafiğini yavaşlattı. Gemileri kaldırmak ve indirmek için yeterli su olmadığından, yetkililer geçen yaz geçişine izin verdikleri gemi sayısını azaltmak zorunda kaldılar. Bu da dünya çapındaki nakliye şirketleri için pahalıya mâl oldu. Ancak son aylarda geçişler yeniden artmaya başladı. 

Araştırmacılar kuraklıkla ilgili analizlerinde, bölgenin su sorunlarının önümüzdeki yıllarda daha da derinleşebileceğini belirttiler. Hükümete göre, Panama'nın nüfusu arttıkça ve deniz ticareti genişledikçe, su talebinin 2050 yılına kadar mevcut arzın çok daha büyük bir bölümünü oluşturması bekleniyor. Bu da gelecekteki El Niño yıllarının sadece küresel deniz taşımacılığında değil, aynı zamanda yerel halkın su kaynaklarında da daha büyük aksaklıklara yol açabileceği anlamına geliyor.

"Orantısız etkiler yaratabilir"

Yeni analize katkıda bulunan Kızılhaç Kızılay İklim Merkezi risk danışmanı Maja Vahlberg, "Yağışlardaki küçük değişiklikler bile orantısız etkiler yaratabilir" dedi.

Panama, genel olarak, dünyanın en yağışlı yerlerinden biri. Kanalın etrafındaki bölge yılda ortalama 2.5 metreden fazla yağmur alır ve bunun neredeyse tamamı mayıs-aralık ayları arasındaki yağışlı mevsimde gerçekleşir. Bu yağmur hem kanal operasyonları hem de ülkedeki 4,5 milyon insanın yaklaşık yarısı tarafından tüketilen içme suyu için gerekli.

Ülkenin en kurak üçüncü yılıydı

Ancak geçen yıl yağış miktarı normalin yaklaşık dörtte biri kadar az oldu ve bu da yaklaşık bir buçuk asırlık kayıtlara göre ülkenin en kurak üçüncü yılı oldu. Bu kurak dönem, biri 1997-98'de, diğeri 2015-16'da olmak üzere kanal trafiğini aksatan iki olaydan kısa bir süre sonra meydana geldi. Her üçü de El Niño koşullarına denk gelmişti.

Panama'daki Smithsonian Tropikal Araştırma Enstitüsü'nün Fiziksel İzleme Programı Direktörü Steven Paton, "Bu kadar kısa sürede bu kadar yoğun olayın yaşandığı bir gruplama hiç olmamıştı" dedi. O ve yeni analizi gerçekleştiren diğer bilim insanları şunu bilmek istiyordu: Bu sadece kötü şans mıydı? Yoksa küresel ısınmayla mı ilgiliydi ve bu nedenle gelecek şeylerin habercisi miydi?

Yüksek sıcaklık değil, yetersiz yağmur

Araştırmacılar bu soruyu yanıtlamak için hem Panama'daki hava durumu kayıtlarını hem de farklı koşullar altında küresel iklimi simüle eden bilgisayar modellerini inceledi. Bilim insanları, kanalın rezervuarlarındaki düşük suyun ana nedeninin daha fazla suyun buharlaşmasına neden olan yüksek sıcaklıklar değil, yetersiz yağmur olduğunu buldular. Hava durumu kayıtları, Panama'daki yağmur mevsimi yağışlarının son yıllarda mütevazı bir şekilde azaldığını gösteriyor. Ancak modeller, insan kaynaklı iklim değişikliğinin etken olduğunu göstermiyor.

Imperial College London'da iklim araştırmacısı olan ve analizde çalışan Clair Barnes, "Bu hafif kuruma eğilimine neyin neden olduğundan ya da bunun bir anomali mi yoksa hesaba katmadığımız başka bir faktör mü olduğundan emin değiliz. Isınan bir iklimde gelecekteki eğilimler de belirsizdir” dedi.

El Niño zayıflıyor, La Niña geliyor

Bilim insanları, El Niño'nun ise bölgedeki ortalamanın altındaki yağışlarla çok daha net bir şekilde bağlantılı olduğunu tespit etti. Herhangi bir El Niño yılında, bölgedeki yağışların 2023'teki kadar düşük olma olasılığının %5 olduğunu tahmin ediyorlar. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ne göre şu anda El Niño koşulları zayıflıyor. Döngünün karşıt evresi olan La Niña'nın bu yaz ortaya çıkması bekleniyor.

Panama Kanalı'ndaki kuraklığı analiz eden bilim insanları, aşırı hava olaylarını meydana geldikten hemen sonra inceleyen bir araştırma girişimi olan World Weather Attribution'a bağlı. Kuraklıkla ilgili bulguları henüz hakem denetiminden geçmedi.

© 2024 The New York Times Company