Bülten
Yorum

Oksijen Gazetesi'nde haftanın köşe yazıları. 
5 Nisan 2025, Cumartesi

Günaydın. 

Marmara ve Kuzey Ege haricinde ülke geneli yağışlı bir gün geçirecek. Yağışların  Aydın, Muğla, Adana, Mersin, Osmaniye, Tunceli, Bingöl, Bitlis, Şırnak, Hakkari, Siirt, İzmir, Antalya ve Hatay'da kuvvetli olması bekleniyor. 

Sıcaklık İstanbul'da 14, Ankara'da 12, İzmir'de 18, Şanlıurfa'da 20, Van'da 11 derece.  

Bu hafta yazıları okurken size iki playlist eşlik edecek. İlki geçen yıl bu zamanları gösteren New York Central Park manzarasına iliştirilmiş bahar şarkıları. Burada.

İkincisi de bugün ABBA üyesi Agnetha'nın doğum günü. Kendisi artık 75 yaşında. ABBA şarkılarıyla güne başlamak isteyenler için burada  bir kısa liste, burada da genişletilmiş bir çalma listesi var.  

Birazdan paylaşacaklarım, basılı gazete ve gazeteoksijen.com'da okunabiliyor. Fakat sitemizin tamamı sadece abonelerimize açık. 1 yıllık abonelik şu anda 490 lira. Abone olmak isterseniz şartlarımızı inceleyip aboneliği başlatabileceğiniz sayfa  burada.  

Bir not: Bayram tatili nedeniyle günlük bültenlerimizi tek bülten olarak sabah 9'da ilettik. Pazartesiden itibaren mesai günleri düzenimize döneceğiz ve 07.30'da Sabah Raporu, 17.00'de Gün Sonu bültenimizi ileteceğiz. 

İyi okumalar.

İmamoğlu’na verilen 15.5 milyon oyun il il dağılımı
Bekir Ağırdır, "Ön seçimden çıkan sonuç, muhalif seçmenin siyasete ve CHP’ye doğrudan müdahalesinin göstergesidir" diyor. 
  • Dayanışma sandıklarının seçmen sayısına oranında Edirne yüzde 44.8, İzmir yüzde 41.3, Aydın yüzde 40.4 ile öne çıkıyor.
  • Dayanışma oylarını Kılıçdaroğlu’nun 2023 oylarıyla kıyaslayınca Malatya yüzde 90.6, Giresun yüzde 87.1, Adana yüzde 82.5 ile ilk sıralarda.
  • Dayanışma oyları Siirt’te yüzde 5, Diyarbakır ve Ağrı’da yüzde 6, Şırnak’ta yüzde 6.3 ile Kılıçdaroğlu’nun 2023’te aldığı oyların altında. 
  • Güneydoğu illerinde dayanışma sandıklarına katılım seçmen sayısına oranla nispeten düşük: Şırnak’ta yüzde 3.6, Mardin’de yüzde 3.2, Diyarbakır’da yüzde 3.1, Siirt’te yüzde 2. 
  • CHP üyeleri en yüksek katılımı yüzde 97.9 ile Elazığ’da, en düşük katılımı yüzde 50.2 ile Iğdır’da gösterdi. 
  • Ön seçimdeki toplam oyun seçmen sayısına oranı %22.5, Kılıçdaroğlu’nun aldığı oya oranı ise yüzde 56.
Bekir Ağırdır'ın analizine ve tablonun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

'Tutuklama kararı muhalefete enerji verdi'
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması ve sonrasında yaşananlara dair dış basında çıkan haber ve analizler de bu hafta gazetemizde. 

The New York Times: Baskılar muhalefet destekçilerini sindirmek yerine onlara enerji  veriyor.

Financial Times: Türkiye’den çıkarılacak ders, bir güçlü lider ne kadar uzun iktidarda kalırsa, ona karşı mücadelenin o kadar  zorlaşacağıdır.   

Bloomberg: MB’nin müdahaleleri sürerse net rezervler nisanda sıfıra  düşebilir.   

Wall Street Journal: Avrupa Türkiye’deki baskılara göz yumuyor çünkü ABD ile gerilim ve Rusya bu endişeleri gölgede  bırakıyor.
Bir fikir olarak devlet
Özge Öner: "Bugün karşımızda duran tablo, yalnızca bir ekonomik kırılganlık, bir siyasal gerilim ya da kurumsal aşınma meselesi değil; doğrudan doğruya fikrî bir çöküş meselesidir. Çünkü devlet, evet, bir fikirdir - ama o fikir yalnızca felsefi bir soyutlama olarak değil, gündelik hayatın içinde, yurttaşın hukukla, siyasetle, kamu hizmetiyle, sokakta gördüğü polisle, ödemek zorunda kaldığı vergiyle, yani yaşadığı rejimle kurduğu ilişki biçiminde ete kemiğe bürünür. Bugün Türkiye’de o ilişkinin zemininde büyük bir boşluk, hatta zaman zaman aktif bir reddiye oluşmuş  durumda."

Kanser vakaları fırladıkça testlerin önemi artıyor
Osman Müftüoğlu: "Tüm dünyada kanser vakalarında çok ciddi bir artış gözleniyor. Bu hastalıkta erken teşhisin ne kadar önemli olduğu açık. O nedenle kanser tarama testleri de çok büyük önem kazandı." 

Prof. Dr. Müftüoğlu bu hafta ayrıca, bellek sorunları olanların uzak duracağı yiyeceklerin yanı sıra, iyi hayat aktiviteleri ve bir şınav testi yazıyor.

144 binden fazla çevresel kimyasal bağışıklık sistemimizi tehdit ediyor
Dr. Mark Hyman bu hafta çevresel toksinlerin sağlık üzerindeki etkilerini Dr. Joseph Pizzorno ile konuşuyor: “Günümüzde 144 binden fazla kimyasal maddeye maruz kalıyoruz. Tarım ilaçları, plastikler ve ağır metaller, vücudumuzda birikerek bağışıklık sistemimizi zayıflatıyor ve kronik hastalıklara yol açıyor. Bu kimyasallar sadece soluduğumuz havada değil, yediğimiz gıdalarda ve içtiğimiz suda da  bulunuyor.”

Süt ve süt ürünleri sindirimi neden sorun yaratır?
Dr. Ayşegül Çoruhlu: "Pek çoğumuzda süt ve süt ürünlerini tüketmek sindirim rahatsızlıklarına yol açar. Bu hafta bu grup gıdanın sindirim açısından neden zorluk çıkardığını  anlatacağım."

Apple sağlıkta devrim peşinde
Giyilebilir teknolojiyle sağlık hizmetinde öncü rol üstlenen Apple, yapay zeka destekli bir dijital doktor projesi üzerinde çalışıyor. Gelecek yıl hizmete alınması hedeflenen projede, akıllı cihazlardan toplanan verileri değerlendiren yapay zeka koçu, kullanıcılara tıpkı bir doktor gibi sağlık tavsiyelerinde bulunacak. Sistem, beslenme ve egzersiz takibi de  yapacak.

Böbrek kanseri için kişiye özel aşı
Harvard Üniversitesi genetik profesörü Gökhan Hotamışlıgil, kişiye özel kanser aşısının böbrek kanseri tedavisinde başarılı olduğunu   açıkladı.  

Çocuklarınızın elinden oyun konsollarını almayın
Bilim insanları, video oyunları oynayan çocukların IQ seviyesinin 2.5 puan arttığını  buldu.

Bir organımız Mars’a gitmeye hazır değil
Yapılan son çalışmalara göre Mars’a yolculuk, böbreklerimize daha önce düşündüğümüzden bile çok zarar  veriyor.

Bu tür sakızları çiğnemeyin
Amerikan Kimya Derneği’ne sunulan bir araştırma, çıtırdayan sakızların tükürüğe 3 bin mikroplastik partikülü saldığını ortaya çıkardı. 5 doğal ve 5 sentetik sakız markasında benzer sonuçla karşılaşıldı. Sakızlardaki mikroplastiklerin yüzde 94’ü 8 dakikada tükürüğe  karıştı.

Oksijen yazarlarından
Her şeyin azı karar, çoğu zarar 
Mehmet Y. Yılmaz: "Boykotçular ile boykota karşı olanların bu toplumda yan yana var olmaları kaçınılmaz. Kaçınılabilir olan ise bu yüzden kavga etmek. Birilerinin tüketimden vazgeçmesi, size göre ülke ekonomisini mahvedecekse bununla mücadelenin yolu belli: Onların tüketmediğini, siz tüketiverin…"

Saadet zincirinin çöküşü: Yeni modelin eşiğinde
Akan Abdula: "Batı’nın yıllarca sürdürdüğü 'Tasarımı biz yaparız, üretimi onlar' anlayışı, sadece ekonomik değil, teknolojik ve zihinsel kapasitenin de el değiştirmesine neden oldu. Montajla başlayan süreç, düşünmeye, geliştirmeye ve yaratmaya evrildi. Bugün üretim, yalnızca üretim değil; bilgiyle, vizyonla ve ileri teknolojiyle harmanlanmış bir stratejik güç."   

Varlık içinde insan yokluğu
M. Serdar Kuzuloğlu: "Nüfus gelişmiş ülkelerde düşerken gelişmemiş ülkelerde artıyor. Çalışabilir nüfus erirken, emekli yükü artıyor. İklim şartları fakir ülkelerdeki milyonları göçe zorluyor. Zengin ülkelerde yabancı karşıtlığı artıyor. Kaderi 'teknoloji' belirleyecek."

Sosyal medya muhalefeti bölen bir silah da olabilir
Çağrı Mert Bakırcı: "Cezayir örneği, başlıktaki önermenin sağlaması gibi. 2019'da kadınların feminist varoluş mücadelesinde sosyal medya umulduğu kadar birleştirici olamamış, aksine cinsiyetçi nefreti yayma konusunda etkili bir silaha dönüşmüştü. Tabii ki bu hareket demokratik başarıya ulaşamadı…"

Gelecek 
Cem Say: "Bizim zamanımızda 'okumak' çok önemliydi. Cahiller cahil olduklarını bilir ve bununla övünmezlerdi. Okumuş insana değer verilir, içten gelen bir saygı gösterilirdi. İnsanlar doğar, büyür ve yaşamı boyunca bir doktorun saldırıya uğradığına ilişkin hiçbir haber duymadan toprağa kavuşurdu."

Mayınlarla Yaşamak 
Nurcan Baysal: "Türkiye, 865 binden fazla gömülü mayınla dünya sıralamasında ilk 10’da. OECD ülkeleri arasında en fazla mayına sahip ülke konumunda. Sınır bölgelerinden sivil yerleşim alanlarına kadar pek çok noktada tehlike  sürüyor."

Sayılmak 
Levent Erden: "Nicelik çok önemli olsa da pek çok şeyi anlamak için yeterli olabilir mi? Her şey ölçülebilir, sayılabilir, miktarı belirlenebilir olabilir mi? Objektif ve kesin değerle ifade edildiği varsayılsa da şu kadar adet, bu kadar metre, o kadar kilo, bu kadar milimetre basınç, şu kadar ışık yılı uzak diyerek her konuda olan biteni anlamak ne kadar  mümkün?"

TikTok tıp fakültesinin ‘magnezyum kokteyli’!
Levent Ertem: "Dijital çağın insanı kaliteli uykuya hasret hale geldi. İyi bir uyku çekmek ve dinlenmiş olarak uyanmanın sırrını doktorlar yerine sosyal ağların ‘iyi yaşam uzmanları’ndan dinliyoruz. Kimi yatmadan ‘ağzınızı bantlayın’ diyor kimi ‘magnezyum kokteyli’  öneriyor."

The White Lotus artık dünyanın en önemli vitrini
Ece Sükan: "Sadece bir sahnesinde görülen kimononun satışı 7 kat artıyor, 4 milyon dolarlık reklam etkisi yaratıyor. The White Lotus bir diziden daha fazlası, ürünleri tüketicinin zihnine kazıyan bir platform."
Acemoğlu ve Harari’nin yapay zekâ endişesi
Daron Acemoğlu: "Geleceğimizin en önemli sorularından biri 'danışman yapay zekâ'ya mı, yoksa 'otonom yapay zekâ'ya mı yöneleceğimiz olacak ."  

İsrailli tarihçi ve filozof Yuval Noah Harari, yapay zekâ devriminin neden emsalsiz olduğunu WIRED’a verdiği röportajda anlattı. Homo Sapiens ve Nexus’un yazarına göre yapay zekâ, bizim anlayamayacağımız bir dünya yaratabilir. Tıpkı bugün gezegendeki hayvanların bizim yaptıklarımızı anlamadığı gibi.  

CEO krizde uyur mu?
Londra Heathrow Havalimanı’ndaki yangın sırasında CEO’nun uyumaya gittiği iddiaları tartışma yarattı. Ama asıl soru şu: Acaba CEO doğruyu mu yaptı? Çünkü uykusuzluk, verilen kararların kalitesini düşürüyor.

Kansere karşı kadın gücü
Koç Üniversitesi’nde kanser araştırmalarına kadınlar yön veriyor. Elif Ergu, birçok kanser türünün teşhis ve tedavisinde umut verici adımlar atan ekipten Prof. Tuğba Bağcı Önder, Prof. Funda Yağcı Acar, Prof. Ceyda Açılan Ayhan, Doç. Nurcan Tunçbağ, Dr. Gözde Korkmaz, Dr. İrem Durmaz Şahin, Dr. Ece Öztürk ve Dr. Zelal Adıgüzel ile çalışmalarını  konuştu.

5 dakika şarjla 400 km menzil
Emre Özpeynirci: "BYD’nin 5 dakika şarjla 400 km menzil sunan yeni platformu ve teknolojisi gerçekten devrimsel. Ancak altyapı, batarya sağlığı ve elektrik talebi gibi sorunlar çözülmeden tam anlamıyla hayatımıza girmesi zaman alacaktır. 5 dakikalık şarjın standart hale gelmesi için birkaç yıl daha beklemek gerekebilir, ancak bu adım, elektrikli araç (EV) devriminin en büyük engellerinden birini ortadan kaldırmaya çok  yakın."

Rezervler ve konvansiyonel politikalar ilişkisi
Haluk Bürümcekçi: "TCMB 17 Nisan’daki toplantıda faiz indirimlerine büyük olasılıkla ara verecek. Net rezervlerin 38.4 milyar dolara indiğini tahmin edersek, nisan konvansiyonel politikalar için test ayı  olacak."

Hayalinizdeki evi alırken bilmeniz gereken her şey
Kıvanç Önder: "Konut almak hayatın en büyük finansal adımlarından biri. Değişken ekonomik koşullar, artan maliyetler ve hızla dönüşen şehir yapısı göz önüne alındığında, bu adım stratejik, bilgiye dayalı ve çok boyutlu bir karar verme sürecine  dönüşüyor."

İlk çeyrek mali tablolarında neler öne çıkar?
Mete Yüksel: "Şirketler mart sonu itibariyle tamamlanan ilk çeyrek için finansal sonuçlarını KAP’ta yayımlamaya başlayacak. Konsolide olmayan mali tablolar için son tarih bankalar için 12 Mayıs, diğer şirketler için ise  30 Nisan."

Dünya bu saldırıya dayanabilecek mi?
ABD Başkanı Trump getirdiği yeni gümrük vergileriyle küresel ticaret savaşını şimdiye kadarki en yüksek seviyeye çıkardı. Amerika barikatları yükseltirken, Çin bir fırsat yakalayabilir. Çünkü bazı ülkeler Asya’nın süper gücüyle ticari bağlarını güçlendirecek. Pek çok şey ise Avrupa’nın ne yapacağına bağlı olacak.  The Economist'in  analizi.

'ABD bizim birinci müttefikimiz'
Sağcı lider Giorgia Meloni, Financial Times genel yayın yönetmeni Roula Khalaf'a verdiği röportajda “Beyaz Saray’daki birinci müttefikine” saygı duyacağını ve giderek derinleşen transatlantik çatlağı önlemek için çalışacağını söyledi.

Dünyayı sarsan 10 hafta 
Financial Times'ın ABD editörü Edward Luce yazdı: Amerika birçok cephede ve bilinçli olarak kendi yumuşak gücünü buharlaştırıyor.

Çin’de şunu gördüm: Gelecek Amerika’da değil
Thomas L. Friedman'ın yazısını kaçırmayın: "Pekin’in ABD’ye mesajı şu: Sizden korkmuyoruz. Siz düşündüğünüz insanlar değilsiniz. Biz de sizin düşündüğünüz insanlar  değiliz."

Yeni Le Pen’ler sırasını bekliyor
Nurdan Bernard yazıyor: "80’lerin sonunda Jean-Marie Le Pen’le görüşmüştüm. 'Türkleri seviyorum ama Türkiye’de kalmaları koşuluyla' mealinde özetlenebilecek bir sohbetti. Artık baba Le Pen yok, siyasetten men edilen kızı Marine de... Ama adeta bir aile işletmesi olan partide arkadan gelen yeni Le Pen’ler  var."

Dünya demokraside 1985’e geri gitti 
V-Dem Enstitüsü’nün Demokrasi Raporu’na göre 2024’te ortalama bir dünya vatandaşı için demokrasi seviyesi 1985 yılına gerilerken, hak ve özgürlüklerde de adeta çöküş yaşandı. Detaylar Uğur Koçbaş'ın  haberinde.

Harvard Trump’a direnemedi
Trump’ın üniversiteler üzerindeki baskısına Harvard da boyun eğdi. 8.7 milyar dolarlık federal desteğin kesilmesi tehdidi karşısında Filistin’deki bir üniversite ile bağını koparan Harvard yönetimi, Orta Doğu Çalışmaları Merkezi’nin direktörü Cemal Kafadar ile tüm üyeleri de görevden  aldı.

Filmlerdeki özgür ABD bir süre yok!
Osmanlı tarihçisi Prof. Cemal Kafadar, Harvard’daki görevinden alındı. Metin Kaan Kurtuluş, bir dönem Harvard’da da ders veren Dr. Irvin Cemil Schick'le konuştu. Dr. Schick, bunu 'siyasi' bir karar olarak niteledi ve Trump’ın kurduğu baskıyı  anlattı… 

Viski yudumlamayı seven bir rock yıldızı nasıl El Kaide lideri oldu?
Iyad Ag Ghali bir dönem Grammy ödüllü Tinariwen için şarkı sözleri yazıyordu. Bugün ise Lahey’in hakkında tutuklama emri çıkardığı azılı bir terörist. WSJ, bu dönüşümü  yazdı.

Geri dönüşüme çöp atınca ne oluyor?
İdeal cevap “Yakınlardaki bir tesiste geri dönüştürülüyor” tabii. Ancak gerçek öyle değil.  The Economist'te  Gazeteci Alexander Clapp yeni kitabında atıkların yolculuğunu ele  alıyor.
Sizi özgürleştiren tek zincir bisikletin zinciridir
Bağış Erten: "Dikkatimiz dağınık. Sosyal medyada oksijen arıyoruz. Dışarıda da alternatifler var. Bisiklet mesela. İzlemesi ferahlatır, kullanması da. Bu hafta sonu en fiyakalı bahar klasiklerinden Ronde van Vlaanderen  var."

Ne güzel şey Fulham’lı olmak
The Athletic'ten Tim Spiers yazıyor: "Burada maça gelmek İngiltere’nin geri kalanından çok farklı bir tecrübe. Nehir kıyısından maça yürürken kürekçileri izlemek büyük keyif. Deplasman formasıyla parkta gezmenizi dert eden yok. Zaten daha trenden iner inmez sizi buzlu latte ve kruvasan kuyruğu  karşılıyor…"

1 milyar euro’luk uçak: Balde
Sol bekten uçak olur mu demeyin. Serbest kalma maddesi 1 milyar euro olan Balde, Barcelona’nın oyun sistemindeki gizli koz. The Athletic, Dünya Kupası elemelerinde milli takımımızla aynı grupta yer alan İspanya’da Balde’nin forma bulamamasını anlamlandıramıyor… The Athletic'ten kapsamlı analiz  burada.

Norveç’te VAR isyanı: Demokrasiye aykırı
Norveçli taraftarlar, profesyonel kulüplerin VAR’ın kaldırılmasına yönelik oylamasının kabul görmemesinin ardından protestolara  başladı.

Yorum bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz!
Bu bülten size Gazete Oksijen bülten üyeliğiniz ve buradaki "eposta gönder" izniniz kapsamında iletilmiştir. Geri bildirimleriniz bizim için değerli. Bültenlerle ilgili geri bildirimlerinizi bulten@gazeteoksijen.com adresinden bizimle paylaşabilirsiniz.

BİZE KATILIN

Çerez Politikası   |   Gizlilik Politikası   |   İletişim   |   Reklam
Gazete Oksijen 2025 © Levent Mahallesi Karanfil Sokak No: 21, Beşiktaş, İstanbul
Siteye Geri Dön