16 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 31.10.2023 13:39 | Son Güncelleme: 31.10.2023 14:22

Dinozorları yok eden toz zerreleri miydi?

Türk bilim insanı Cem Berk Şenel liderliğinde bir grup bilim insanı, dinozorları yok eden çarpışmaya dair sonuçları yeniden inceledi. Araştırmaya göre yok oluşun nedeni toz zerreciklerinin neden olduğu iklim değişikliği
Dinozorları yok eden toz zerreleri miydi?

Dinozorların 66 milyon yıl önceki yok oluşuyla ilgili teorilere bir yenisi eklendi. Liderliğini Türk bilim insanı Cem Berk Şenel'in üstlendiği Belçika Kraliyet Gözlemevi'nden bilim insanları ekibi, büyük yok oluşun nedeninin asteroidin çarpma anı değil, çarpmadan sonra atmosfere yayılan toz zerreciklerinin yarattığı iklim değişikliği olduğu tezini ortaya attı.

Nature Geoscience dergisinde yayımlanan makaleye göre ekip, Meksika'daki Chicxulub kraterini oluşturan ve kanatlı dinozorlar hariç dinozor türlerinin tamamını ve gezegendeki yaşamın büyük kısmını yok eden çarpışmanın sonuçlarını yeniden inceledi. ABD'nin Kuzey Dakota bölgesinde 66 milyon yıldır iyi korunmuş bir kaya örneğini analiz eden ekip numunede beklentinin çok üzerinde silikat tozu parçacıkları olduğunu gördü.

Sıcaklıklar 15 derece düşmüş olabilir

Bu verilere dayanarak bir model ortaya koyan Şenel ve ekibi, asteroidin Dünya'ya çarpmasının ardından küçük toz parçacıklarının bulutlar halinde havaya savrulduğunu ve gökyüzünde bir perde oluşturarak bitkilerin fotosentez yapma kabiliyetini iki yıla kadar engellemiş olabileceğini düşünüyor. Bitki örtüsünün yaşamını sürdürememesinin bazı dinozorlar dahil çok sayıda otçul türün açlıktan ölmesine neden olduğu tezini ortaya koyan bilim insanları, bu sürenin 15 yıla kadar uzamış olabileceğini, süreç içerisinde küresel sıcaklıkların da 15 derece kadar düşmüş olabileceğini belirtiyor.

İlk kez fotosentetik aktivitenin iki yıllığına baskılandığına dair verilere ulaşmış olmalarının önemine dikkat çeken Berk Şenel ise "Bu çarpışmanın kesin öldürme mekanizmalarına dair anlayışımızı geliştirmek için küresel soğumaya ve fotosentez kaybına neyin neden olduğu konusunda daha derin bilgi edinmemiz gerek" dedi.