İlk akıllı tabanca nihayet piyasaya çıkıyor

Sadece sahipleri tarafından ateşlenebilen akıllı silahlar 1990'lardan bu yana geliştiriliyor ve tartışılıyor. Sayısız başarısız girişimlerden sonra ABD'li Biofire firması, ilk akıllı tabancayı aralık ayında piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Wall Street Journal tabanca üzerine yapılan tartışmaların iki konu üzerinde olduğuna dikkat çekti. Tutukluk yapmadan çalışacak mı ve geleneksel tabancaların tahtına oturabilecek mi?

Daha öncekiler testi geçemedi

Akıllı silahları savunanlar; yeni teknolojiyi, kazara ateş etme ve ateşli silah hırsızlıklarını azaltmanın bir yolu olarak lanse ediyor. Silah hakları destekçileri ise hükümetlerin akıllı silah teknolojisine sahip olmayan silahların satışını yasaklayabileceği endişesiyle bu yeniliğe temkinli yaklaşıyor. Akıllı silahları piyasaya sürmeye yönelik daha önceki denemeler büyük ölçüde silah hakları aktivistlerinin baskısı veya vaat edildiği gibi çalışmamaları nedeniyle başarısız oldu.

Geleneksel tabancalardan daha pahalı

Köklü ürünleri değiştiren elektrikli arabalar ve diğer teknolojilerde olduğu gibi akıllı silahlar için de soru, en azından yerini aldıkları geleneksel versiyonlar kadar iyi çalışıp çalışamayacakları ve müşteri bulup bulamayacakları. Biofire akıllı tabanca sadece sahibi tarafından ateşlenebiliyor. Kullanıcıları tanımlamak için önceden programlanmış biyometrik verileri kullanıyor. Ürün, çocukların, suçluların ya da diğer istenmeyen kullanıcıların karıştığı trajik senaryoları veya kazara silahın ateşlenmesinin önüne geçilmesini hedefliyor. Fiyatı ise 1.499 dolar. Yüksek teknoloji özellikleri olmayan benzer tabancaların fiyatı genellikle 400 ila 800 dolar arasında değişiyor.

"En önemli unsur basit olması"

Yerel bir silah hakları grubu olan San Diego County Gun Owners'ın icra direktörü Michael Schwartz, birçok tabanca sahibinin yüksek teknolojik özelliklere sahip bir ateşli silaha şüpheyle yaklaştığını söyledi. Schwartz "Üyelerimizin çoğu için ateşli silah sahibi olmanın birincil amacı kendini savunmak. Bu yüzden silahın basit olması onlar için daha iyi. Silah yüzde 110 güvenilir olmalı" diyor.

Gençliğinden beri bu teknoloji üzerinde çalışan Biofire'ın kurucusu 26 yaşındaki Kai Kloepfer; akıllı tabancayı parmak izi ve yüz tanıma sistemi ile çalışacak şekilde tasarladığını söylüyor. Kullanıcının elleri ıslak olduğunda ya da yüzü görünmediğinde bir işlev çalışmazsa, diğerinin devreye girdiğine dikkat çekiyor. Buna rağmen bu yılın başlarında yapılan bir tanıtım sırasında tabancanın tutukluk yapması bu yeni teknoloji üzerinden şüphe uyandırıyor. Kloepfer silahın tutukluk yaptığını ancak parmak izi ya da yüz tanıma sistemlerinde herhangi bir sorun olmadığını söyledi.

Kai Kloepfer 3 ay önce Reuters için yapılan tanıtımda yazılım ve elektroniğin tamamen test edildiğini; başarısızlığın üretim öncesi ve prototip parçalardan yapılmış olan mekanik parçayla ilgili olduğunu söylemişti.

Biofire 2014 yılında kuruldu ve 2012'deki Sandy Hook İlkokulu saldırısından bu yana akıllı silah teknolojisini destekleyen risk sermayederi Ron Conway ve Peter Thiel'in Kurucular Fonu gibi kaynaklardan 30 milyon dolar fon sağladı. Kloepfer bugün sadece internet üzerinden temin edilebilen akıllı tabanca için binlerce kişinin ön sipariş verdiğini söyledi ancak net rakam vermekten kaçındı.

Newtown, Conn'daki okul saldırısında 20 çocuk ve altı yetişkin hayatını kaybetmişti

Kloepfer, bazı silah kontrolü destekçilerinin satışları teşvik etmek amacıyla öne sürdüğü akıllı silah zorunluluklarına karşı olduğunu söylüyor. Bu tür çabaların silah haklarını destekleyen potansiyel Biofire müşterilerini yabancılaştırabileceğine dikkat çekiyor.

Akıllı tabanca kullanımının bir bir seçim olması gerektiğini savunan Kloepfer, New Jersey'deki piyasaya çıktığında tüm mağazaların akıllı tabancaları satışa sunmasını zorunlu kılan yasağa da sıcak bakmadığını açık bir şekilde söylüyor.

Akıllı silah denemeleri

Ateşli silah üreticisi Colt, 1990'larda akıllı bir silah geliştiren ilk şirketler arasındaydı. Colt Z-40, yalnızca kullanıcıya kodlanmış radyo sinyali yayan bir bileklik taktığında ateş edecek şekilde tasarlanmıştı. Ancak The Wall Street Journal için yapılan bir gösteri sırasında çalışmadı ve silah sahiplerinin boykotuyla karşılaştı. Z-40 hiçbir zaman piyasaya çıkamadı. Bir Alman şirketi olan Armatix, 2010'larda sahibi tarafından takılan radyo frekanslı bir kimlik saati kullanan 22 kalibrelik bir akıllı tabanca geliştirdi. Ancak silah dükkanları, silah hakları aktivistlerinin itirazları üzerine 2014 yılında bu silahı satmaktan vazgeçti.

Kazaların yüzde 37'si engellenebilir

Silah savunucuları akıllı tabancaların çocukların ebeveynlerinin silahlarını yanlışlıkla ateşlemelerini ya da gençlerin bu silahları okul saldırılarında ya da intiharlarda kullanmalarını önleyebileceğini savunuyor. Silah şiddeti araştırmacıları tarafından 2003 yılında yapılan bir çalışma, kazara gerçekleşen silahlı saldırıların yüzde 37'sinin bu tür bir teknoloji ile önlenebileceğini ortaya koydu.

10 kişiden 8'i potansiyel alıcı

Johns Hopkins Bloomberg Halk Sağlığı Okulu tarafından 2019 yılında yapılan bir araştırmada ise silahlarını zaten güvenli bir şekilde saklayan silah sahiplerinin akıllı silah satın alma olasılığının yüzde 50 daha fazla olduğu tespit etti. Çalışmada her 10 silah sahibinden yaklaşık sekizinin akıllı tabanca satışını desteklediği, ancak her 10 silah sahibinden ikisinin akıllı tabanca satın alma olasılığının yüksek olduğu ortaya çıktı.

"Cep telefonu bile zorluyor"

Başka girişimler de akıllı silahlar üzerinde çalışıyor ancak hiçbiri ürünlerini Biofire kadar kısa sürede piyasaya sürmeyi planlamıyor. Kansas merkezli Free State Firearms'ın başkanı Tom Holland, şirketinin kullanıcı tarafından takılan bir radyo frekansı tanımlama halkası kullandığını söyledi. Holland, Biofire tarafından kullanılan teknoloji için "İnsanlar parmak izi okutmayı duyduklarında, cep telefonumun bile bu şekilde açmakta zorlaıyorum diyorlar" dedi. Holland, Free State'in silahı önümüzdeki yılın başlarında tanıtmayı planladığını söyledi. Silahın yarım düzine polis teşkilatı tarafından test edildiğini ve tüketicilerden bir avuç ön sipariş aldığına dikkat çekti.