23 Aralık 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 03.09.2021 04:30 | Son Güncelleme: 16.02.2022 15:16

Endişeli sonbahar

Aşılamanın en başarılı üç ülkesi İsrail, ABD ve İngiltere’de Delta varyantı nedeniyle artan vakalara bir türlü çözüm bulunamıyor. Ülkeler, bağışıklığı yükseltmek için çareyi üçüncü dozda arıyor
Endişeli sonbahar

Koronavirüs salgını başında yüzde 70 aşılama ile toplumsal bağışıklığın yakalanabileceğine dair umutlar Delta varyantının ortaya çıkmasıyla alt üst oldu. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de artık vakaların yüzde 90’ı Delta. Sadece Türkiye’de değil İsrail, ABD, İngiltere gibi aşılamada en başarılı ülkelerde de vaka sayıları yüksek seyrediyor.  Peki bizi ne bekliyor? Los Angeles Times gazetesi, “Bizi endişe dolu bir sonbahar ve kış bekliyor” başlıklı dosya haberinde uzmanlara önümüzdeki aylarda salgınla mücadelenin nasıl bir seyir alacağını sordu. Ortak görüş önümüzdeki sonbahar-kışı da maske ve kısıtlamalarla geçirmek zorunda olacağımız yönünde. Bunun birden fazla gerekçesi olduğu düşünülüyor:

  • Havalar soğumaya başladığında kapalı mekanlarda ve evlerde daha çok vakit geçirmeye başlayacağız. Bu da bulaşma riskinin yükselmesi anlamına gelecek. 
  • Özellikle aşılamaya erken başlayan ülkelerde aşıların 6-8 aylık koruyuculuk süresi dolmak üzere. Bu da antikor seviyelerinin düşmesi ve Delta ve benzeri varyantlara karşı koruma kalkanının gevşemesi anlamına geliyor. Bunu engellemek için tek çare üçüncü doz aşılar olarak görülüyor. 
  • Okulların açılmasıyla birlikte birçok ülkede çocukların hastalığı hem kendi aralarında, hem de evlerine taşıması riski ortaya çıkıyor. Çünkü dünyada 12 yaş altına aşı uygulanmıyor özellikle bu yaş grubunda virüsün yayılma riski bulunuyor. 
Emory Üniversitesi’nden Dr. Carlos del Rio, Delta’nın vaka artışlarına etkisini matematiksel olarak hesapladı. Buna göre orijinal virüsü kapan bir kişi hastalığı ortalama 2.5 kişiye bulaştırıyordu. Ancak Delta varyantı ile bu sayı 8’e kadar yükseldi. Bu şu anlama geliyor: 10 bulaşma döngüsü içinde orijinal virüs 10 bin kişiden az insana bulaşırken Delta ile 60 milyondan fazla insan virüsü kapmış oluyor. Yani fark 6 bin kat fazla.  Sonuçta maske kullanımı, iş yerlerinde aşı zorunluluğu, seyahat için aşı pasaportu, aşısızlara kapalı mekanlara girişte kısıtlamalar gibi önlemler sonbahar ve kış aylarında kaçınılmaz gibi görünüyor. “Aşı yoksa iş de yok” cümlesini hayatımızda çok sık duymaya başlayabiliriz.  UCLA Fielding School of Public Health’ten enfeksiyon uzmanı Dr. Robert Kim-Farley’e göre toplumun yüzde 75-80’inin aşı olması bile salgını bitirmek için yetmeyecek. Hatta son bilgisayar modellemeleri gösteriyor ki Covid-19 hayatımızdan yakın gelecekte çıkmayacak, eninde sonunda herkese ‘uğrayacak’.  Covid’li hayatın ne kadar uzayacağında ise yeni varyantlar, aşıların bu varyantlara karşı etkisi ve alınacak kısıtlama tedbirleriyle vaka artışlarının sınırlı tutulması belirleyici olacak.