Dünyada geçen hafta 5.2 milyon kişi daha Covid oldu, yeni vaka sayısı rekor kırdı. Hindistan üç ay önce ‘sürü bağışıklığına’ ulaşma hesapları yapıyordu, şimdi yeni vaka sayısı kaygı verici biçimde artıyor. Ancak madalyonun bir başka yüzü var: Aşılar gerçekten işe yarıyor. Son aylarda vakaların düştüğü ülkelerde hayat kurtaran şey aşılar oldu. Aşılar, üçüncü veya dördüncü bir dalgayı bastırmakla mücadele eden ülkelerde de imdada yetişti. Financial Times’ın her biri çok farklı senaryolarla karşı karşıya olan beş ülkeden alınan veriler üzerine yaptığı analize göre virüse yakalanma, hastaneye kaldırılma ve ölüm oranları, aşılanan yüksek yaş gruplarında daha düşük seyrediyor. Bu rakamlar, ülkelerin virüsün yeni bir varyantıyla boğuşup boğuşmamasından bağımsız bir durumu yansıtıyor. Aşı adaletsizliği hala büyük bir sorun. Gelişmekte olan dünyanın büyük bölümünde milyonlarca insan hala aşıya ulaşabilmiş değil. Ancak nüfuslarının büyük kısmını aşılayan ülkelerde Covid’in sonu yakın gibi duruyor.
İngiltere’de aşı etkisi
İngiltere’de kısıtlamaların da etkisiyle Ocak ayından bu yana tüm yaş grupları arasında vaka, hastaneye yatma ve ölüm oranları istikrarlı şekilde düştü. Rakamlara bakıldığında daha yüksek oranda aşılanan yaşlı gruplar arasında her üç kritere göre de oranların daha hızlı düştüğü görülüyor. Aşılama kapsamına alınan her bir yaş grubunun toplam vakalar içindeki payı düştü. Aşılamanın başlamasından bu yana yaşı 80’in üzerindeki bireyler arasında vaka oranı yüzde 80 azaldı. 
Fransa’da aynı başarı
Fransa Mart’ta üçüncü dalgaya girdi, vaka ve hastaneye yatma oranları yükseldi. Ancak İngiltere’de olduğu gibi Fransa’da da aşılanan yaş gruplarındaki vaka artışı, düşük oranda aşılanan gruplara göre çok daha yavaş oldu. Gençlerde tekrar artışa geçen ölüm oranı aşılanan yaşlı gruplar arasında düşmeye devam etti. Fransa’da ve geçtiğimiz haftalar itibarıyla birçok başka ülkede salgının yeniden dirilmesi, geçen Eylül’de ilk olarak İngiltere’de ortaya çıkan B.1.1.7 varyantından kaynaklandı. Mart ayında Türkiye ile birlikte tüm Avrupa’da baskın varyant haline gelen B.1.1.7, Kuzey Amerika’da da yayılıyor. 
ABD deneyimi
İngiliz varyantı, dünyanın en başarılı aşı uygulamalarından birini gerçekleştiren ABD’yi tehdit ediyor ama veriler aşıların hala beklenen performansı gösterdiğini kanıtlıyor. Varyant hastaneye başvuru oranlarının artmasına neden oldu ancak gençlerin tetiklediği artışa karşın yaşlıların hastaneye yatış oranı düşmeye devam etti. Şili üçüncü dalgayla boğuşuyor
Aşılar için en çetin testlerden biri Şili’de yaşandı. Şili, pandemide üçüncü dalgayla aynı zamanda Çinli SinoVac’ın aşısı CoronaVac’ı hızlı biçimde devreye soktu. Yaş grupları arasında yoğun bakım oranları ikiye katlanırken aynı oran aşılanan yaş grupları arasında düşmeye devam etti. Küresel mücadele devam ediyor
Birçok ülke hala ciddi salgın dalgalarıyla mücadele ediyor. Bunların başında şu anda günde 200 binden fazla yeni vaka bildiren Hindistan geliyor. Ülkenin kimi bölgelerinde yoğun bakım ünitelerinde yer kalmadı. Bugüne kadar nüfusun yalnızca yüzde 8’i en az bir doz aşı olmuş durumda. Latin Amerika
Hindistan gibi, diğer gelişmekte olan ülkelerde de salgınla amansız bir mücadele sürüyor. Ancak Latin Amerika’da bulunan Uruguay’da, günlük Covid-19 kaynaklı ölüm oranı 1 Mart’ta 1 milyonda 1.15’ten 15 Nisan’da 18.55’e çıktı. Komşuları Arjantin ve Brezilya’da da virüsten ölenlerin sayısı artıyor. Brezilya’da son iki ayda 123 bin kişinin ölmesiyle toplamı kayıp sayısı 375 bini buldu. Bugün dünyada salgının en kötü vurduğu yer Latin Amerika. Toplam ölü sayıları baz alınarak hesaplama yapıldığında en çok ölüm oranının görüldüğü beş ülkeden dördü Latin Amerika’da. Covid’den çıkış
Hindistan ve Latin Amerika’yı da salgından kurtarmanın anahtarı, diğer yerlerle aynı: Aşılama. Yüz milyonlarca insanın hayat kurtarmak amacıyla getirilen kısıtlamalar altında geçirdiği bir yılın ardından amaç, vaka sayıları düşerken insanların birkaç kısıtlamayla beraber daha fazla sosyal zamana sahip olmalarını sağlamak. İsrail, Covid’de sona ulaşmış gibi görünüyor, onu İngiltere takip ediyor.
