22 Aralık 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 09.04.2021 06:00 | Son Güncelleme: 16.02.2022 15:15

İki yerine tek doz mu, yoksa kapanma mı?

İngiltere, artan vaka sayılarını düşürmek için aşıda iki doz uygulamasından vazgeçti, ikinci doz aşının süresini uzatarak 30 milyondan fazla vatandaşına tek doz aşı yaptı. Günlük vaka sayısını 2 binlere kadar indirmeyi başardı. Türkiye vaka sayılarını indirmek için ne yapmalı? İngiltere’de olduğu gibi daha çok kişiye tek doz aşı Sinovac aşısı uygulanabilir mi? Yoksa tek çözüm 3-4 haftalık tam kapanma mı? Oksijen bilim insanlarına sordu
İki yerine tek doz mu, yoksa kapanma mı?

Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre Türkiye’de yaklaşık 17 milyon aşı yapıldı. Yaklaşık 10 milyon kişiye ilk doz aşı uygulanırken 7 milyon kişinin ise ikinci doz aşıları tamamlandı. 10 milyon kişi ikinci doz aşılarını olmayı bekliyor. Yine Sağlık Bakanlığı’nın açıklamalarına göre elde yaklaşık 28 milyon aşı bulunuyor ve Mayıs ayına kadar elde var olan aşılar ile aşılamalar devam edecek.  Türkiye’de iki doz aşılama stratejisi uygulanırken İngiltere ise başka bir yöntem ile sürü bağışıklığını sağlamaya çalışıyor. İngiltere, elindeki aşıları tek doz üzerinden uyguluyor, ikinci doz aşının süresini uzatıyor. Böylelikle daha çok kişiyi aşılayarak sürü bağışıklığını sağlamayı hedefliyor. Bu kapsamda ise 30 milyondan fazla vatandaşına tek doz aşı yaptı. Peki İngiltere’de uygulanan bu yöntem Türkiye’de 3. dalgaya giren pandeminin ateşini düşürebilir mi? Günlük 50 binin üzerine çıkan vaka sayılarını aşağıya çekebilir mi?

Sinovac iki doz olmak zorunda

Prof. Dr. Haluk Eraksoy - İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Sinovac inaktif aşı ve iki doz uygulanıyor. İlk dozdan sonra yeterli koruma oluşturulmadığı için ikinci doz uygulanıyor. İkinci dozun uygulanmasından 15 gün sonra da yapılan çalışmalara göre yüzde 83.5 koruma sağlıyor. Kısaca Sinovac’da iki doz şart, İngilizler mRNA aşısı kullandığı için tek doz yapabiliyorlar. Şu anda İngiltere varyantı çok etkili. Etkisine şöyle örnek vermek istiyorum, Marmaray’a binen Covid’li biri 5 durakta 5 kişiye virüs bulaştırıyorsa, İngiltere varyantı ile bu rakam 25 oluyor. Bu kadar hızlı yayılıyor.

Günlük vaka sayısı 70 binleri görebilir

Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu - Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Fransa, vaka sayılarında günlük 50 bini görünce hemen tam kapanmaya gitti. Türkiye de vaka sayılarındaki bu artışla 60-70 bini görebilir. Vaka sayılarının yüzde 5’i yoğun bakım, yüzde 10’u hastaneye yatış demek. Bireysel sorumluluk gerektiren maske, mesafe gibi uygulamalar şu an için vaka sayılarını düşürmek için yeterli değil. Bu yüzden tam kapanmaya ihtiyacımız var. Son günlerde iki doz aşı olan 65 yaş üstü vakalara da denk gelmeye başladık. Bunların arasında yoğun bakımlarda yatışlar da başladı. Bunun sebebi de İngiltere ve Güney Afrika varyantları.

Çocuk hastalarda artış görüyoruz

Prof. Dr. Ata Nevzat Yalçın - Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Mevcut önlemlerin korunması ve devam ettirilmesi gerek. Tam kapanma uygulayan ülkelerin sonrasında kısıtlamaları gevşetmesiyle tekrar yüksek vaka sayılarına ulaştıklarını gördük. Yüksek risk grubundaki şehirlerden düşük risk grubundaki şehirlere seyahat kısıtlaması önemli. Etkili bir tam kapanma 3-4 hafta olmalı. Sadece Türkiye’de değil dünyada da genel bir artış söz konusu. Bu artıştaki en önemli nedeni varyantlar. Son iki haftadır çocuk hastalarda bir artış var. Çocuklar Covid’i hafif geçirseler de etraflarına yayma potansiyelleri yüksek.

En az 4 haftalık kapanmaya ihtiyaç var

Prof. Dr. Esin Şenol - Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Vaka sayıları 50 bini geçmiş durumda ve her gün artıyor. Bu yükselişi durdurmak için en az 4 haftalık bir tam kapanmaya ihtiyacımız var. Bu 4 hafta içinde bir de aşılama çalışmasını hızlandırırsak kapanmanın olumlu etkisini artırabiliriz. İngiltere’de mümkün olan en fazla kişiye en az bir doz aşı yapma uygulaması, kullandıkları Astra Zeneca aşısıyla mümkün oluyor.  Sinovac aşısı mutlaka en fazla 28 gün arayla iki doz yapılmalı. Yoksa yeterli koruma sağlamıyor.