05 Aralık 2025, Cuma
Haber Giriş: 15.09.2025 13:14 | Son Güncelleme: 15.09.2025 15:38

ABD'nin dron ikilemi: Dünyanın en iyi ordusu modern savaşta nasıl geride kaldı?

Ukrayna’daki savaş, küçük ve ucuz insansız sistemlerin modern savaşta belirleyici rol oynadığını ortaya koydu. CNN International'a göre ise Washington kanadı bu konuda oldukça geride. Peki milyarlarca dolarlık üretimleri rahatça yapabilen ABD, görece daha kolay bir alanda nasıl ilerleme sağlayamadı?
ABD'nin dron ikilemi: Dünyanın en iyi ordusu modern savaşta nasıl geride kaldı?
A+ Yazı Boyutunu Büyüt A- Yazı Boyutunu Küçült

Geleceğin savaşları, bir video oyunu oynamak gibi hissettiriyor. Askerler sanal gerçeklik gözlüklerini takıyor, avuç içlerindeki joysticklerle dronlarını kontrol ediyor. Küçük bir dron, parmak hareketlerine yanıt vererek havalanıyor.

CNN International'ın haberine göre geçen ay Texas’taki bir askeri üste, Amerikan askerleri küçük quadcopter dronlarının kullanımını öğrenmek için eğitim aldı. Ukrayna’daki çatışmalarda artık sahadaki belirleyici araç haline gelen ve dünya genelinde savaşçıların tercih ettiği bu sistemler, patlayıcı eklenirse bir tankı rahatlıkla yok edebilecek kapasiteye sahip.

Ukrayna’dan ders almak

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, dron savaşında hızlı bir evrim başlattı. ABD, dünyanın en gelişmiş ordularından biri olmasına rağmen, küçük ve ucuz sistemleri hızlı üretme konusunda geri kaldı. Çoğu Amerikan askeri, insansız sistemlerle savaşma deneyimine sahip değil. Büyük, pahalı silahları üretmede başarılı olan ABD, küçük ve ucuz dronları hızla üretme kapasitesine sahip değil.

ABD'li savunma yetkilileri durumu telafi etmek için harekete geçti. Savunma Bakanı Pete Hegseth, Temmuz ayında ABD ordusunun drone kullanımını hızlandırmak için üst düzey liderlere bir uyarı yazısı gönderdi.
Son aylarda askerler, dron üretmeyi ve 3D yazıcı ile yapmayı, simülatörlerde video oyunu benzeri eğitimle hedeflere yönlendirmeyi öğreniyor.

General Curt Taylor konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Bu yarının problemi değil, bugünün problemi. Bir sonraki savaşta ilk çatışmada şimdiye kadar gördüğümüzden çok daha fazla dron olacak,” diyor.

Her asker için bir dron

ABD ordusu, her birim için insansız hava araçlarını standart hale getirmeyi hedefliyor. ABD ordusundan Albay Nick Ryan, gelişmeyle ilgili “Askerler dronları kendi silahları, telsizleri veya el bombaları kadar doğal bir parça olarak görecek,” değerlendirmesinde bulundu.

Texas’taki Fort Bliss’te başlayan iki haftalık eğitim, askerlerin dron yapmayı öğrenmesiyle başlıyor. Ardından bilgisayar simülatörleriyle uçuş pratiği yapıyor, FPV (birinci şahıs görüş) spor salonunda lastik halkalar veya kapılardan geçerek gerçek tank ölçülerinde maket araçlara drone sokmayı öğreniyorlar.

Benzer eğitimler, Avrupa’daki her ABD ordusu birimi için de uygulanıyor. Fort Benning’de başlatılacak yeni kurslar, temel dron eğitimini tüm yeni askerlerin almasını sağlayacak. Fort Bragg’de ise Gainey Company, dron inovasyonu ve eğitiminde öncülük ediyor.

Çin yüzünden 100 kat daha pahalı

Ukrayna’nın kullandığı dronların çoğu yerli üretim. Ancak savaşın başında ABD, Switchblade tipi hafif saldırı dronlarını özel birimler için Kiev'e gönderdi. Ukrayna ile Rusya arasındaki teknolojik yarış, yerli üretici şirketlere yabancı rakipler karşısında avantaj sağladı.

Neros ve Anduril gibi Amerikan drone üreticileri, dronlarını test etmek ve geliştirmek için Ukrayna’ya ekip gönderdi. Neros CEO’su Soren Monroe-Anderson, “Dronlarımızı Ukrayna’ya götürüp sahada test etmeden geliştirme yapmak mantıklı değildi,” ifadesini kullandı.

ABD’de maliyetler çok daha yüksek; Çin parçaları güvenlik nedeniyle kullanılamıyor, yerli üretim ise “100 kat daha pahalı.” Bu nedenle ABD dron üretiminde hacim yaratmakta zorlanıyor.

Geleceğin savaşı: Küçük, hızlı ve büyük ölçek

Ukrayna, başarılı saldırıların videosunu puan sistemine dahil ederek askerleri ve birimleri teşvik ediyor. Bu veri, yapay zeka sistemlerini eğitmek için diğer ülkeler tarafından talep ediliyor.

Dron savaşları, özellikle statik Ukrayna cephelerinde çok etkili oldu; ancak uzmanlar, bu teknolojinin gelecekte özellikle Hint-Pasifik bölgesinde çok farklı şekillerde kullanılabileceğine dikkat çekiyor.

Çin’in hali hazırda milyonlarca küçük dronen üretmesi de ABD için önemli bir uyarı.