Çin ile ABD arasındaki 51 yıllık panda diplomasisi bitiyor

Smithsonian Ulusal Hayvanat Bahçesi'nde bulunan pandalar, Pekin yönetiminin sözleşmeleri uzatmama kararı nedeniyle 1 Ekim'de buradan götürülecek. Washington'daki hayvanat bahçesinde 2000'den bu yana kiralık olarak bulunan ve zaman zaman sözleşmeleri yenilenen panda ailesinin ayrılacağını duyan ziyaretçiler, onları görmek için sıraya girdi.

Çin ile ABD arasında, yaklaşık 51 yıldır süren "panda diplomasisi", Mei Xiang, Tian Tian ve 3 yaşındaki yavruları Xiao Qi Ji'nin 7 Aralık'ta ABD'den ayrılmasıyla sona erecek. Pandalar, başkentteki hayvanat bahçesinde bugüne kadar yaklaşık 75 milyon kişi tarafından ziyaret edildi. Hayvanat bahçesi tarafından 29 Ağustos'ta yapılan duyuruda, üç pandanın 1 Ekim'e kadar ziyaret edilebileceği bilgisi paylaşılmıştı.

Pandaların gidişi ziyaretçileri üzdü

Çin'e yolculuk öncesi sevimli pandaları ailesiyle son kez görmeye gelen küçük bir kız çocuğu, "Bu beni üzüyor çünkü Çin'e gidecekleri için herkes onları göremeyecek" dedi.  Pandaların muhteşem olduğunu söyleyen minik ziyaretçi, "Üzgünüm ama aynı zamanda da mutluyum. Çünkü pandalar doğal ortamlarına geri dönüyor ve artık hayvanat bahçesinde kafese tıkılıp kalmaları gerekmiyor" diye konuştu.

Panda ailesinin başkent kültürünün bir parçası haline geldiğini aktaran bir kadın ziyaretçi ise, "Onların gittiğini görmek çok üzücü. Yine de bu kadar uzun süre birlikte olduğumuz için mutluyum. Umarım, Çin'e kadar güvenli yolculuk geçirirler" ifadelerini kullandı.

Daha önce hayatında hiç panda görmediğini söyleyen ve hayvanat bahçesindeki misafirlerin ayrılacağını duyunca Pennsylvania'dan kalkıp gelen diğer kadın ziyaretçi de, "Keşke bunu çözebilsek ve hepimizin keyif alabileceği bu güzel hayvanlara sahip olmaya devam edebilseydik." sözleriyle üzüntüsünü dile getirdi.

Uçak yolculuğu yapan pandalar 'jetlag' yaşıyor olabilir

Pandaları izlemenin "çok eğlenceli ve heyecan verici" olduğunu söyleyen kadın ziyaretçi, torunlarının ve diğer çocukların onları göremeyecek olmasını "hayal kırıklığı" şeklinde yorumladı. Xiao Qi Ji, kendisini son defa görmeye gelenlere sevimli hareketler sergilerken, ziyaretçiler yavru pandayı ilgiyle izledi ve bol bol alkışladı.

İlk defa Nixon döneminde hediye edilmişti

National Archives adlı sitede, 14 Nisan 2022'de yapılan paylaşımda, panda diplomasisinin tarihiyle ilgili, "50 yıl önce, 16 Nisan'da, Washington DC'deki Smithsonian Ulusal Hayvanat Bahçesi'ne iki yeni ünlü geldi. Birkaç gün sonra, (1972) 20 Nisan'da, First Lady Pat Nixon, Amerikan halkı adına, Çin Halk Cumhuriyeti'nden Hsing-Hsing ve Ling-Ling adlı iki dev pandayı resmi olarak kabul etti" bilgisine yer verildi. Aynı sitede, Çin'le ilişkilerin geliştirilmesiyle bağlantılı olarak hediye edilen pandaların 90'larda öldüğü, Smithsonian Ulusal Zooloji Parkı'nın web sitesinde, onların yerine Mei Xiang ve Tian Tian'ın 6 Aralık 2000'den itibaren ulusal hayvanat bahçesi için kiralandığı aktarıldı.

Panda programı 1982'de, Çin'in panda başına 1 milyon dolara kadar ücret almasıyla hediyeden kiralamaya dönüşmüştü. Aralık 2020'de Ulusal Hayvanat Bahçesi, anlaşmanın üç yıl daha uzatıldığını duyurmuştu. ABD medyasında, sözleşmenin 51 yıl sonra ilk kez yenilenmemesi, panda diplomasisinin sona ermesi olarak yorumlandı. Pandalar, Çin halkı tarafından büyük sempatiyle beslenirken, bu canlılar Çin'in ulusal değeri olarak da görülüyor. Söz konusu hayvanlar, uzun yıllardır diğer ülkelerle dostluğu pekiştirme, gerginlik yaşanan ülkelerle buzları eritme ve ülke imajını güçlendirme adına büyük rol oynuyor.