Hindistan’da hava trafiği son bir haftadır büyük bir krize sürüklendi. Ülkenin en büyük havayolu şirketi IndiGo, 2 Aralık’tan bu yana 4.500’den fazla uçuşu iptal etti. Yoğun seyahat dönemine denk gelen aksama, ülke genelinde binlerce yolcuyu havaalanlarında mahsur bıraktı ve hükümeti müdahaleye zorladı.
Al Jazeera'nin aktardığına göre, yaklaşık 2.200 günlük uçuşla Hindistan iç hat pazarının yüzde 60’ını kontrol eden IndiGo, yeni pilot dinlenme ve mesai düzenlemelerine (FDTL) uyum sağlayamadığı için ciddi bir personel yetersizliğiyle karşılaştı. Delhi, Mumbai, Chennai, Bengaluru ve Hyderabad gibi büyük merkezlerde cuma günü en az 1.000 uçuş iptal edildi; cumartesi günü 850, pazar günü ise 650’den fazla sefer gerçekleşemedi.
Reuters’ın aktardığı verilere göre yalnızca cumartesi günü Bengaluru’da 124, Mumbai’de 109, Delhi’de 86 ve Hyderabad’da 66 IndiGo uçuşu iptal edildi.
Krizin temel nedeni: Yeni pilot çalışma kuralları
Hindistan hükümeti geçtiğimiz yıl, pilotların çalışma koşullarını iyileştirmek amacıyla FDTL adı verilen yeni düzenlemeleri duyurmuştu. Düzenlemeler iki aşamada yürürlüğe girdi ve ikinci aşama 1 Kasım’da başladı. Kurallar şunları içeriyor:
- Zorunlu haftalık dinlenmenin 36 saatten 48 saate çıkarılması
- Geceye sarkan uçuş süresinin 10 saat ile sınırlandırılması
- Pilotların gece yarısı ile sabah erken saatler arasında haftada en fazla iki iniş yapabilmesi
- Pilot yorgunluk raporlarının her üç ayda bir düzenleyici kuruma gönderilmesi
Pilot birlikleri ve sektör uzmanları, IndiGo’nun iki yıllık hazırlık sürecine rağmen planlama yapmadığını belirtiyor. Federation of Indian Pilots, şirketin “kadro alımlarını durdurduğunu, pilot maaşlarını dondurduğunu ve kısa vadeli maliyet hesaplamaları uğruna gerekli tedbirleri almadığını” vurguladı.
Eski AirAsia CFO’su Vijay Gopalan ise şirketin tutumunu “aşırı lakayt ve umursamaz” olarak nitelendirdi.
Bir IndiGo pilotu da kuralların sektörde olumlu karşılandığını fakat şirketin maliyet kaygısıyla hazırlık yapmadığını söyledi. Pilotlara göre uzun süredir düşük maaş artışları ve sınırlı yan haklar, sektördeki memnuniyetsizliği artırıyor.
Hükümetin müdahalesi
Süreç büyüyünce, Sivil Havacılık Bakanlığı yüksek seviyeli bir soruşturma başlattı. Bakan Kinjarapu Rammohan Naidu, IndiGo’nun “ekip yönetimindeki kötü planlamasının” krize yol açtığını belirtti.
Hükümet, krizin etkisini azaltmak için IndiGo’ya bazı FDTL kurallarında 10 Şubat’a kadar muafiyet sağladı. Ayrıca mahsur kalan yolculara tren bileti tahsisi yapıldı. Ancak pilot sendikaları, “güvenliği korumak için var olan kuralların esnetilmesine” karşı çıkıyor.
Havacılık düzenleyicisi DGCA, CEO Pieter Elbers’e gönderdiği uyarı mektubunda şirketi “güvenilir operasyonlar için gerekli düzenlemeleri yapmamakla” suçladı.
Bakanlık ayrıca, krizin tetiklediği fahiş bilet fiyatlarını engellemek amacıyla iç hat ücretlerine tavan getirdi.
IndiGo: “Operasyonlar 10–15 Aralık’ta normale dönecek”
CEO Pieter Elbers, yayımladığı video mesajında “ciddi planlama hataları yapıldığını” kabul etti ve operasyonların 10–15 Aralık arasında normale döneceğini açıkladı. Şirket müşterilere tam ücret iadesi veya ücretsiz değişiklik hakkı tanındığını ve destinasyonların 137’sinde operasyonların sürdüğünü belirtti.
Rakip havayolları nasıl etkileniyor?
Air India ve Akasa Air gibi diğer taşıyıcılar operasyonlarına devam ediyor. Akasa Air’in yeni pilot alımlarına ağırlık vermesi, yeni kurallara hızlı uyum sağlamasına yardımcı oldu. Air India’nın yer hizmetleri ve iç hat kadrolarını güçlendirmesi de bu süreçte avantaj sağladı.
Buna karşın Air India ve Air India Express, haziran ayında gerçekleşen ve 241 kişinin hayatını kaybettiği kazanın ardından uluslararası uçuşlarda ek güvenlik kontrolleri yaptığı için kapasite kısıtlamalarına gitmiş durumda.
Bilet fiyatları yükseldi
IndiGo’nun yoğun iç hat pazarındaki payı nedeniyle, diğer havayolları birçok hatta fiyatlarını artırdı. Sosyal medyada kullanıcılar durumu “profiteering” (aşırı kazanç amacıyla fiyat şişirme) olarak nitelendirdi.
Hükümet ise fiyat artışlarını yakından izlediğini ve “fahiş ücretlendirmeye izin verilmeyeceğini” açıkladı. Reuters’a göre 1.000–1.500 km arasındaki uçuşlarda bilet fiyatları 15.000 rupiyi aşamayacak.
Air India ve Air India Express, iç hat ekonomi sınıfı biletlerine gönüllü olarak tavan fiyat uyguladıklarını duyurdu.
Kaynak: Gazete Oksijen
