Salı sabah erken saatlerde İspanya’da elektrik neredeyse tamamen geri geldi. Ancak İspanya ve Portekiz genelinde uçuşların durmasına, metro sistemlerinin felç olmasına, mobil iletişimin kesilmesine ve bankamatiklerin çalışmamasına yol açan Avrupa’nın en ciddi elektrik kesintilerinden birinin nedenine dair birçok soru hala cevapsız.
İspanya’nın en büyük elektrik işletmecisi Red Electrica, sabah yerel saat ile 06:30 itibariyle ülkedeki enerji talebinin yüzde 99’undan fazlasının yeniden karşılandığını açıkladı.
Portekiz'de 6,2 milyon kişiye elektrik hizmeti sağlandı
Portekiz haber ajansı Lusa'ya göre, elektrik şirketi E-Redes gece yarısı itibarıyla 424 trafo merkezinin kısmen faaliyete geçtiğini açıkladı.
Ülkede 6,2 milyon müşteriye elektrik hizmeti sağlandığını duyuran şirket, normale dönüşün ne zaman olacağının belli olmadığını ifade etti.
Dün, İspanya ve Portekiz'i geniş çaplı etkileyen elektrik kesintileri baş göstermiş ve hayatı durma noktasına getirmişti.
Yetkililerden cevap gelmedi
İspanya ve Portekiz genelinde birçok bölgeye elektrik yeniden gelirken, ülkeler hala bu nedeni açıklanamayan yaygın elektrik kesintisinin etkilerini yaşıyor. İki ülkedeki panik hali hala dinmiş değil, güvenlik kaygıları sebebiyle kamusal alanlara sığınanlar evlerine dönmekte zorluk yaşıyor.
Bu, son iki ay içinde Avrupa’da yaşanan ikinci büyük çaplı elektrik kesintisi. Kesintilerden ilki 20 Mart’ta Heathrow Havalimanı'nda meydana gelen bir yangının Britanya’nın işlek havalimanlarından birini kapatmasıyla yaşanmıştı.
Yaklaşık 60 milyonluk nüfusa sahip İber Yarımadası genelinde bu kadar geniş çaplı bir elektrik arızası daha önce yaşanmadı. Başbakan Sanchez "Daha önce hiç sistemin tamamen çökmesine tanık olmadık" ifadelerini kullandı.
İspanya'nın elektrik ihtiyacının yüzde 60'ı 5 saniyede yok oldu
Başbakan Sanchez, ülkesinin normale dönüşüne ilişkin, "Normale dönmek tam olarak ne kadar zaman alacak, bu elektrik şirketinin bize kesin olarak söyleyemediği bir şey. Sistemin teknik olarak sıfıra düşmesi daha önce hiç yaşanmamıştı." dedi.
Sanchez "Elektrik şirketi bize dün 12.33'te sistemden 5 saniye içinde 15 gigavatlık üretimin aniden kaybolduğunu bildirdi. Bu daha önce hiç yaşanmamış bir şey. Fikir vermesi açısından 15 gigavat o anda ülkenin ihtiyacının yaklaşık yüzde 60'ına denk geliyordu." ifadelerini kullandı.
Trenlerde 35 bin kişi mahsur kalmıştı
Sanchez, bazı bölgelerin yakıt talebinde bulunduğunu ve bu talebe cevap verildiğini söyledi.
İletişimde kesintilerin devam ettiğini aktaran Sanchez, elektrik tedarikinin düzelmesiyle bu problemin de ortadan kalkacağını ifade etti. Sanchez, hava trafiğindeki aksamalara değinerek, yaklaşık 6 bin uçuştan 344'ünün iptal edildiğini belirtti.
Yüzden fazla trende mahsur kalan 35 bin kişinin kurtarıldığını aktaran Sanchez, ulaşılması zor noktalardaki 11 trenin tahliye edilmeyi beklediğini ifade etti. Sanchez, iş dünyasının elektrik kesintisinden etkilenmesine rağmen finans piyasaları ve borsaların "iyi bir kapanış" yaptığını dile getirdi.
Sabotaj ihtimali yok
Sanchez, pazartesi gecesi yaptığı televizyon konuşmasında yetkililerin olayın nedenini hala araştırmakta olduğunu söyledi.
Portekiz Ulusal Siber Güvenlik Merkezi, olayın kötü niyetli bir saldırı sonucu olduğuna dair yoğun spekülasyonları yatıştırarak elektrik kesintisinin bir siber saldırıdan kaynaklandığına dair hiçbir işaret bulunmadığını bildirdi.
Brüksel’de gazetecilere konuşan Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Teresa Ribera da sabotaj ihtimalinin bulunmadığını savundu.
Elektrik neden bu kadar geç geldi?
İspanya ve Portekiz’e elektriğin geri getirilmesi kolay bir iş olmadı. Avrupa Üniversitesi Enstitüsü'nden elektrik uzmanı olan Profesör Leonardo Meeus’a göre, enerji sistemini yeniden çalışır hale getirmek için şebeke operatörlerinin “teknik olarak oldukça karmaşık” bir süreci takip etmesi gerekiyor.
Her iki ülkenin de elektrik arzını “adım adım” geri getirmesi gerektiğini belirten Meeus, bunun ilk aşamasında hidroelektrik pompaları gibi özel jeneratörlere güvenildiğini söyledi. Fransız şebeke operatörü RTE, kesintiden birkaç saat sonra İspanya’ya 700 megawatt elektrik sağladı. Günün ilerleyen saatlerinde, Fransa ve Fas’tan gelen elektrik desteği sayesinde, İber Yarımadası’nın kuzey ve güney uçlarında ışıklar yeniden yanmaya başladı.
