İtalya’nın önde gelen iki gazetesi La Repubblica ve La Stampa’nın, Yunan medya patronu Theodore Kyriakou’ya satılması muhtemel görünüyor. Ancak Kyriakou'nun siyasi ve ticari bağlantıları tartışma yaratmış durumda.
Körfez ülkelerindeki müttefiklerden gelen yabancı yatırımı da içeren ve Moskova’nın da ilgi gösterdiği belirtilen bu olası satış, ülkede yayın bağımsızlığına ilişkin kaygıları artırdı. Süreç, gazeteciler ve okurlar arasında yaygın bir huzursuzluğun yanı sıra grevlere ve siyasi tartışmalara yol açtı.
İtalya parlamentosu, La Repubblica ve La Stampa’nın Yunanistan merkezli Antenna Group’a olası satışıyla ilgili olarak, bu iki gazetenin yayıncısı GEDI’nin yöneticilerini ve editoryal temsilcilerini ifade vermek üzere çağırdı.
Parlamentonun medya komitesi başkanı Federico Mollicone tarafından perşembe günü duyurulan oturum, Agnelli ailesinin Exor holdingine ait GEDI ile, Theodore Kyriakou liderliğindeki Yunan talip arasındaki görüşmeler sürerken geldi. Aynı süreçte her iki gazetenin haber merkezlerinde de günlerdir devam eden bir grev var.
Her kıtada bağlantıları olan patron
Olası satışın kamuoyunda bu kadar çok yankı uyandırmasının temel sebebi potansiyel alıcı Theodore Kyriakou'nun geçmişi. Medya ve denizcilik alanlarında faaliyet gösteren bir patron olan Kyriakou, Yunanistan’ın önde gelen televizyon kanallarından ANT1 TV’nin arkasındaki şirket Antenna’nın kurucusu Minos Kyriakou’nun oğlu.
Bağımsız Yunan gazetesi Blitz Quotidiano tarafından “Balkanların ultra-muhafazakâr Berlusconi’si” olarak tanımlanan Kyriakou, ABD Başkanı Donald Trump ile yakın ilişkileri olduğunu açıkça dile getiriyor; Katar ve Suudi Arabistan ile de ticari bağlarını sürdürüyor.
2025 baharında Kyriakou, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Sani’nin, ABD Başkanı onuruna Doha’da verdiği akşam yemeğine davet edilen sınırlı sayıdaki isim arasında yer aldı. Haberlere göre Kyriakou, bu davette ticari ve uluslararası siyasi gelişmelere ilişkin özel görüşmeler gerçekleştirdi.
El País’e göre ise Kyriakou, İtalyan gazetelerini satın alma sürecine girmeden önce, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’den gayriresmî onay almaya çalıştı.
Olası satışın değeri 140 milyon euro
Olası satış, Gedi Group Yönetim Kurulu Başkanı John Elkann’ın geçen hafta çalışanları bilgilendirerek şirketin Antenna ile münhasır görüşmeler yürüttüğünü açıklamasıyla doğrulandı. Gedi, Stellantis, Ferrari ve Philips’te de büyük hisseleri bulunan Agnelli ailesinin Exor holdingi tarafından kontrol ediliyor.
Söz konusu satışın yaklaşık 140 milyon euro olduğu belirtiliyor.
Reuters’a konuşan ve Antenna’ya yakın bir kaynak, grubun planlarının özellikle gazetelerin editoryal markalarının uluslararasılaştırılmasını hedefleyen “iddialı bir genişleme vizyonu” içerdiğini ve bunun orta vadede istihdam artışına yol açabileceğini söyledi. Ancak kaynak, stratejinin nasıl hayata geçirileceğine ya da editoryal bağımsızlığın korunması için hangi güvencelerin sağlanacağına dair ayrıntı vermedi.
Görüşmeler İtalya'da tartışma yarattı
1976 yılında Roma’da kurulan La Repubblica, entelektüel çizgisi ve Avrupa yanlısı yayıncılığıyla tanınan, merkez sol çizgide önde gelen bir günlük gazete konumunda. La Stampa ise 1867’de Torino’da Gazzetta Piemontese adıyla yayımlanmaya başladı. İtalya’nın en eski gazetelerinden biri olarak, sanayileşmiş kuzeyin liberal ve ılımlı değerlerini yansıtan bir çizgide yayın yaptı.
Her iki gazete de ülkenin en çok satan 5 gazetesinin içinde. La Repubblica günde yaklaşık 96 bin, La Stampa ise yaklaşık 59 bin tiraja sahip. Her iki gazete de Gedi Group bünyesinde bulunuyor. Grup ayrıca HuffPost’un İtalya edisyonunu ve Radio Deejay, M2O ve Radio Capital olmak üzere üç ulusal radyo istasyonunu işletiyor; toplamda yaklaşık 1.300 kişiye istihdam sağlıyor.
Her iki gazete de Başbakan Giorgia Meloni’nin hükümetine olduğu kadar Donald Trump ve Vladimir Putin’e yönelik eleştirel yayınlarıyla biliniyor. Bu durum, yabancı sermayenin editoryal bağımsızlığı zedeleyebileceği yönündeki endişeleri artırıyor.
Bu kaygılar, Antenna’nın yurtdışındaki mali ve siyasi bağlantıları nedeniyle daha da derinleşmiş durumda.
2022 yılında, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın başkanlığını yaptığı Kamu Yatırım Fonu (PIF), grupta yüzde 30’luk bir hisse satın aldı. Antenna, bu yatırımın Gedi’nin satın alınmasını kapsamadığını belirtse de, insan hakları örgütleri PIF’i uzun süredir Suudi Arabistan’ın yumuşak güç aracı olarak eleştiriyor.
Satış görüşmelerine ilişkin Moskova'dan da açıklama gelmiş durumda. Rusya’nın Roma Büyükelçiliği, satışa ilişkin yaptığı kamuoyu açıklamasında, gazetelerin yeni sahiplik altında artık “kontrolsüz Rusya karşıtı propagandanın sözcüsü” gibi davranmamasını umduğunu ifade etti.
Gazeteciler grevde, okurlar tepkili
La Repubblica’nın yayın kurulu, Rusya'dan gelen açıklamayı “son derece ciddi bir müdahale girişimi” olarak kınadı ve otoriter liderlere karşı durmayı sürdüreceklerini vurguladı.
Muhalefet siyasetçileri de Rusya’nın açıklamasına tepki gösterdi.
Yeşiller Partisi’nden Angelo Bonelli, bunu “kabul edilemez bir müdahale” olarak nitelendirirken, Demokrat Parti milletvekili Debora Serracchiani ise Rusya’daki basın özgürlüğü kısıtlamalarına, gazetecilere ve siyasi muhaliflere yönelik uygulamalara dikkat çekti.
İtalya hükümeti, stratejik sektörlerde yabancı satın almaları engelleme yetkisi tanıyan “altın güç” mekanizmasını devreye sokması yönündeki çağrılara şu ana kadar direnmiş durumda. Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, konunun piyasaya bırakılması gerektiğini söylerken, ulusal gazetelerin yerli mülkiyette olmasının ülkenin çıkarlarına daha iyi hizmet edeceğini de kabul etti.
La Stampa’nın derin tarihsel köklere sahip olduğu Torino’da ise olası satış güçlü bir duygusal tepkiye yol açtı. Okurlar öfke ve hayal kırıklıklarını dile getiren mektuplar gönderirken, kentin başpiskoposu Roberto Repole, kırılgan bir demokratik iklimde bağımsız bilginin önemine dikkat çekti.
Her iki gazetede çalışan gazeteciler, istihdam ve editoryal bağımsızlık konusunda güvence talebiyle geçen hafta greve başladı. Çalışan temsilcilerine göre Kyriakou, La Stampa’yı elde tutmayı planlamıyor ve işlemin gelecek yılın başında tamamlanmasından önce gazete için ayrı bir alıcı bulunması bekleniyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
