İran'da Eylül 2022'de Mahsa Emini'nin ölümünün ardından başlayan sokak gösterilerinden bu yana, çeşitli suçlardan 697 kişinin idam edildiği, bu rakamın bir önceki yıla göre yüzde 36 arttığı belirtildi. Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumu (IHR) tarafından yayımlanan raporda, İran'da Eylül 2022'den bu yana gerçekleşen idamlarla ilgili bilgi paylaşıldı. Şimdiye kadar ülkede çeşitli suçlardan en az 697 kişinin idam edildiği aktarılan raporda, Eylül 2021 ila Eylül 2022 arasında, bu sayının 514 olduğu hatırlatılarak, bir yıldaki artışın yüzde 36 olduğu kaydedildi.
Uyuşturucu idamlarındaki artış yüzde 94
Rapora göre, söz konusu dönemde uyuşturucuyla ilgili suçlamalardan en az 393 kişinin idam edildiği, bu rakamın bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 94 artış gösterdiği belirtildi. Mahsa Emini eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle 7 kişi idam edilmiş, 10 protestocu da idam cezasına çarptırılmıştı. Tutuklu 82 kişinin ise idam cezasıyla karşı karşıya olduğu değerlendiriliyor. Söz konusu raporda, "son dönemlerde idam kararlarındaki artışın, toplum üzerinde baskı unsuru olarak kullanıldığı" ifadelerine yer verildi.
Reisi açık açık tehdit etti
Öte yandan Amini'nin ölümün yıl dönümü yaklaşırken İran teyakkuza geçmiş durumda. Gösterilerde ölenlerin ailelerinin yakın takibe alındığı bildiriliyor. Ayrıca Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, herhangi bir "istikrarsızlık" belirtisine tolerans gösterilmeyeceği uyarısında bulunuldu. Reisi, “Amini’yi bahane edip yabancı ülke ajanlığı yapmak, ülkede istikrarsızlık yaratmak isteyenlerin başına ne geleceğini biliyoruz" dedi.
Mahsa Emini gösterileri
İran'ın başkenti Tahran'da 13 Eylül 2022'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşat devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra rahatsızlanarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini 16 Eylül'de yaşamını yitirmişti. Emini'nin ölümü üzerine memleketi Sakkız'da 17 Eylül 2022'de başlayan gösteriler, ülke geneline yayılarak yönetim karşıtı protestolara dönüşmüştü. Aylarca süren olaylarda yaklaşık 500 gösterici öldürülmüş, yüzden fazla da emniyet görevlisi hayatını kaybetmişti. İran gösterilerde gözaltına alınanlar hakkında resmi bir açıklama yapmazken, bağımsız kaynaklar göstericilerden binlerce kişinin gözaltına alındığını öne sürüyordu.
Kaynak: AA
