Londra merkezli finansal düşünce kuruluşu Carbon Tracker'ın, borsada işlem gören en büyük 25 petrol ve gaz şirketinin Paris Anlaşması ile ne ölçüde uyumlu stratejileri olduğunu analiz ettiği ve bu yıl ikincisini hazırladığı Paris'le Uyumsuz 2 raporu yayımlandı. Raporda, şirketlerin stratejileri; yatırım seçenekleri, son proje yaptırımları, üretim planları, emisyon hedefleri ve yönetici ücretleri olmak üzere 5 ana başlıkta incelendi.
Yatırımcıların petrol ve gaz şirketlerinin Paris Anlaşması ile uyumlu olup olmadıklarına karar vermelerini sağlamak amacıyla bir değerlendirme karnesi olarak yayımlanan raporda, şirketler A-H aralığında notlarla derecelendirildi. A, Paris Anlaşması'nın hedefleriyle potansiyel uyumlu ve H anlaşma hedefleriyle uyumlu olmaktan en uzak şirketlere verildi.
E n yüksek dereceye sahip şirket bp
Buna göre, söz konusu 25 şirketin neredeyse hepsi kısa vadede doğal gaz ve petrol üretimlerini artırmayı hedeflerken, Repsol, Equinor ve Shell, üretimlerinin yatay seyretmesini bekliyor ve bp ise üretiminde düşüş planlıyor. Bu kapsamda, bp D ile en yüksek dereceye sahip şirket olarak öne çıkıyor.
ABD'li Chesapeake, Norveç merkezli Equinor, İspanyol Repsol, İtalyan Eni, Shell ve Fransız TotalEnergies E, ABD'li şirketler Chevron, EQT, Occidental, Southwestern, Coterra, EOG, ONRL, Devon, Kanada merkezli Cenovus ve Suncor, Çin merkezli PetroChina, CNOOC ve Sinopec F derecesinde bulunuyor.
ABD'li ExxonMobil ve Pioneer, Brezilya merkezli Petrobras ve Saudi Aramco G ve yine ABD'li ConocoPhilips H derecesiyle, Paris Anlaşması hedeflerine en uyumsuz stratejiyle hareket eden şirketler olarak öne çıkıyor. Strateji ve planlarının Paris Anlaşması hedeflerine uyumu en yüksek olan 5 şirketten 4'ünü Avrupalı şirketler, hedeflere uyum kapsamında en düşük dereceye sahip 5 şirketten 3'ünü ise ABD'li şirketler oluşturuyor.
Raporun başyazarı ve Carbon Tracker Petrol ve Gaz Analisti Maeve O’Connor, rapora ilişkin değerlendirmesinde, şirketlerin, Paris Anlaşması hedeflerini desteklediklerini açıkça belirttiğini ve enerji dönüşümünü hızlandırmada çözümün bir parçası olduklarını iddia ettiklerini belirterek, "Ancak ne yazık ki şirketler arasında belirgin farklılıklar olsa da şu anda hiçbirinin Paris Anlaşması'nın hedefleriyle uyumlu olmadığını görüyoruz. Bu rapor, yatırımcıların ve diğer paydaşların şirketleri sorumlu tutması için kanıt sunuyor" ifadelerini kullandı.
Sanayi öncesi dönem ortalamasının 1,45 derece üzerinde
Küresel sıcaklık artışını 2 derecenin altında ve mümkünse 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefiyle Aralık 2015'te imzalanan Paris Anlaşması kapsamında, fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonların 2050'ye kadar net sıfır seviyesine çekilmesi hedefleniyor. Ülkeler ve şirketlerin bu yönde iddialı planları bulunsa da söz konusu planların hayata geçirilmesindeki eksiklikler nedeniyle küresel sıcaklıklar artmaya devam ediyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) son raporuna göre, kayıtlara en sıcak yıl olarak geçen 2023'te küresel ortalama yüzey sıcaklığı sanayi öncesi dönem ortalamasının 1,45 derece üzerine çıktı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antoino Guterres, geçen kasımda Dubai'de düzenlenen iklim zirvesinde yaptığı konuşmada, fosil yakıtların yakılmasının tamamen durdurulması gerektiğini belirterek, "Bu yakıtların kullanımının azaltılması veya hafifletilmesi, küresel ısınmayı durdurmak için yeterli olmayacak. Yanan bir gezegeni fosil yakıtlardan oluşan bir yangın hortumuyla kurtaramayız. 1,5 derece sınırı ancak tüm fosil yakıtları yakmayı nihai olarak durdurursak mümkün, azaltarak değil." uyarısında bulunmuştu.
Kaynak: AA
