ABD yönetimi, Intel’e 9 milyar dolar yatırım yaparak şirkette yüzde 9,9 hisse alıyor. Ancak analistlere göre bu adım, çip üreticisinin zorluklar yaşayan fason üretim işini tek başına kurtarmaya yetmeyecek.
ABD’nin efsanevi çip üreticisi Intel, yıllardır süregelen yönetim hataları nedeniyle hem üretim üstünlüğünü Tayvanlı TSMC’ye kaptırdı hem de yapay zeka çipleri yarışında Nvidia’nın gerisinde kaldı.
Şirketin yeni CEO’su Lip Bu Tan, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada büyük müşteri anlaşmaları sağlanamazsa fason üretim işinden çekilebileceklerini söylemişti. Tan, “14A yatırımlarımız, doğrulanmış müşteri taahhütlerine bağlı olacak” ifadelerini kullandı.
Summit Insights analisti Kinngai Chan ise ekonomik gerçeğe işaret etti:
“Intel, 18A ve 14A üretim süreçleri için yeterli müşteri hacmine ulaşmak zorunda. Aksi halde fason üretim kolu ekonomik olarak ayakta kalamaz.”
Devlet desteği yeterli olmayabilir
Trump yönetimi, 9 milyar dolarlık yatırımla Intel’de en büyük hissedar konumuna geliyor. Hisse alımı yüzde 17,5 indirimli gerçekleşirken, hükümet yönetim kurulunda sandalye almayacak ancak oy hakkını şirket yönetimiyle uyumlu kullanacak.
Intel daha önce CHIPS Act kapsamında Biden döneminde de destek almıştı. Analist Ryuta Makino’ya göre ise bu anlaşma, beklenen doğrudan hibeler yerine hisse karşılığı yapıldığı için şirket açısından net olumsuz. Makino konuyla ilgili görüşlerinde 'BU para bedava gelen bir para değil' dedi.
Trump, geçtiğimiz haftalarda CEO Tan’ı “Çin bağlantıları nedeniyle çıkar çatışması içinde” olmakla suçlamış, hatta istifasını istemişti. Ancak daha sonra görüş değiştirerek Tan’ı desteklediğini açıkladı.
Kredi derecelendirme kuruluşu CreditSights’tan Andy Li, anlaşmaya temkinli yaklaştı:
'Devletin şirkette pay sahibi olması, Intel’in ‘batırılamaz’ olduğu mesajını verebilir. Ancak bu durum, yönetim bağımsızlığı ve hissedar çıkarları açısından soru işaretleri yaratıyor'
100 milyar dolarlık fabrika
Intel, ABD’de fabrika yatırımlarını hızlandırıyor. Arizona’daki yeni tesisinde bu yıl yüksek hacimli üretime başlaması beklenen şirket, toplamda 100 milyar doları aşkın yatırım planlıyor.
Trump’ın desteği, bu süreçte Intel’e finansman gücü sağlasa da uzmanlara göre asıl mesele müşterileri ikna etmek. Zira Intel’in mevcut 18A üretim sürecinde “verimlilik sorunları” olduğu bildiriliyor. TSMC gibi devler, Apple gibi müşteriler için düşük verim maliyetlerini üstlenebiliyor. Ancak son altı çeyrektir zarar açıklayan Intel için bu yük ciddi risk oluşturuyor.
'ABD için büyük bir anlaşma'
Trump anlaşmayı, “Bu, Amerika için büyük bir anlaşma. Aynı zamanda Intel için de büyük bir anlaşma. Önde gelen yarı iletkenlerin üretilmesi, ülkemizin geleceği için hayati bir öneme sahip” sözleriyle duyurdu.
Intel hisseleri haber sonrası yüzde 5,5 yükselirken, anlaşma detaylarının açıklanmasının ardından piyasa sonrası işlemlerde yüzde 1 değer kaybetti.
Kaynak: Gazete Oksijen
