6 Şubat’ta gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlerden en çok etkilenen şehir olan Antakya, The Guardian ekibi tarafından manşetlere taşındı. Bölgeyi inceleyen ekip, mezarlıkların bazılarının üstünde ‘deprem şehidi’ yazdığını ve depremlerde evlerini kaybeden yüzbinlerce insan için yeni hükümet konutları kurulduğunu yazdı. Depremde eviyle birlikte ailesinden 7 kişiyi kaybeden İsa Akbaba “Kimse kaybettiklerimizi getiremez, her şeyimizi kaybettik” dedi. Ablası Sıdıka ve küçük kardeşi Musa’nın mezarını ziyaret eden İsa ve annesi Suat ziyaret sırasında mezar taşlarını öptü.
‘No one can bring back what we lost’: fears rise among poor in Turkish city ravaged by earthquakes https://t.co/ePIHCMzOAZ
— The Observer (@ObserverUK) February 4, 2024
148,8 milyar dolarlık hasar
Yıkım, neredeyse Almanya büyüklüğünde bir alanı kapladı. Meclis soruşturmalarından elde edilen raporlara göre deprem tahmini 148,8 milyar dolarlık hasara yol açtı. Bu da gayri safi milli hasılanın yüzde 10’una tekabül ediyor.
Depremde Hatay en büyük kaybı yaşadı. Nüfusunun neredeyse yarısı şehri terk etti. Hükümet yeni konutlar inşa etmeye çoktan başladı. Ancak Akbaba ailesi yeni deprem konutlarından yararlanamayacak çünkü kiracılardı. Kendilerine uygun bir ev bulabilmek için özel inşaat şirketlerini beklemek ya da uygun fiyatlı ev bulmak zorundalar.
"Acımız hala taze"
Akbaba ailesi depremden sonra dokuz ay boyunca ailelerinden kaybettiklerinin yasını şehrin yıkıntıları arasında kurdukları çadırda tuttular. Ardından kasım ayında konteyner kente yerleştiler. İsa, "Acımız hâlâ taze" derken annesi Suat, tek odalı konteyner evini kısa sürede sevmeye başladı. Mezarlığa yakınlığı nedeniyle her hafta ölen çocuklarını ziyaret edebileceği için taşınmayı kabul etti. İsa, inşaatlarda çalışarak eve para getirmeye çalışıyor.
"Önce binaların neden çöktüğü incelenmeli"
Bir zamanlar mağazaların sıralandığı Antakya kent merkezine giden ana arter artık cansız durumda. İngiltere'nin Foster + Partners öncülüğündeki uluslararası mimarlık firmalarından oluşan bir konsorsiyum tarafından tasarlanan şehrin yenilenmesi vizyonu, Antakya'nın geçmişinden oldukça farklı bir şey sunuyor. Hatay Mimarlar Odası Başkanı Mustafa Özçelik, Antakya'da geçen yıl yaşanan güçlü depremlerde neden bu kadar çok binanın çöktüğünü tam olarak incelemeden yeniden inşanın zaten devam ettiği yönündeki endişelerini dile getirdi. Özçelik, pilot proje için ayrılan alanın dışındaki yenilenme hızının yavaş olduğu göz önüne alındığında, şehrin yeniden doğuşuna yönelik ana planın hayalden öteye gidemediğini söyledi.
Yeni konutların ücretleri endişelendiriyor
Akbaba ailesi gibi Antakya sakinleri için yeniden yapılanma, ölen insanların geri getirilemeyeceğinin acı bir hatırlatıcısı. Kalıntılar arasında yaşamaya devam eden pek çok kişi gibi onlar da yeni konutlara kimin parasının yeteceğini merak ediyor. İsa, “Her yer yıkılsa bile hâlâ bizim mahallemiz” dedi.
