ABD Başkanı Donald Trump’ın Brezilya’dan yapılan kahve ithalatına %50 oranında gümrük vergisi uygulama planı, kahve tutkunları için kötü haber olarak değerlendiriliyor.
Brezilya, ABD’nin yeşil kahve çekirdeği ithalatında en büyük tedarikçi konumunda bulunuyor ve ABD’nin toplam kahve ihtiyacının yaklaşık üçte birini karşılıyor. ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, kahve çekirdekleri tropikal ve sıcak iklim gerektirdiğinden, ABD’de Hawaii ve Porto Riko dışında kahve üretimi mümkün değil.
20 milyar dolarlık pazar
Oysa dünyada en çok kahve tüketen ülke olan ABD, yüksek miktarda kahve tedarikine ihtiyaç duyuyor. Pazarlama araştırma şirketi Mintel’in tahminine göre, ABD kahve pazarı geçen yıl 19.75 milyar dolara ulaştı.
Brezilya’ya getirilen ek gümrük vergileri, kahve fiyatlarının son yıllarda hızlı bir şekilde yükselmesinin ardından tüketicilerin cebini daha da zorlayabilir.
Küresel kahve arzını olumsuz etkileyen kuraklık ve don olayları özellikle Brezilya’yı vururken, bu yılın başlarında kahve çekirdeği vadeli işlemleri tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Geçtiğimiz Perşembe günü vadeli fiyatlar %1 artış gösterse de, Şubat ayındaki rekorun altında seyrediyor.
Yine de, tarifelerin 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmeden önce Beyaz Saray ile Brezilya arasında bir anlaşma sağlanma ihtimali bulunuyor. Ayrıca, gıda ve içecek sektöründeki firmalar, ABD yönetiminden bazı temel ürünler için muafiyet talep ediyor. ABD Tarım Bakanı Brooke Rollins, Haziran ayı sonunda verdiği bir röportajda, ABD’de yetiştirilemeyen ürünler için kahve dahil muafiyetlerin değerlendirildiğini belirtmişti.
Muafiyet gelmezse olacaklar net: Yüksek enflasyon
Ancak muafiyet gelmezse, Folgers’in sahibi J.M. Smucker, Keurig Dr Pepper, Starbucks ve Dutch Bros gibi kahve şirketleri ham madde maliyetlerinde ciddi artışlarla karşı karşıya kalacak. İtalyan kavurucu Lavazza’nın Başkanı Giuseppe Lavazza, Bloomberg TV’ye yaptığı açıklamada, son tarifelerin kahve sektöründe “yüksek enflasyon” anlamına gelebileceğini söyledi.
Tedarikçiler, artan tarifelerin etkisini hafifletmek için çeşitli yollar arasa da, Tom Madrecki (Consumer Brands Association tedarik zinciri ve lojistik başkan yardımcısı) bu durumun kolay olmadığını vurguladı:
“Her şirket operasyonlarında verimliliği artırmaya, enflasyon baskılarını azaltmaya çalışıyor ama ABD’de yetiştirilemeyen bir ürün olan kahveye %50 vergi koyduğunuzda yapılacak fazla bir şey yok.”
Bir olası çözüm, kahve çekirdeklerini Brezilya dışındaki ülkelerden ithal etmek olsa da, genel maliyetlerin yüksek kalmaya devam edeceği belirtiliyor. Madrecki, “Çok sayıda ülkeye uygulanan tarifelerde sadece ithalat maliyeti artmakla kalmaz, piyasa fiyatlarının da tabanı yükselir. Brezilya dışındaki daha ucuz kahveyi daha düşük fiyata satmak isteyen olmaz, fiyatları yukarı çekmek isterler” dedi.
Evde kahve tüketenler için J.M. Smucker’ın Dunkin’ ve Kraft Heinz’ın Maxwell House markaları bu yıl emtia maliyetlerindeki artış nedeniyle fiyatlarını yükseltti. Tüketicilerin önümüzdeki dönemde yeni zamlarla karşılaşması muhtemel, ancak perakendeciler fiyat artışlarına direnebilir.
Keurig Dr Pepper CEO’su Tim Cofer, Nisan ayında yaptığı açıklamada, Trump’ın ilk karşılıklı vergi paketinin ardından yılın ikinci yarısında fiyat artışlarını düşünebileceklerini belirtmişti. Smuckers ise Haziran ayında yaptığı yatırımcı çağrısında, kahve tarifelerinin karlarını olumsuz etkilediği uyarısında bulunmuştu. Kahvenin şirket gelirlerinin yaklaşık üçte birini oluşturduğu kaydedildi.
500 milyon poundluk siparişler Brezilya ve Vietnam'dan geliyor
Mark Smucker, “Yeşil kahve, tropikal iklim gerektirdiği için ABD kıtasında yetiştirilemeyen bir doğal kaynak” diyerek, yıllık yaklaşık 500 milyon pound yeşil kahve satın aldıklarını, bunların çoğunluğunun Brezilya ve Vietnam’dan geldiğini söyledi.
Vietnam, ABD’nin yeşil kahve ithalatının yaklaşık %8’ini karşılıyor. ABD ile Vietnam arasında geçen ay yapılan ön anlaşmaya göre, Vietnam’dan yapılan ithalata %20 vergi uygulanacak.
Starbucks gibi büyük kahve zincirlerinde ise fiyat artışlarının tüketiciye yansıması daha sınırlı olabilir. 2024 sonlarında açıklama yapan Starbucks CEO’su Brian Niccol, 2025’te fiyat artışı yapmayacaklarını, böylece müşterileri geri kazanmayı hedeflediklerini belirtti.
Starbucks, 30 farklı ülkeden kahve ithal ederek ve menüsünü çeşitlendirerek riskleri dağıtıyor. Şirketin Kuzey Amerika’daki satış maliyetlerinin yaklaşık %10’u kahveye bağlı.
TD Cowen analisti Andrew Charles, Brezilya kaynaklı kahve oranının yaklaşık %22 olduğu varsayımıyla, yeni tarifelerin Starbucks’ın Kuzey Amerika’daki satış maliyetini %0.5 artırabileceğini belirtti. Nestlé aracılığıyla dağıtılan paketli ürünlerin maliyetleri ise %3.5 artabilir. Bu durum, yıllık hisse başına kârda 5 sentlik bir düşüş anlamına geliyor.
Dutch Bros için de kahve maliyetlerindeki artış sınırlı kalacak. Kahvenin toplam satış maliyetleri içindeki payı %10’dan az olan şirket, kahvesinin yarısından fazlasını Brezilya’dan sağlasa bile, maliyet artışı yalnızca %1.3 civarında olacak.
