Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), faiz oranlarını üst üste dördüncü ay da sabit tutacak ve muhtemelen fazla lira likiditesini boşaltmaya ve alternatif sıkılaştırma önlemlerine odaklanacak. Bloomberg anketine katılan ekonomistler bugün faizin değiştirilmeyerek yüzde 50'de kalacağını tahmin ediyor. Resmi borçlanma maliyetlerinin daha fazla yükselmesi beklenmediğinden, yetkililer dikkatlerini ekonomiye milyarlarca lira pompalanmasıyla sonuçlanan döviz rezervlerini yenileme çabalarının yan etkilerine çevirdi. Likidite fazlası, mevduat faizleri üzerinde baskı yaratarak, haziran ayında enflasyonda görülen iyileşmeden sonra bile Merkez Bankası için endişe kaynağı oldu.
Aralarında eski merkez bankacıların da bulunduğu Ankara merkezli bir düşünce kuruluşu olan Tepav, “Döviz alımları nedeniyle sistemdeki likidite fazlası devam ederse, para politikası sıkılığını korumak için faiz koridorunda teknik bir değişikliğe ihtiyaç duyulacaktır” dedi. Tepav, bu nedenle bankanın faiz koridorunun alt ucunu oluşturan gecelik borçlanma faizini 2 puan artırarak yüzde 49'a çıkarabileceğini söyledi. Deutsche Bank'ın cuma günü e-postayla gönderdiği bir rapora göre, Merkez Bankası için bir başka seçenek de ticari kreditörlere zorunlu karşılıkları için yaptığı faiz ödemelerinin miktarını artırmak olabilir. Bu, bankaları para otoritesine daha büyük miktarlarda lira vermeye teşvik edecek ve bankalararası piyasadaki likiditenin bir kısmını boşaltacaktır.
Faiz indirimi kasımda başlayabilir
Deutsche Bank, politika faizinin aralık ayına kadar sabit kalmasını beklerken, Goldman Sachs ilk gevşeme hamlesinin üçüncü çeyreğin sonunda yapılacağını öngörüyor. Barclays ekonomistleri, merkez bankasının faizleri düşürmeden önce gelecek Ocak ayına kadar beklemesi yönündeki çağrılarını sürdürmekle birlikte, “risklerin Kasım veya Aralık ayında daha erken bir indirime doğru eğimli olduğunu” söyledi.
Başkan Fatih Karahan bu ayın başlarında, erken gevşemeden endişe duyan yabancı yatırımcılara şimdiye kadarki en vurgulu mesajını verdi ve olası faiz indirimlerini tartışmadan önce bu yılın ötesinde enflasyon hedeflerine ulaşabileceğinden emin olmak istediğini belirtti. Karahan, Bloomberg'e verdiği bir röportajda “Politika faizleri konusunda atacağımız her adım 2025 ve sonrasında enflasyon hedefini tutturacak şekilde kalibre edilmelidir” dedi.
Yüksek enflasyon döngüsü
Merkez Bankası'nın Haziran ayında yaptığı son aylık ankete göre Karahan gelecek yılın sonuna kadar yüzde 14 enflasyon hedeflerken, hanehalkı bu rakamı 12 ay içinde yüzde 71,5 olarak görüyor. Banka bu uçurumu aşılması gereken önemli bir zorluk olarak görüyor. Yıllarca süren yüksek enflasyonun yarattığı hane halkı alışkanlıkları, Türkiye'yi, daha yüksek enflasyon beklentilerinin talebi artırmasıyla fiyatların daha hızlı yükseldiği bir döngü içinde bırakıyor.
Bankanın tercih ettiği gösterge olan aylık fiyat artışları haziran ayında yüzde 1,6'ya gerileyerek son bir yılın en düşük seviyesine indi. Politika faizini bir yıldan kısa bir süre içinde 40 puanın üzerine çıkaran agresif bir artırma turunun etkisiyle enflasyondaki düşüş, yatırımcılar tarafından övgüyle karşılandı. Moody's geçen hafta Türkiye'nin kredi notunu 11 yıl sonra ilk kez yükseltirken Merkez Bankası'nın para politikasının kredibilitesinin arttığını gerekçe gösterdi. Moody's cuma günü yaptığı açıklamada, “Merkez Bankası sadece yüksek faiz oranlarını sürdürmekle kalmıyor, aynı zamanda kredi kullanılabilirliğini de sıkılaştırıyor” dedi.
