Türkiye’de 2024 yılının Ocak-Haziran döneminde kredi kartı borcunu ödeyemediği için yasal takibe alınanların sayısı geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 70 artış gösterip 645 bin 474 kişiyi buldu. Peki kredi kartı borcundan yasal takibe alınmak ne demek? 2024’ün ilk 6 ayında yasal takipteki 645 bin 474 kişi, 90 gün ödeme yapmamış ve bunun sonucunda dosyası bir avukata sevk edilmiş kredi kartı kullanıcıları. Kendilerine 7 gün itiraz süresi tanınıyor, bu sürede ya borca itiraz ediyor ya da borcu ödüyorlar. İkisi de yapılmadığı takdirde, banka hesaplarına, taşınır-taşınmaz mallara ya da maaşlarının en fazla dörtte birine haciz istenebiliyor.
Yüzde 66 satışlar düştü diyor
Hayat pahalılığının bu kadar hızla ilerlediği, tüketicilerin yüksek enflasyon karşısında alım gücünün düştüğü bir ortamda ödenemeyen borçların doğal bir sonuç olduğunu söyleyen Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, piyasada da satışların gerilediğini anlatıyor: “Bu veriler aslında bizim de kaybettiğimiz müşterileri temsil ediyor. Piyasada tüm sektörlerde, tekstilden tutun züccaciyeye, markalardan satışların son dönemde gerilediğini duyuyoruz. Öyle ki, yaptığımız ankete cevap veren 302 markanın yüzde 66’sı temmuz ayında haziran ayına göre adet satışlarda düşüş yaşadığını söyledi. Geçen senenin temmuz ayına göre satışlar düştü diyenlerin oranı ise yüzde 58.”
Veresiye defterini artık bankalar tutuyor
Geldiğimiz noktada tüketicinin mecburi harcamalarını bile karşılamakta zorlanıp çareyi veresiyede bulduğunu anlatan Öncel, “Yasal takipteki borçlular, günlük hayatta mecbur kaldıkları alışverişi nakitle yapamaz haldeyken, ‘Bir şekilde öderiz’ diyerek kredi kartına yükleyen tüketiciler. Nasıl ki, bundan 25-30 yıl önce yüksek enflasyon döneminde bakkal veresiye defterleri tutup borçlarını ödemeyenlerden şikayet ederdi, şimdi bu defterleri bankalar tutuyor. Her ne kadar, Bakan Şimşek ‘Dünyanın başka bir ülkesinde ben kredi kartına taksit meselesini bilmiyorum’ dese de, biz de dünyanın başka hiçbir yerinde böyle bir enflasyon bilmiyoruz” şeklinde konuştu.
E-ticaret artacak
Öncel’e göre bu eğilim 1.5-2 yıl devam ederse mağazalarda perakende ticaretin yerini e-ticaret alacak. “Gümrük idarelerince belirlenen referans fiyatlarındaki artışın üstüne işçilik maliyetleri ve kiralar mağazada masrafların artmasına, dolayısıyla ürün ya da hizmete zam gelmesine sebep oluyor. Bu sebeple, e-ticaretle işi yürütüp mağaza masraflarından kurtulmak isteyen kurumlar görebiliriz.”
