Borsada çalkantılar yaşandıkça lüks ürünler -özellikle tasarımcı imzalı çantalar- yatırım dünyasının en çok rağbet gören unsurları haline geliyor. Business of Fashion tarafından gerçekleştirilen temmuz ayı tarihli bir çalışma ABD’li tüketicilerin yüzde 40’ının halihazırda bir çanta satın aldığını veya en azından almayı planladığını gösteriyor. Bu yıl küresel çapta 72 milyar dolar değere sahip pazarın 2026’da 100 milyar dolarlık bir hacme erişmesi bekleniyor.
Yüzde 24.5 değer artışı
Çantaları kolunuzda taşımak yerine alım satımını yapma amacıyla satın alırsanız size nefes kesici derecede bir yatırım dönüşü sunabilir: Credit Suisse Group AG’nin haziranda yaptığı bir çalışmada Chanel çantaların değerinin önceki yıla göre yüzde 24.5 arttığı saptandı. Özellikle modaevinin yaşamını yitiren tasarımcısı Karl Lagerfeld’in imzasını taşıyan çantalar talep görüyor.
Otomobiller veya şaraplar gibi lüks çanta sektörü de risk-ödül oranı kıyaslaması adına Credit Suisse tarafından seçilen ürün gamlarından biriydi. Credit Suisse’e göre el çantalarında volatilite oranı yıllık yüzde 2.5 ile 5 arasında.
Z Kuşağı’ndan ilgi büyük
BlackRock borsasındaki hisselerinizin yerini dolduramayacaklar. Ancak fiyat skalası 2 bin dolarlık bir Balenciaga çantadan Hermès üretimi nadir deriden 50 bin dolarlık Birkin çantalara dek değişkenlik gösteriyor. Bu da her seviyeden yatırımcıya eğlenceli bir oyun fırsatı sunuyor. (İkinci el satış sitesi TheRealReal’in ağustos ayında yaptığı araştırma Z ve Y Kuşağı’ndan insanların müşteri portföyünün yüzde 41’ini oluşturduğunu ve Z Kuşağı’nın bir an önce kar elde etmek için ürünlerin alım satımını en hızlı biçimde gerçekleştiren jenerasyon olduğunu belirledi.) Bloomberg’de Mark Ellwood imzasıyla yayımlanan yazıda dünyanın en iyi ikinci el çanta satıcıları saptandı ve yatırıma değer çantalara dair iki kategoride öneriler sıralandı. Bunların birincisi, ikinci el piyasasında güvenilir olduğu kanıtlanmış çantalardı. İkincisi ise gelecekte büyük kar kazandırma potansiyeli taşıyan ama an itibarıyla butiklerde kolaylıkla bulunabilecek çantalardı. Çanta yatırımında en iyi kar etiketi hala üstünde olan sıfır çantalardan elde ediliyor. Daha büyük karlar elde etmek için ise az sayıda ve özel malzemelerden üretilmiş nadir bulunan bir çanta satın almalısınız.
Para çantada
Siyah Birkin: İki uzman Hermès’in siyah renkli Jean-Paul Gaultier döneminden kalma sınırlı bir üretim olan So Black Birkin'ini öneriyor. Heritage Auctions Inc’in lüks aksesuarlar, özel satışlar ve butik direktörü Diane D'Amato çanta hakkında “Sizi baştan çıkarıcılığıyla davet ediyor" diyor. Madison Avenue Couture CEO'su Judy Taylor da D’Amato ile aynı fikirde çünkü So Black tasarımları bir daha hiç üretilmedi.
Fiyat: Timsah derisinden bir So Black üç yıl önce 208 bin dolara satıldı. Taylor, 35 santimetre boyutunda timsah derisinden bir So Black Birkin'in 175 bin dolara kolayca satılabileceğini söylüyor. Hatta kendisi henüz bu yıl hiç kullanılmamış 30 santimetrelik bir So Black Birkin’i 75 bin dolara satmış.
Goyard Plumet Pocket Wallet: Eğer bir Goyard mağazasına girerseniz sizden katiyen fotoğraf çekmemeniz rica edilecek. D'Amato “Çalışanlar da size görsel gönderemiyor" diyor. “Markanın özel olmasını sağlayan şey de tam olarak bu: Hiç reklam vermemesi, e-ticarette bulunmaması ve sadece belirli şehirlerde çok az sayıda mağazaya sahip olması.” Ona göre markanın yatırıma en çok değecek ürünü, ilk kez 2018'de piyasaya sürülen ve çapraz çanta olarak da kullanılabilen Plumet Pocket Wallet.
Fiyat: İlk başta bin 80 dolardan piyasaya sürülen çantanın değeri mağazalarda şimdiden bin 310 dolara ulaştı. “Goyard'ın halihazırda kayda değer bir yatırım getirisi var ve ilerleyen vadede de etkileyici bir büyüme öngörüyorum.”
Gucci Jackie: Kate Moss, Harry Styles ve daha birçok kişi tarafından taşınan 1961 yapımı hobo stili model ABD’nin eski first leydilerinden Jacqueline Kennedy tarafından 1970’lerde paparazzi kalkanı olarak kullanılmakla şöhrete kavuşmuştu. Çanta Gucci’nin Tom Ford, Frida Giannini ve Alessandro Michele gibi isimleri de içeren bazı kreatif direktörleri tarafından zaman içerisinde tekrar yorumlandı. 50’den fazla ülkede hizmet veren Paris orijinli online satış mağazası Vestiaire Collective SA’nın kurucu ortaklarından Sophie Hersan “Mükemmel bir yatırım parçası” olarak nitelendiriyor çantayı. “Vintage Gucci çantaların çoğu değerini koruyor, hatta fiyatını zaman içerisinde değerinin üzerine çıkarıyor.”
Fiyat: Tarihsel olarak fiyatların kaydını tutan ikinci el satış sitesi Rebag piyasada Gucci Jackie 1961 Hobo in GG Supreme Canvas’ın ortalama değerinin 2 bin 320 dolardan 2 bin 575 dolara yükseleceğini öngörüyor. Yeni modeller 2 bin 850 dolardan satışa sunuluyor.
Balenciaga City: Hersan, 2001’de hayatını kaybeden kreatif direktör Nicolas Ghesquière tarafından tasarlanan çanta için “O zamana dek tasarlanmış hiçbir şeye benzemiyordu,” diyor. “Gevşek bir görünümü vardı. Logosu, çıtçıtları veya püskülleri yoktu. Balenciaga yöneticileri bu çantanın üretimine yeşil ışık yakmayı reddetmişti.” Ancak kararlı tasarımcı çantadan 25 adet üretti ve Carine Roitfeld ve Emmanuelle Alt gibi influencer’lara bu çantaları hediye etti. Gerisi ise tarihe yazılmış bir başarı öyküsü.
Fiyat: Balenciaga’nın City çizgisi Neo Classic ve Cagole olmak üzere iki yeni modele evrildi. Cagole an itibarıyla TheRealReal’da stokta en çok ayırtılan çanta. Timsah derisinden renkli yeni versiyonlar 2 bin 500 dolardan başlıyor. Vestiaire’de bulunan iyi durumdaki kullanılmış City çantaların fiyatı ise 500 dolarla bin dolar arasında değişiyor.
Louis Vuitton Monogramouflage Speedy: Hayatını yitiren kreatif direktör Marc Jacobs ve Japon sanatçı Takashi Murakami arasındaki uzun soluklu iş birliğinin bir ürünü olan çantanın sınırlı sayıda üretilmesi son 14 yılda değerinin bin 530 dolardan 7 bin dolara yükselmesini sağladı. Bu ilkbaharda New York’ta devasa bir mağaza açan Fashionphile Group LLC’nin kıdemli tedarik direktörü Lara Osborn “Marc Jacobs dönemi Louis Vuitton’un yeniden dirilişi gibiydi. Her cinsiyete uygun, kullanışlı ve leopar desenli bu çanta da o dönemden.”
Fiyat: İkinci el sitesi Grailed iyi durumda bir Louis Vuitton Monogramouflage Speedy 35’in fiyatını 7 bin 650 dolar olarak saptıyor.
Bottega Veneta Mini Jodie: Osborn şatafatsız marka Bottega Veneta’nın perakende fiyatlarının son iki yılda neredeyse yüzde 40 arttığını söylüyor ve bunun gelecekte ikinci el satış pazarına yansıyacağını düşünüyor. Britanyalı tasarımcı Daniel Lee markada yalnızca üç yıl kreatif direktörlük yaptı ancak bu süre markanın ikinci el pazarındaki performansını dönüştürmede katkı sağlaması için yeterli oldu. Fashionphile’deki Bottega çanta satışları 2018’de sona eren Tomas Maier dönemiyle Lee’nin görev süresi dahilinde yüzde 242 arttı. 2020’de tanıtılan Jodie, Fashionphile’de olduğu iki yılda yüzde 22 değer kazandı.
Fiyat: Yeni bir Bottega Veneta Mini Jodie çanta 2 bin 500 dolardan satılıyor.
Fendi Baguette: Yeniden üretime yönelik trend eski olan her şeyin tekrar yeni olduğunu gösteriyor -özellikle çantalarda. Londra merkezli online yeniden satış mağazası Sellier Ltd.’in kurucu ortağı Hanushka Toni “Bu durum Z Kuşağı pazarında 2000’ler kültürünün yükselen popülaritesiyle alakalı,” diyor. “Geçmişte üretilen çantalar yeni materyaller veya renk seçenekleriyle yeniden piyasaya sürülüyor.” Bu çantalar arasında onun en favori yatırım tercihi Sex and the City’de de taşınan Fendi Baguette’ten yana.
Fiyat: Yeni model Baguette 1997’ler Fendi’nin web sitesinde 4 bin 300 dolardan satışa çıkarılıyor.
Chanel Classic Flap: Galler Prensesi tarafından sıkça kullanıldığı için “Chanel Diana” ismiyle anılan bu çanta 1989’da çıkarıldığında birkaç yüz pound değerindeydi. Toni asıl ilgi çekici modellerin 24 ayar altın işlemeli kuzu derisinden çantalar olduğunu söylüyor. “Esasında oldukça düz, daha ince ve daha hafif bir çantaydı,” diyor. O nedenle 2015’te yeniden üretilen versiyona aldanılmaması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor. “Büyük farklılıklar teşkil eden değişiklikler gerçekleşti. 10 dikişli yeni versiyon 12 dikişli vintage modele göre daha kabarık bir görünüme sahip.”
Fiyat: Rebag ortalama bir vintage Chanel Classic Flap’in değerinin 6 bin dolar olduğunu belirtiyor.
Hermès Kelly: Kelly aslında 1930’larda bir seyahat çantası olarak üretildi ancak Prenses Grace Kelly tarafından 1956’da hamilelik şişkinliğini saklamak amacıyla kullanılmasıyla ünlendi ve takma adını da bu şekilde edindi. Vintage modellerin fiyatı Vogue stilisti Clare Richardson’a göre 60 bin dolara kadar yükselebiliyor. Richardson’ın favorisi Epsom derisinden üretilen Kelly Sellier modeli. Çiziklere karşı dayanıklı olan çantanın yeni modelinin 2021 fiyatı 10 bin 300 dolar. “Bu çantayı stile uydurması çok kolay ve asla demode olmayacak.”
Fiyat: Rebag’e göre vintage siyah Hermès Kelly 35’lerin fiyatının ortalama olarak 9 bin 770 dolarla 14 bin 995 dolar arasında değişiyor.
Louis Vuitton Monogram Illusion Keepall: Richardson bu göz alıcı neon çantanın piyasaya sürülmesinden bir yıldan az bir süre sonra bazı versiyonlarının asıl perakende fiyatının neredeyse iki katına ikinci el olarak satılmaya başlandığını söylüyor. Model ilk olarak 1930’larda çıkarılan markanın hafif seyahat çantasına bir dokunuş olarak yaşamını yitiren moda tasarımcısı Virgil Abloh’un yaratıcı direktörlüğü altında üretildi. Richardson modelin ancak yakın zamanlarda dizayn yenilemelerine tabi tutulduğunu kaydediyor. “Virgil basit bir seyahat çantasına ruh kattı ve onu taşınacak güzel bir objeye dönüştürerek ‘cool’ görünmesini sağladı,” diyor. “Ve bir deha göçtüğünde herkes ona olan minnetini sunmak ister. Böyle bir nesneye sahip olmak bunu yapmanın yollarından biri.”
Fiyat: Eğer bulmayı başarabilirseniz 4 bin 450 dolara satılıyor.
