Organize Su ve Yolsuzluk Araştırma Projesi (OSYAP) ile çalışan ve Süddeutsche Zeitung, The Guardian ve The New York Times’tan gazeteciler barındıran bir medya konsorsiyumu güvenilir İsviçre bankası Credit Suisse’te hesabı bulunan pek çok şaibeli ismi ortaya çıkardı.
30 bin müşteriye ait bilgiler, yasa dışı yollarla elde edinildiği düşünülen yaklaşık 100 milyar İsviçre Frangı, yani 109 milyar doların bu bankada saklandığını gösteriyor. Listede halkı açlıkla boğuşan ülkeden politikacılar, eski liderler, bürokratlar, istihbarat üyeleri ve çok sayıda akrabaları var. Örneğin merhum Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’in oğulları Alaa ve Cemal Mübarek’in yirmi yıldan fazladır Credit Suisse’te hesap sahibi oldukları ortaya çıktı. İkili Arap Baharı sonrasında zimmete geçirme ve yolsuzluk suçlamalarıyla hapse atılmıştı. Arap Baharı’ndan bir yıl önce, yani 2010’da Alaa’nın hesabında 232 milyon İsviçre Frangı bulunduğu görülüyor.
Beşar Esad’ın babası Hafız Esad’ın yardımcılarından Abdül Halim Khaddam’ın hesabı ise 90 milyon frank. Ürdün Kralı Abdulla ve eşi Kraliçe Rania’nın hesaplarının toplamı 28 milyon franga ulaşıyor. İkilinin geçen yıl yayınlanan Pandora Belgeleri’nde İngiltere’de 100 milyon dolara lüks emlak aldığı ortaya çıkmıştı.
İstihbaratçıların gizli hesapları
Komşu ülke Ürdün’ün istihbarının eski başkanı Sa’ad Khair, bankaya 28 milyon frank yatırmış. Dünyanın en yoksul ülkelerinden Yemen’in eski istihbarat şefi Galip Muhtaher el Kamış’ın hesabı 5 milyon frankta kalmış. Azerbaycan’da ise mesele zerk Nahçıvan yöneticisi Vasif Talibov’a uzanıyor. 26 yıl bölgeyi yöneten Talibov’un iki oğlu Rıza ve Seymur’un defalarca bu bankadan yüklü miktarda para transferi yaptığı görülüyor. İki kardeş ilerleyen dönemde Gürcistan ve Dubai’den 63 milyon dolarlık mülk aldı. Ülkenin eski dışişleri bakanının oğlu Anar Mahmudov’un hebasında ise bir dönem 25 milyon frank bulunmuş. Ülkesi Azerbaycan ile savaşırken Ermenistan’ın cumhurbaşkanı olan Armen Sarkisyan’ın hesabı 12 milyon franga ulaşmış.
Bir Orta Asya geleneği
Sızan belgelerde Kazakistan eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Özbekistan eski lideri İslam Karimov’a yakın isimler de var. İki liderin de iktidarda oldukları dönemlerde çocuklarının İsviçre bankalarında hesapları var. Nazarbayev’in damadı Timur Kubilayev’in hesabı 844 milyon frank gibi iddialı bir meblağa ulaşmış. İşin ilginç tarafı, ülkedeki ekonomik sıkıntılardan selefini sorumlu tutan yeni Kazak lider Kasım Cömert Tokayev de 1998’de Credit Suisse’te eski eşi Nazezhda Tokayeva ve o yıl 14 yaşında olan oğlu Timur Tokayev adına hesap açmış. Hesaptaki para yıllar içinde 1 milyar doları aştı.
Tacik devlet yetkilisi Kasım Rehber’in ülkesindeki yabancı ülkelerde hesap sahibi olma yasağına rağmen bankadaki mevduatının 9.7 milyon dolara kadar yükseldiği görülüyor.
Dikkat çeken hesaplardan biri ülkede ambargolu İran’ın Bank Mellat’ına ait. Ancak 95 bin franglık hesap, diğerlerine göre oldukça mütevazı görünüyor.
İş insanlarının şaibeli hesapları
Hong Kong Borsası’nın eski başkanı Ronald Li Fook-shiu 1990 yılında rüşvetten hüküm giyerek cezaevinde yatmıştı. Li’nin 2000 yılında Credit Suisse’te 59 milyon franglık bir hesap açtığı görülüyor. Siemens’in Nijerya temsilcisi Eduard Seidel de 2006 yılında Nijeryalı siyasetçilere rüşvet dağıttığı gerekçesiyle yargılanmıştı. Olayın ardından şirketten ayrılan Seidel’in bankadaki hesabı ilerleyen dönemde 54 milyon İsviçre Frangı seviyesinde görünüyor. Filipinler’de insan kaçakçılığı suçlamasından 2011 yılında müebbet hapis cezası alan bilgisayar teknisyeni Stefan Sederholm’un da 230 bin frank’a yakın bir hesabı görünüyor.
Melese Filipinler’e uzandığında ise karşımıza daha tanıdık isimler çıkıyor. Kendi ülkesinden 10 milyar dolar “hortumlamakla” suçlanan eski diktatör Ferdinand Marcos ve eşi Imelda’nı avukatı Helen Ann Teodoro Rivilla ve eşi Antonio C.M. Rivilla’nın hesapları 8.2 milyon frangı buluyor. Avukat, daha önce Marcos’un para aklamasına yardımcı olmaktan ABD’de soruşturmaya uğramıştı. Listede Sırp uyuşturucu baronu Darko Saric’in de ismi var. Rodoljub Radulovic isimli Sırp vatandaşının bir hesabında 3.4 milyon frank görülüyor. Radulovic, Saric adına kokain ticareti yapmaktan 10 yıl hüküm giymişti.
