23 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 21.11.2022 15:44 | Son Güncelleme: 21.11.2022 16:31

FTX’in batmasının ardından sırada ne var?

FTX'in batması diğer kripto şirketlerinin geleceğinin ne olduğuna dair birçok endişeyi de beraberinde getirdi. New York Times, Sam Bankman-Fried'ın kripto imparatorluğunun batmasının ardından ortaya çıkan sorulara cevap aradı
Erika P. Rodriguez/The New York Times
Erika P. Rodriguez/The New York Times

Ephrat Livni / The New York Times

Sam Bankman-Fried’ın kripto imparatorluğu FTX, büyük bir karmaşa yarattı ve bunun çözülmesi şirketin ömründen çok daha uzun sürecek gibi görünüyor.  Amerika Birleşik Devletleri'nde halka açık tek kripto borsası olan Coinbase, hisse senedi ve tahvil fiyatlarının düştüğünü gördü. Yaz boyunca önemli ölçüde düşen kripto değerleri daha da azaldı. Enron'un iflasını yöneten ve Bölüm 11 koruması için başvuran FTX'in CEO'su olan John Ray, finansla ilgili çok az belge bulduğunu ve var olana güvenilemeyeceğini aktardı. Ray, İflas Mahkemesine, FTX'te içine düştüğü durum kadar kaotik bir durum görmediğini söyledi.

1 milyon alacaklı sıraya girebilir

100'den fazla ortak şirket FTX'e iflas başvurusunda bulunuyor. Bir milyon veya daha fazla alacaklı sıraya girebilir. Durum o kadar vahim ki FTX, en büyük alacaklılarının kim olduğunu veya birçok varlığın nerede bulunabileceğini bilmediğini söyledi. Bu aşamada, FTX'in çöküşünün yansımalarının nasıl görüneceğine dair cevaplardan çok daha fazla soru var. İşte en büyüklerinden üçü:

Sıradaki kim?

Kripto şirketleri iç içe geçmiş durumda çalışıyorlar; Birbirlerine yatırım yaparlar, birbirlerinin token'larını satın alırlar ve birbirlerine sermaye ödünç verirler. Bu da FTX’in çöküşünün diğerlerini de devirebileceği anlamına geliyor. Kripto girişim şirketi Multicoin Capital perşembe günü yatırımcılara yazdığı mektupta FTX'e çok fazla para yatırdığını ve güvendiğini açıkladı. Mektupta, “Birçok ticaret firması yok olacak ve kapatılacak” dedi. 

Yazın kripto fiyatları aniden düştüğünde FTX tarafından kurtarılmak üzere bir anlaşma imzalayan kripto kredi kuruluşu BlockFi, geçen hafta para çekme işlemlerini duraklattı ve olası bir iflas için hazırlanıyor. Sektörün içindekiler, daha fazla firmanın FTX’in ardından gideceğini düşünüyor. İki yeniden yapılandırma danışmanı, DealBook'a, Alameda tarafından desteklenen, merkezi olmayan bir finans borç verme ve borçlanma platformu olan Oxygen'in izleme listelerinde olduğunu söyledi.

Oxygen'in token’ı OXY’nin Ocak ayında yaklaşık 395 milyon dolar olan toplam piyasa değeri yaklaşık 2,6 milyon dolara düştü. Kripto alanındaki en büyük borç verenlerden biri olan Genesis Global Capital, Çarşamba günü para çekme işlemlerini ve yeni kredileri askıya aldı.

FTX’in çöküşünde 175 milyon dolar kadar kaybetmiş olabilecek Genesis, paralarını geri isteyen alacaklılara borcunu ödemekte zorlanıyor. Genesis'in sözcüsü, kredi vermeyen işletmelerinin sorunsuz çalıştığını ve faaliyet göstermesi için ihtiyaç duyduğu gerekli likiditeyi desteklediğini söyledi. Genesis diğer birçok firma ile bağlantılı. Ana şirketi Digital Currency Group, CoinDesk yayını ve diğer kuruluşların yanı sıra önemli bir kripto sahibi olan yatırım şirketi Grayscale'ın da sahibi.

SBF hapse girecek mi?

FTX'i çökmeden önce soruşturmaya başlayan Texas Eyalet Menkul Kıymetler Kurulu'nun icra bölümü müdürü Joe Rotunda, “Milyon dolarlık soru bu" dedi.  Uluslararası FTX imparatorluğunun karmaşıklığı, dağınık kayıt tutma, güvenilmez beyanlar ve blok zincirindeki işlemlerin anonim doğası, müfettişler ve savcılar için işleri karmaşık hale getiriyor. Adli denetimler yapmaları ve yargı sorunlarını çözmeleri gerekiyor.

Rotunda, “Sadece kötü yatırımlar, mutlaka hapishane anlamına gelmez. En büyüğü dolandırıcılık” diyerek “Gizlemek veya yalan söylemek. Sözler ve davranış. Doğru bir şekilde ifşa etme görevleri var” diye ekledi. Bankman-Fried ayrıca, iflastan önce avukatlarla strateji geliştirmeye başlayan risk sermayedarlarının yanı sıra küçük yatırımcılar tarafından da hukuk davasıyla karşı karşıya. Savcılar, her suçlama için ABD'de şirket ile zarar arasında fiziksel bir bağ kurmak zorunda kalacaklar. Rotunda, ABD'deki yatırımcıların ne kadar dolandırıldığına göre yargı yetkisinin oluşacağını söyledi Teksas'ta en ciddi menkul kıymetler yasası dolandırıcılıkları ömür boyu hapis cezasına çarptırılır.

Akerman hukuk firmasında menkul kıymetler hukuku uzmanı Paul Foley, “Hukuk davaları ceza davalarından önce gelecek. FTX'e yatırım yapan herkes dava açabilirdi. Ancak bir ceza davası açmak, hukuk davası açmaktan çok daha zordur” dedi. 

Daha fazla yasal düzenlemeye yol açacak mı?

Washington'daki kongre komiteleri zaten FTX'i araştırıyordu, şimdi de soruşturma talep ediyor. Cuma günü, Meclis Ekonomi ve Tüketici Politikası Alt Komitesi, FTX'in mevcut ve eski genel müdürlerine yatırımcılarına verilen zararın tüm kapsamı hakkında bilgi talep eden bir mektup gönderdi. 

Meclis Finansal Hizmetler Komitesi ve Senato Bankacılık Komitesi, FTX fiyaskosuna ilişkin yeni kuralları ve bekleyen tasarıları da ele alması muhtemel duruşmaları duyurdu. Görünüşte bir doların değerine sabitlenmiş kripto para birimleri olan Stablecoin'ler, Finansal Hizmetler Komitesi'nde zayıflayan mevzuatın konusudur. Stablecoin ihraç edenlerin bankalar kadar denetlenmesini sağlayacak olan yasa tasarısı yeniden gündeme gelebilir. 

Tasarının savunucusuydu

Senato Tarım Komitesi, Emtia Vadeli İşlemleri Ticaret Komisyonu'na, emtia olarak kabul edilen kripto para birimleri üzerinde yargı yetkisi verecek ve borsaların ajansa kaydolmasını gerektirecek iki partili Dijital Emtia Tüketici Koruma Yasası üzerinde çalışıyor. Bankman-Fried, yakın zamana kadar Washington'da çok sayıda lobi çalışması yaptı ve komite önünde ifade vererek perde arkasında kongre personelini etkiledi. Ayrıca Twitter’da ilgili politikayla ilgili bir bilgidir yayınlayarak yasa tasarısının savunucusu oldu.

Daha önce New York Federal Rezerv Bankası'nda görev yapan Duke Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde finansal teknoloji uzmanı olan Lee Reiners, “Politika açısından Bankman-Fried’ın zorladığı her şey yeniden değerlendirilecek” dedi.

 © 2022 The New York Times Company