Maria Cramer, Kashmir Hill / The New York Times
Şubat ayında bir kadın, Manhattan'da bir binada bir kurye tarafından teşhirciliğe maruz bırakıldığı gerekçesiyle polise şikayette bulundu. Kadının polise tarif ettiği adam yaklaşık 1.65 boyundaydı.
İki ay sonra elde edilen kanıtlara göre, polis olayla ilgili boyu 1.88 olan birini tutukladı.
Trevis Williams, olay günü Connecticut’tan Brooklyn’e doğru arabasıyla seyahat ediyordu. Telefonundan alınan konum verileri, suç anında olay yerinden yaklaşık 20 kilometre uzakta olduğunu gösteriyordu.
Ancak yüz tanıma programı, polis veri tabanındaki sabıka fotoğrafları arasından onun görüntüsünü seçti, ardından da şikayetçi kadın Williams’ı teşhirci olarak teşhis etti.
Asıl suçlu da Williams gibi siyahiydi, gür sakal ve bıyığa sahipti, saçlarını örgülü kullanıyordu.
Ancak iki kişinin fiziksel benzerlikleri bununla sınırlıydı. Williams sadece daha uzun boylu değil, aynı zamanda 104 kilo ağırlığındaydı. Oysa mağdur, kuryenin 70 kilo civarında göründüğünü söylemişti. Buna rağmen Williams nisan ayında iki günden fazla hapiste kaldı.
Williams “Bir göz açıp kapayıncaya kadar bütün hayatınız değişebilir” yorumunda bulundu.
Algoritmalar tanıklıkların önüne geçebiliyor
Yüz tanıma teknolojisini çalıştıran algoritmalar, hata payı yüksek insan tanıklıklarının önüne geçebiliyor. Emniyet birimleri sonuçların tek başına belirleyici olmadığını söylüyor. Williams hakkında açılmış ve Temmuz ayında düşürülen dava, dedektifleri yanlış sonuçlara sürükleyebilen bu güçlü soruşturma aracının tehlikelerini gözler önüne seriyor.
Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST) araştırmacıları, yüz tanıma sistemlerinin tekrar tekrar yapılan testlerde çoğunlukla doğru kişiyi tespit ettiğini ifade ediyor. Ancak söz konusu araştırmalar genellikle kontrollü koşullarda çekilen net görüntülerle yapıldı. Güvenlik kameraları ise çoğu zaman bulanık ve düşük kaliteli görüntüler sunuyor.
"Sık sık yanlış sonuç veriyor"
ABD genelinde yayınlanan haber raporlarına göre en az 10 kişi yüz tanıma teknolojisiyle teşhis edilerek yanlış yere tutuklandı. Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği’nden (ACLU) Nathan Wessler, “Bunu ülke genelinde defalarca gördük” dedi. “Bu teknolojinin başlıca tehlikelerinden biri, sık sık yanlış sonuç vermesidir.”
New York Polis Teşkilatı bu teknolojiye çok sık başvuruyor ancak başarı oranlarını kaydetmiyor.
Bir yetkili, yüz tanıma sistemini “vazgeçilmez bir araç” olarak niteledi fakat polisin hiçbir zaman yalnızca bu teknolojiye dayanarak tutuklama yapmadığını, Williams’ın mağdur tarafından teşhis edilmesinin iddianame için kanıt oluşturduğunu söyledi.
Detroit ve Indiana’daki bazı emniyet teşkilatları, yüz tanıma ile teşhis edilen bir şüpheliyi fotoğraf dizisine koymadan önce ek kanıt toplama şartı arıyor. New York Polis Teşkilatında ise böyle bir kural yok.
Williams o saatte başka bir yerdeydi
New York’taki dedektifler mağduru sorguladığında, kadın kendisine teşhircilik yapan adamı daha önce gördüğünü söyledi. Polis belgeleri ve sorgu dökümanlarına göre, onu apartmanın bulunduğu çevresinde paket dağıtan bir Amazon çalışanı olarak tanımladı. Kadın, apartmanda temizlik ve çöp geri dönüşüm işlerinde çalışıyordu.
Kalın, siyah çerçeveli bir gözlük takan adamın kendisini rahatsız ettiğini, sürekli baktığını ve koridorlarda oyalandığını söyledi. 10 Şubat günü saat 16.30’da kadın temizlik yaparken koridordaki aynada adamı fark etti. Adam ona bakıyordu, pantolonu açıktı ve cinsel organı dışarıdaydı.
Kadın çığlık attığını, adamın da kaçtığını söyledi. The New York Times, kendisi cinsel suç mağduru olduğu için kadının ismini paylaşmıyor.
Aynı saatlerde 36 yaşındaki Williams, Brooklyn’de Marine Park'ta arabasını park ediyordu. Bir arkadaşıyla buluşacaktı. Connecticut’taki işinden yeni dönmüştü.
Bundan bir hafta önce, Williams hafif darp suçlamasıyla gözaltına alınmış ve sabıka fotoğrafı çekilmişti. Eski kız arkadaşının sevgilisiyle kavga ettiğini söyledi. Bu dava da martta düşürüldü.
Ancak görüntüsü hâlâ polis veri tabanındaydı. Polis, teşhircilik ihbarı sonrası güvenlik kamerası kayıtlarını topladı, kadını dinledi ve tanıklarla görüştü.
Bu, güvenlik kamerası görüntüsünden bir kareyi sisteme yüklemek, algoritmaların yüz hatlarını veri noktalarına dönüştürmesini sağlamak ve istatistiksel olarak en çok benzeyen yüzleri listelemek anlamına geliyordu. Teşkilatın kurallarına göre bu aramaların yalnızca New York veya New Jersey’de tutuklanmış kişilerle sınırlandırılması gerekiyordu.
Her ne kadar araştırmayı algoritma yapsa da son aşamada şüpheliyi bir polis memuru belirliyor.
İncelemeyi yapan görevli, Williams’ı seçti ve rapora yalnızca “muhtemel eşleşme” olduğunu, bunun tek başına tutuklama için yeterli olmadığını yazdı.
Williams’ın fotoğrafı, örgü saçlı ve sakallı altı erkeğin bulunduğu bir şüpheli listesine yerleştirildi. Dedektifler bu fotoğrafları mağdura gösterdi.
Kadın Williams’ın fotoğrafını seçti ve altına imzasını attı.
Williams, 21 Nisan'da Brooklyn'de metroya girerken polis tarafından gözaltına alındı ve 10 Şubat tarihinde gerçekleşen teşhir olayı ile ilgili arandığını öğrendi.
Williams sorgusunda, Amazon için 1 Nisan’da dağıtım yapmaya başladığını söyledi. Daha önce COVID-19 pandemisi sırasında Amazon deposunda ve Atlanta’da çalıştığını, ancak suç günü Connecticut’taki o işinde olduğunu açıkladı.
Polis kendisine teşhirciye ait güvenlik kamerası görüntülerini gösterince, “O ben değilim, adamım" ifadelerini kullandı.
Dedektif ise, “Tabii ki o sen değildin diyeceksin” diye yanıt verdi ve Williams’ın iş kayıtlarını incelerse ne olacağını sordu.
“Bakın” dedi Williams. “Lütfen kontrol edin.”
Sorgulardan yalnızca bir gün sonra polis sözcüsü Brad Weekes, “Mağdur Williams’ı kesin olarak teşhis etti” dedi. Weekes, mağdurun dedektiflere “bu kişiyle aynı olduğundan emin olduğunu” söylediğini, bu aşamadan sonra tutuklama için makul sebebin oluştuğunu belirtti.
Weekes, mağdurun teşhisi, Williams’ın sorgusu ve Amazon’daki iş geçmişinin soruşturmanın parçaları olduğunu söyledi. Amazon sözcüsü Sharyn Ghacham'ın şirketin işbirliği yapacağını belirtmesine rağmen polis Williams'ın iş takvimiyle ilgili firmaya hiç danışmadı.
© 2025 The New York Times Company
Kaynak: Gazete Oksijen