Aaron Boxerman / The New York Times
Hamas'ın 7 Ekim'deki ölümcül saldırısından önce İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, İsrail tarihinin en muhafazakâr hükümeti olarak görülen ayrımcı bir hükümeti yönetiyordu. Hamas'ı ortadan kaldırmak için uzun sürecek bir harekât beklentisi içinde olan Netanyahu, siyasi baskılara boyun eğerek muhalefet liderlerinin de yer aldığı bir birlik hükümeti kurdu.
Başlıca koşullarından biri, savaşı denetleyecek ve Netanyahu hükümetindeki aşırı sağcı politikacıların gücünü azaltacak bir "savaş yönetimi kabinesi" kurulmasıydı. Netanyahu çarşamba günü prime-time'da yaptığı konuşmada savaş kabinesinin İsrail'in Gazze Şeridi'ne ne zaman kara harekâtı başlatacağını belirlemede kilit rol oynayacağını söyledi.
Savaş Kabinesi’nin üç ana üyesi oy kullanıyor ve karar veriyor:
- Likud Partisi’nden Netanyahu, İsrail'in en uzun süre görev yapan başbakanı ve yaklaşık 15 yıldır İsrail siyasetine hakim. Netanyahu 1996-99 ve 2009-21 yılları arasında başbakan olarak görev yaptıktan sonra 2022'nin sonlarında tekrar göreve geldi.
- Netanyahu'nun partisinin bir üyesi olan Yoav Gallant İsrail'in savunma bakanı. Eski bir general olan Gallant, bu yıl büyük protestolara yol açan İsrail yargısının elden geçirilmesi planının askıya alınması çağrısında bulunarak Netanyahu ile ters düşmüştü. Netanyahu'ya muhalif bazı İsrailliler onu meslektaşlarından daha sorumlu ve pragmatik buluyor.
- Benny Gantz, 2014 yılında İsrail'in Gazze'ye kara harekatını yöneten eski genelkurmay başkanı ve Netanyahu'nun başlıca siyasi rakiplerinden biriydi ancak 7 Ekim saldırılarından sonra acil durum hükümetine katıldı. Gantz ve muhalefetteki Ulusal Birlik ittifakındaki meslektaşları, Netanyahu'nun önceki ortaklarına göre daha ılımlı, deneyimli ve pragmatik olarak görülüyor ve bu da kararlarına daha fazla güvenilirlik kazandırıyor.
Kabine'deki iki gözlemci üye
Birlik hükümeti anlaşması ayrıca savaş kabinesinde oy kullanmayan ancak toplantılara katılan iki "gözlemci" üyeyi de içeriyor. Bu üyeler şunlar:
- Muhalif bir siyasetçi olan Gadi Eisenkot İsrail'in eski genelkurmay başkanlarından. Görev süresi boyunca İsrail, İran destekli milislerin İsrail sınırlarında kontrollerini sağlamlaştırmalarını önlemek amacıyla Suriye'deki saldırıları arttırdı.
- Likud üyesi Ron Dermer, Netanyahu'nun en yakın danışmanlarından biri. Bir zamanlar İsrail'in ABD Büyükelçisi olan Dermer, şu anda İsrail'in stratejik işlerden sorumlu bakan olarak görev yapıyor. İsrail'in Suudi Arabistan ile ilişkilerini normalleştirme ve İran'ın nükleer programını engelleme girişimlerinde çalıştı. Savaştan önce Netanyahu'nun koalisyonunda yer alan ve ABD'li mevkidaşlarıyla düzenli olarak ve kamuoyu önünde konuşan az sayıdaki İsrailli siyasetçiden biriydi.
Güvenlik Kabinesi’nin sertlik taraftarı üyeleri
Diğer sertlik yanlısı isimler savaş kabinesinin üyesi olmamakla birlikte, savaş çabalarının yürütülmesinde de rol oynayan daha geniş bir Güvenlik Kabinesi’nde yer alıyor. Bunlar arasında Filistin egemenliğine karşı çıkan ve İsrail'in Yahudi yasalarına göre yönetilmesini isteyen aşırı milliyetçi Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ile İsrail hükümetindeki en aşırı seslerden biri olan Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir de yer alıyor.
Kudüs merkezli bir araştırma grubu olan İsrail Demokrasi Enstitüsü'nde ulusal güvenlik hukuku uzmanı olan profesör Amichai Cohen, kağıt üzerinde savaş kabinesine bağlı daha geniş güvenlik kabinesinin kararlarını uygulamak üzere kurulduğunu söyledi.
Cohen, ateşkesi kabul edip etmemek gibi bazı önemli kararların muhtemelen Güvenlik Kabinesi’nin onayını gerektireceğini söyledi. Ancak Güvenlik Kabinesi'nin yetkilerini tanımlayan bir yasa bulunmadığını ve Savaş Kabinesi'nin "savaşın gerçek yönetimini" yürütmek için muhtemelen geniş bir hareket alanına sahip olduğunu söyledi.
© 2023 The New York Times Company
