Glenn Thrush / New York Times
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Adalet Bakanlığı, Avrupalı yetkililere Ukrayna'nın işgalinden sorumlu olanları bulmayı hedefleyen çok uluslu bir araştırma grubundan çekildiğini sessizce bildirdi. Bu, duruma aşina kişilere göre, 2023'te Biden yönetiminin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i, Ukrayna'ya karşı işlenen suçlardan dolayı kişisel olarak sorumlu tutma taahhüdünden, Trump yönetiminin uzaklaştığının bir diğer işareti.
Grup, Rusya'nın yanı sıra Beyaz Rusya, Kuzey Kore ve İran'daki müttefiklerini, uluslararası hukuk ve anlaşmalar uyarınca başka bir ülkenin egemenliğini ihlal eden ve “meşru müdafaa amacıyla başlatılmayan saldırganlık” şeklinde nitelenen suç kategorisinden sorumlu tutmak için oluşturuldu. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişiler, kararın Pazartesi günü grubun üst kuruluşu olan ve Eurojust olarak bilinen Avrupa Birliği Ceza Adaleti İşbirliği Ajansı personeline ve üyelerine bir e-posta ile duyurulmasının beklendiğini söyledi. Avrupa dışında grupla işbirliği yapan tek ülke olan Amerika Birleşik Devletleri, Ukrayna, Baltık Ülkeleri ve Romanya'dan soruşturmacılarla birlikte çalışması için Lahey'e üst düzey bir savcı göndermişti.
WarCAT çalışmaları da azaltılıyor
Trump yönetimi, 2022'de o zamanki Adalet Bakanı Merrick Garland tarafından kurulan ve deneyimli savcılarla görevlendirilen Savaş Suçları Hesap Verebilirlik Ekibi'nin (WarCAT) yaptığı çalışmaları da azaltıyor. Bu ekip, Rusya'nın işgalinden sonra Ukrayna'da işlenen vahşetlerden sorumlu olanları hesap vermeye zorlamak için Adalet Bakanlığı çabalarını koordine etmek amacıyla kurulmuştu. Garland, birimin kurulmasını duyururken, “Savaş suçluları için saklanacak yer yok. Ukrayna'da savaş suçları ve diğer vahşi eylemleri gerçekleştirenler için hesap sorulacak her yolu takip edeceğiz” demişti.
Biden yönetimi altında, WarCAT ekibi önemli bir rol üstlendi. Ekip, omuzlarındaki yükü aşırı artmış olan Ukrayna'nın savcılarına ve kolluk kuvvetlerine lojistik yardım, eğitim ve Ruslar tarafından işlenen savaş suçlarıyla ilgili dava açmak için doğrudan yardım sağladı.
Ekip, Aralık 2023'te dikkate değer bir dava ile gündeme geldi. ABD savcıları, yaklaşık otuz yıl önce kabul edilen bir savaş suçu yasasını ilk kez kullanarak dört Rus asker hakkında dava açtılar. Savcılar, askerleri Ukrayna'nın Herson bölgesinde yaşayan bir Amerikalı'ya işkence yapmakla suçluyordu.
Trump, Putin'e yakın bir tutum sergiliyor
ABD Başkanı Donald Trump ise Putin'e daha yakın bir tutum sergileyerek Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile gergin bir iletişim yolunu tercih etti. Trump, yanlış bir şekilde Ukrayna'nın, Rusya'nın zalim ve yasa dışı askeri işgalini kışkırtmada “rol oynadığını” iddia etti. Şubat ayında, Ukrayna’ya hitaben, “Asla başlamamalıydınız” diyen Trump, “Bir anlaşma yapabilirdiniz” diye de ekledi. Ardından sosyal medyada Zelenski’yi “Seçimsiz Diktatör” olarak nitelendirip, “berbat bir iş çıkardı” şeklinde bir paylaşımda da bulundu.
Trump yönetimi, soruşturma grubundan çekilme kararının gerekçesini, kaynakların dağılımını yeniden gözden geçirme ihtiyacı olarak açıkladı. Bu açıklama da kamuya açık olarak bu konuda konuşmaya yetkisi olmayan anonim kaynaklar aracılığıyla gerçekleştirildi.
© 2025 The New York Times Company
