Kim Barker, Oleksandra Mykolyshyn / New York Times
Liudmyla Shestakova bu savaşta çok şey kaybetti - ön saflarda birlikte ölen oğlu ve karısı. Ancak Ukrayna'nın orta kesimindeki bu maden bölgesinde yaşayan pek çok kişi gibi o da gerçekçi biri. Başkan Donald Trump'ın önerisinden bu yana ülkesinin, Amerika'ya Ukrayna'daki madencilik faaliyetlerinden bir miktar kâr sağlayacak bir anlaşmayı imzalaması gerektiğini düşünüyordu.
Kropyvnytskyi kentinde Flora adlı bir çevre grubuyla çalışan 65 yaşındaki Shestakova, ABD ile Ukrayna arasında kritik mineraller konusunda yapılacak bir anlaşmanın bölgeye çok ihtiyaç duyulan yatırımı getireceğini umuyordu.
Ancak Cuma gecesi Shestakova, Ukrayna'daki pek çok insan gibi, anlaşmanın nasıl dağıldığını ve Trump'ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'ye neredeyse boyun eğmeyen bir lider gibi davrandığını hissettiğinde şok oldu ve gafil avlandı.
"Trump ile bir anlaşma tehlikeli olabilir"
Bir zamanlar Flora'yı yöneten ve şimdi de denetim kurulunda yer alan Shestakova, “Güvenilir bir ortakla bu herkes için faydalı bir anlaşma olabilirdi. Ancak Trump gibi bir ortakla, aslında tehlikeli olabilir” şeklinde konuştu.
Ukrayna genelinde insanlar Cuma gecesi üzgün olduklarını söylediler. Ayrıca Amerika çekip gitse bile mücadeleyi bırakmayacaklarını söylediler.
Orduya destek veren bir yardım kuruluşu olan Come Back Alive'ın kurucularından 41 yaşındaki Vitaly Deinega “Zor olacak ama hayatta kalacağız. Bugün başkanımdan ve ülkemden utanmadım. Amerikalıların aynı şeyi söyleyebileceğinden emin değilim” dedi.
Bu anlaşma hiçbir Ukraynalı için büyük bir pazarlık fikri değildi. Ancak Trump göreve geldiğinden bu yana, teklif edilen tek pazarlığın bu olduğu giderek daha belirgin hale geldi.
Rusya'nın üç yıl önce Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı işgalini başlatmasının ardından ABD, Ukrayna'nın en büyük destekçisi ve Başkan Joe Biden, Zelenskiy'nin en büyük destekçisi haline geldi. Trump göreve geldiğinden beri ise Zelenskiy'den “diktatör” olarak bahsetti, savaşı başlattığı için Ukrayna'yı suçladı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i övdü. Ve Trump, ABD'nin geçmişte verdiği tüm desteğin karşılığını almak istediğini açıkça ortaya koydu.
Maden anlaşmasının bir ön ödeme olması gerekiyordu. ABD'nin savaşta kalacağını ve Ukrayna'yı desteklemeye devam edeceğini garanti etmesi gerekiyordu.
Kiev Ekonomi Okulu'na göre Ukrayna, petrol ve doğal gaz rezervlerinin yanı sıra 100'den fazla önemli maden yatağına sahip. Yaklaşık 220 bin kişinin yaşadığı Ukrayna'nın orta kesimlerindeki Kirovograd kenti de bu madenlerin merkezi konumunda.
Uranyum, titanyum, nikel ve nadir toprak elementleri bakımından zengin olan Kirovohrad bölgesinin geri kalanı gibi madencilik üzerine inşa edildi, ki anlaşmanın üzerine inşa edildiği, Trump ve ABD'nin çok heyecanlı göründüğü mineraller de burada bulunuyor.
New York Times tarafından incelenen maden anlaşmasının son taslağında, ABD kontrolündeki bir fonun Ukrayna'nın doğal kaynaklarından nasıl gelir elde edeceği anlatılıyordu. Ayrıntıları muğlaktı ama hararetli müzakerelerin ardından, Ukraynalıların çoğu için neredeyse gasp gibi gelen bir şeyden, mantıklı bir seçeneğe dönüşmüştü.
Anlaşma bozulmadan önce bölgedeki Ukraynalılar, bölgeye daha fazla Amerikan yatırımı gelmesi fikrinden büyük heyecan duyuyorlardı. Belki bu, madenlerden çıkan uranyum yüklü atıkların tepelerden temizlenmesine yardımcı olabilir ya da daha yüksek maaşlı işler sağlayabilirdi. Buradaki çoğu insan, ülkenin Rusya ile savaşında destek vermesi karşılığında gelecekteki madenlerden elde edilecek kârın bir kısmının Amerika'ya verilmesine razı olduklarını söyledi.
Anlaşma bozulduktan sonra Ukraynalılar şoke olduklarını söylediler. Dudak uçuklatan bir andı.
Restoranlarda yemek yiyenler yemeklerini yarıda kesip telefonlarına bakarak Trump ve Zelenskiy'nin canlı videolarını izlediler.
On yıllardır Kropyvnytskyi yakınlarındaki bir madende çalışan jeolog 75 yaşındaki Volodimir Savytskyi, “Anlaşma imzalanmazsa mücadeleye devam etmemiz çok daha zor olacak” dedi ve ekledi: “Eğer anlaşma imzalanmazsa, Avrupa ile çalışarak ve farklı şekilde müzakere ederek başka bir yol bulmak zorunda kalacağız”
Kiev'de 30 yaşında bir avukat olan Yuliia Alendar, Trump'ın Zelenskiy'ye davranışını saygısızlık olarak nitelendirdi. Ayrıca Trump'ın savaşı başlattığı için Ukrayna'yı suçlamasından da şikayetçi.
Alendar, “Bu, bir şiddet kurbanını kısa etek giydiği için suçlamak gibi bir şey” dedi. Alendar sözlerine şöyle devam etti: “Eğer Trump demokrasinin diktatörlüğe boyun eğdiğini göstermek istediyse, bunu başardı. Sanki demokrasi ABD sınırları ile sınırlıymış gibi geliyor”
Kirovohrad'daki Pervozvanivska topluluğunun eski bir milletvekili olan 50 yaşındaki Olena Kuzmenko, Ukrayna'ya yapılan tüm yardımlar için minnettar olduğunu söyledi, “Ancak en başından beri, 'Nankörsünüz' tonu beni çileden çıkardı. Bunu hiç anlamıyorum. Sanki 'Biz büyük ve güçlüyüz, siz küçüksünüz, o yüzden sadece bizim dediklerimizi yapın' gibi bir tavır var” dedi.
Shestakova, ABD desteği olmadan Ukrayna için zor olacağını anladığını söyledi.
“Onlar Ukrayna'yı parçalayacaklar ama biz ayakta kalacağız” diyen Shestakova, başkanlarını seçmenin Ukraynalıların hakkı olduğunu dile getirdi ve “Bu anlaşmayı yapmaktansa hiç anlaşma yapmamak daha iyidir” ifadelerini kullandı..
© 2025 The New York Times Company
