Jack Ewing / The New York Times
Kongre'nin teşvikiyle otomobil üreticileri ve şarj şirketleri, Amerikan otoyollarına elektrikli otomobillere yarım saat veya daha kısa sürede yakıt ikmali yapabilen on binlerce hızlı şarj cihazı kurmayı planlıyor. Bu, elektrikli arabası olan ya da almayı düşünen herkes için iyi bir haber. Ancak bu yeni şarj cihazlarının ve araçların şimdi ve gelecekte ne tür 'fişler' kullanacağı konusundaki tartışmalar nedeniyle de kafa karıştırıcı.
Ford Motor, General Motors, Mercedes-Benz ve diğer otomobil üreticileri bugün elektrikli otomobillerinde kullandıkları fişleri Tesla'nın geliştirdiği fişlerle değiştirmeyi planlıyor. Ancak 2025 yılına kadar bu değişim olmayacak ve otomotiv sektörünün dev isimleri, Tesla fişleri ile otomobil satmaya başlamayacaklar. O zamana kadar da muhtemelen Ford Mustang Mach-E veya Chevrolet Bolt gibi otomobillerin kullandığı şarj teknolojisinin Betamax video kaset kaydediciler gibi modası geçecek.
Elektrikli otomobiller hangi fişleri kullanıyor?
İki ana fiş türü mevcut. En yaygın kullanılanı, elektrikli otomobil sektörüne hakim olan Tesla tarafından geliştirildive şimdilik sadece şirketin ürettiği otomobilleriyle çalışıyor. Kuzey Amerika Şarj Standardı olarak da biliniyor. Diğer birçok üretici tarafından geliştirilen otomobiller Kombine Şarj Sistemi (CCS) olarak bilinen ve ABD'de yaygın olarak kullanılan bir fişle çalışıyor. Yasalar çerçevesinde federal hükümet tarafından kısmen finanse edilen herhangi bir elektrikli otomobil şarj cihazının CCS fişini kullanan otomobilleri şarj edebilmesi gerekiyor.
Birçok köklü otomobil üreticisi CCS'den Kuzey Amerika fişine geçiyor; bu da sahiplerinin 12 bin Tesla hızlı şarj cihazını kullanmasına ve yakıt ikmali yapacak bir yer bulma konusunda kendilerini daha güvende hissetmelerine olanak tanıyacak. Tesla, ABD'de yaklaşık 20 bin hızlı şarj cihazına sahip. Yerel üreticiler, 2024 yılının başlarında Tesla şarj cihazlarının CCS prizlerine sahip araçlara güç sağlamasına olanak tanıyan adaptörler sunacak. Ardından, 2025 yılında, otomobil üreticileri tarafından satılan yeni otomobiller adaptörsüz Tesla fişlerini kullanacak.
Şarjda standartlar değişiyor
Pek çok büyük otomobil üreticisinin Tesla standardına geçmesiyle birlikte CCS'nin ABD'deki günleri sayılı olabilir. Elbette, CCS fişleri için üretilen otomobiller yıllarca yollarda kalacak, bu da şarj istasyonlarının adaptörlere ihtiyaç duyacağı veya öngörülebilir gelecekte her iki tür fişi de sunacağı anlamına geliyor.
Neden Tesla fişine geçiş başladı?
Yerel otomobil üreticilerinin Tesla'nın sistemine geçmesinin başlıca nedeni, bugün kullandıkları sistemden daha yaygın olması ve daha iyi çalışıyor görünmesi. Tesla'nın şarj ağı genellikle CCS şarj cihazlarının bulunmadığı yerlerde de mevcut. Birçok otomobil uzmanı ve sürücü de Tesla şarj cihazlarının daha güvenilir olduğunu ve şirketin fişinin CCS fişinden daha küçük, daha hafif ve kullanımının daha kolay olduğunu söylüyor.
Buna ek olarak Tesla, sistemini sürücülerin şarj cihazlarından birine takıp çıkabilecekleri şekilde tasarladı. Şarj cihazları her bir Tesla aracını tanıyor ve sahiplerinin kredi kartlarına otomatik olarak fatura kesiyor.
Öte yandan diğer şirketler tarafından işletilen şarj ağlarının performansının dengesiz olduğu da bilinen bir gerçek Şarj prosedürleri değişiklik gösteriyor. Bazı şarj cihazları sürücülerin fişi taktıktan sonra telefonlarında bir uygulama açmalarını gerektiriyor. Diğerleri ise önce müşterilerin bir uygulama açmasını istiyor. Bazı şarj cihazları kredi kartı kabul ederken bazıları kabul etmiyor. Ayrıca Tesla olmayan elektrikli otomobillerin sürücüleri genellikle bozuk veya hassas şarj cihazlarından şikayet ediyor ve bu şikayetler bağımsız araştırmalar tarafından da doğrulanıyor.
Şarj cihazının konumu ne kadar önemli?
Tesla'nın tercih edilmesinde en kritik nokta tam olarak bu. Tesla'nın en büyük avantajı bu işi uzun süredir yapıyor olması. Popüler alışveriş merkezlerinde ve işlek otoyollar boyunca olması gereken pek çok konumda şarj cihazları var. Sonuç olarak, yeni şarj şirketleri genellikle dezavantajlı durumda. Birçoğu bazı şarj ünitelerini tuvalet veya restoran bulunmayan alanlara yerleştirmek zorunda kaldı. Bazı şarj istasyonlarında, boş otoparklarda durmak güvensiz dahi hissettirebiliyor.
Temmuz ayında BMW, GM, Honda ve diğer dört otomobil üreticisi Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da ortaklaşa 30 bin şarj cihazı kuracaklarını duyurdu. Bu şarj cihazlarında her iki fiş de bulunacak.
CCS fişinin herhangi bir avantajı var mı?
Sürücüler genellikle araçlarıyla birlikte gelen adaptörleri taşıyorlarsa, Tesla'lar da dahil olmak üzere bu fişler herhangi bir elektrikli aracı şarj edebilir. Ancak bunun tersi doğru değil. Tesla şarj cihazlarının büyük çoğunluğu sadece Tesla'ları şarj edebiliyor. Tesla'nın CEO'su Elon Musk, Şubat ayında şirketinin şarj ağını diğer otomobil üreticilerinin ürettiği otomobillere de açmayı planladığını söyledi. Ağustos sonu itibariyle, şirketin ABD'deki şarj istasyonlarından sadece bir düzinesi diğer otomobiller için kullanılabilir durumdaydı.
CCS teknolojisi ise tek bir şirketin hakimiyetinde değil. Tesla, fişinin gözetimini bağımsız bir kuruma devretme sözü vermiş olsa da, Tesla ve sahibi Musk diğer işletmeler ve devlet kurumlarıyla genellikle çatışma halinde oldu. Bu nedenle bazı otomobil uzmanları, yerleşik otomobil üreticilerinin Tesla'ya güvendikleri için pişman olabileceklerine de inanıyor.
CCS fişleri sunan şarj şirketleri güvenilir ve kullanımı kolay hizmetler sunmak için mücadele etse de, bunlardan çok sayıda var. EVgo veya Electrify America da dahil olmak üzere birkaçı ülke çapında faaliyet gösteriyor ve fiyat ve hizmet konusunda birbirleriyle rekabet ediyor. Tesla rekabetten biraz ayrışmış durumda, ancak daha fazla şirket otomobillerinin kullandığı fişlere sahip şarj cihazları sundukça bu durum değişebilir.
© 2023 The New York Times Company