Jack Ewing / New York Times
Şimdiye kadar ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret politikalarının ABD genelinde yeni otomobil fiyatları üzerinde pek etkisi olmadı. Ancak hiç kimse bunun uzun sürmesini beklemiyor.
Analistlere göre yıl sonuna kadar, hatta daha erken bir tarihte, otomobil ve yedek parçalara uygulanacak %27,5’e kadar gümrük tarifeleri etiket fiyatlarını ciddi şekilde yükseltecek ve yeni araç alımlarını birçok Amerikalı için ulaşılamaz hale getirecek.
Tarifeler şimdiden otomobil üreticilerinin kâr hanesinden milyarlarca doları silmiş durumda. Bunun nedeni, şirketlerin satış kaybı yaşamaktan korkarak Trump’ın yeni vergilerinin büyük kısmını tüketicilere yansıtmamak için doğrudan kendilerinin üstlenmeleri. Ayrıca otomobil üreticileri henüz tarifelerin tam etkisini hissetmiş değil. Birçok bayi ve üretici, tarifeler yürürlüğe girmeden önce araç ve parça stoklarını artırmıştı.
Hyundai ve Genesis Motor Kuzey Amerika CEO’su Randy Parker bu ay verdiği bir röportajda “Tarifeler nedeniyle fiyat artırmadık” dedi.
Tarifelerin fiyatlara yansımaması Trump'a siyasi açıdan avantaj sağlıyor
Bu durum, Trump ve Kongre’deki Cumhuriyetçiler için iyi bir haber çünkü onları daha yüksek etiket fiyatlarının siyasi sonuçlarından koruyor. Öte yandan bu fiyat artışları aynı zamanda enflasyonu da körükleyebilir.
“Otomobil üreticileri fiyatları olabildiğince uzun süre sabit tutmaya ve maliyetleri kısmaya odaklanacak” diyen KPMG'den Lenny LaRocca, bu durumun sürdürülebilir olmadığını belirterek, otomobil üreticilerinin gelecek yılın başlarında fiyatları ciddi şekilde artırmaya başlayacağını öngördü.
Hiçbir otomobil üreticisi bu durumdan muaf değil. Araçlarının çoğunu ABD’de üretenler bile bazı modellerde araç değerinin yarısından fazlasını oluşturan ithal parçaları kullanıyor. Son haftalarda General Motors, Toyota, Ford Motor, Stellantis, Tesla, Mercedes-Benz ve Volkswagen’in tümü, kâr düşüşlerinden tarifeleri sorumlu tuttu.
Araçlarının çoğunu ABD’de üreten Ford'un CFO'su Sherry House, geçen ay yaptığı açıklamada bu yıl perakende fiyatlarının yalnızca %1 artmasını beklediğini söyledi.
Tarifelerin maliyeti Ford'a 2 milyar dolar, GM'ye 5 milyar doları bulabilir
Ancak bu, tarifelerin etkisi olmadığı anlamına gelmiyor. İthalat vergileri, ikinci çeyrekte Ford’un kârından 800 milyon doları götürdü ve bu da dönemi hafif bir zararla kapatmasına neden oldu. Ford, yıl genelinde tarifelerin şirkete 2 milyar dolara mal olacağını tahmin ediyor.
ABD’nin en büyük otomobil üreticisi General Motors, geçen ay tarifelerin şirkete yıl boyunca 5 milyar dolara kadar mal olacağını, ancak bunun üçte birini maliyetleri kısarak ve bazı üretimleri ABD’ye kaydırarak telafi etmeyi umduğunu açıkladı. Şirketin CFO'su Paul Jacobson, yatırımcılara yaptığı açıklamada, şirketin bu yıl perakende fiyatlarının %1 veya daha az artmasını beklediğini söyledi.
ABD’de birçok araç üreten ancak Japonya, Meksika ve Kanada’dan da ithalat yapan Toyota, Perşembe günü tarifelerin kendisine 9,5 milyar dolara mal olacağını açıkladı. Bir gün önce Honda, kendi maliyetini 3 milyar dolar olarak belirledi.
Tarifeler ve düşen kârlar, otomobil üreticilerinin Trump’ın istediği şekilde montaj hatlarını diğer ülkelerden ABD’ye taşımasını da zorlaştırabilir. Şirketlerin yeni fabrikalara ve ekipmanlara yatırım yapmak için daha az parası olacak.
Trump yönetimi ise deregülasyon, ekipman alımlarında vergi indirimleri ve diğer önlemlerin sektör üzerinde olumlu etkisi olacağını savunuyor.
“İki şey aynı anda yapılabilir: Amerikalıların günlük maliyetlerini düşürürken Amerikan otomotiv hakimiyetini yeniden tesis edebiliriz” diyen Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai şöyle devam etti: “Yönetim, her iki hedefe ulaşmak için otomotiv sektörüyle yakın çalışıyor”
Desai, ABD yetkililerince ölçülen araç fiyatlarının Haziran’da hafifçe düştüğünü belirterek, “Aylarca otomobil, otomobil parçaları, çelik ve alüminyum tarifeleri yürürlükte olmasına rağmen bu düşüşü gördük” dedi.
Diğerleri ise fiyatların yükselmeye başladığına dair işaretler görüyor. Cox Automotive, tarifelerin ithal otomobil maliyetine yıllık en az 5 bin dolar ekleyeceğini tahmin ediyor. ABD’de üretilen araçlar için bile, parçalara uygulanan tarifeler maliyeti yaklaşık 1000 dolar artırıyor; buna Trump’ın ithal çelik ve alüminyuma getirdiği %50’lik vergiler dahil değil.
Cox’a göre yıl sonuna kadar fiyatlar %8 artabilir ve yeni bir otomobilin ortalama satış fiyatı 50 bin doların üzerine çıkabilir.
Tarifeler en çok düşük gelirli tüketicileri vuracak
Yüksek fiyatlar, en çok düşük gelirli tüketicileri vuracak. En ucuz araçların birçoğu ithal ediliyor. Güney Kore’de üretilen Chevrolet Trax veya Meksika’da üretilen Nissan Versa bu ucuz araçlara birer örnek.
Bazı alıcılar yalnızca ikinci el modelleri karşılayabilecek. İkinci el araçlara talebin artması ise onların fiyatlarını da yükseltecek. Üstelik ikinci el araç alanlar, çoğu zaman %20’yi aşan yüksek faizli kredi kullanmak zorunda kalıyor. Bu durum kredi notu zayıf olan kişilerde daha belirgin.
Trump politikaları, otomobil üreticilerine bazı mali faydalar da sağlıyor. Geçen ay kabul edilen Cumhuriyetçi iç politika yasası, temiz hava standartlarını ihlal edenlere verilen cezaları kaldırdı. Bu durum, çevreci grupları kızdırsa da otomobil üreticilerinin daha fazla büyük SUV ve pickup üretmesine olanak tanıyor. Bu tip araçlar genelde en yüksek kâr marjına sahip.
Bu cezaların kalkması, ayrıca emisyon hedeflerini tutturamayan köklü otomobil üreticilerini temiz hava kredisi satın alma zorunluluğundan da kurtardı. Bu, GM ve diğerlerine yüz milyonlarca dolar kazandıracak. Ancak Tesla ve Rivian gibi, yalnızca sıfır emisyonlu elektrikli araç üreten ve bu nedenle çok sayıda kredisi olan şirketlerin gelirini azaltacak.
Otomobil yöneticileri, Trump yönetiminin tarifelerin etkisini hafifletecek adımlar atmasını umuyor. Ford CFO’su House, “Onlarla daha adil bir rekabet ortamı sağlamak için çok yapıcı görüşmeler yapıyoruz” dedi.
Ancak Trump, Meksika ve Kanada’ya ciddi tarifeler uygulamakla tehdit etmeye devam ediyor ve henüz bu ülkelerle kalıcı bir ticaret anlaşmasına varmış değil. Her iki ülke de ABD’ye araç ve parça tedarikinde kritik öneme sahip.
© 2025 The New York Times Company
