Sonu Olmayan Dünya / Jancovici – Blain (Karakarga)
İklim değişikliği, karbon ayak izi, enerji kıtlığı, çevre kirliliği, yenilenebilir enerji, sürdürülebilirlik... böyle bir sürü sorunla yaşayıp duruyoruz. Bunlar büyük resimde hepimiz için çok önemli konular ancak ne kadar sık karşılaşsak da bu kavramların altında hangi temel sorunların yattığını ve bunların neden sorun teşkil ettiğini bir anda kavrayamıyoruz. Gündelik telaşlı koşturmalarımız içinde kafamızı da tam verip meselenin kaynaklarına da gereken ilgiyi gösteremeyebiliyoruz.
Fransız mühendis, enerji ve iklim uzmanı, aktivist Jean-Marc Jancovici de bunun farkında ve bütün bunları dünyaya en anlaşılır ve vurucu şekilde anlatmak için yıllardır büyük uğraş veriyor. Düşünce kuruluşu The Shift Project’in kurucu başkanı Carbone 4 adlı danışmanlık şirketinin de ortaklarından biri. Sonu Olmayan Dünya adlı bu çarpıcı kitapta Fransız sanatçı Christophe Blain bizi Jancovici ile tanıştırıyor. Jancovici de onun hareketli çizimleri ve esprili anlatımıyla bütün bu konuları apaçık bir şekilde anlatıyor.
En temelde insanların yenilenebilir enerjiyi giderek terkedip fosil enerjiye yüklenmesini o kadar net bir şekilde ortaya koyuyor ki bugüne kadar bu konuda hiç kafa yormamış insanı bile meselenin özüne anında çekiveriyor. Yenilenebilir kaynaklara geri dönüş mümkün mü peki? İklim değişikliğini, sera gazlarının etkisini tersine çevirmek mümkün mü? Yaşam tarzlarımızdaki küçük feragatlar fosil enerjiye olan bağımlılığımızı azaltabilir ve böylece dünyanın ömrünü uzatabilir miyiz?
Bu büyük problemlerde her bireyin çözüme yönelik küçük adımları aslında o kadar da küçük etkiler yaratmıyor. Kitabın anafikri sıradan insanları bilinçlendirmek ve kötü gidişat konusunda uyarmak. Bu kadar bencil olmamalıyız. Çocuklarımıza bu kadar kötü bir gezegen ve yaşam koşulları bırakmamalıyız. Bu yüzden Sonu Olmayan Dünya esprili bir dille yazılmış ve çizilmiş olsa da zaman zaman da korkutucu bilgiler ve öngörüler sunuyor. Ama öyle akıcı ki (arada popüler bazı filmlere de göndermeler yapıyor), en karmaşık konuları bile rahatça anlamanızı sağlayacak bir sohbet, bir bilgi kaynağı aynı zamanda.
Karakarga bu önemli kitabı son derece iyi bir kağıda harika bir baskıyla tertemiz sunmuş. Sadece okurken değil, elinizde tuttuğunuz zaman da okuma şevkinizi arttırıyor.
Monica / Daniel Clowes (Karakarga)
Daniel Clowes çok üretken bir grafik roman sanatçısı. Önceki eserlerinden Ghost World, Patience, Wilson ve Eightball da ükemizde yine Karakarga yayınlarından çıkmıştı. Sanatçının 2023’te çıkardığı Monica, fazla bekletilmeden bizde de meraklılarına yine Karakarga tarafından sunuldu.
Sanatçının kendine has kaotik atmosferlerinden biri hakim bu eserinde. Yine derin karakter incelemeleri, kara mizah ve kesif bir Amerikan toplumu eleştirisi yapıyor. Çoklu bakış açılarıyla ilerleyen, çoklu türlerin bir araya getirilerek oluşturulduğu kurgusal bir kadın biyografisi aslında. Monica biyolojik annesi ve babasının kim olduğunu araştırırken Amerikan toplumunun 60’lı ve 70’li yıllarının karanlık yüzünü de arşınlıyor. Hikayenin en zor kısmı Monica’nın annesinin izini bir tarikatta aradığı bölüm.
Clowes hikayeyi zaten yeterince karışık değilmiş gibi, biraz dikkat dağıtıcı öğeler, karakterler ekleyerek de anlatıyor (bir yandan da zenginleştiriyor) Eğer yazarın üslubuna alışkınsanız bundan delice zevk alıyorsunuz. Ama eğer ilk kez okuyorsanız labirentin içinde kaybolmanız mümkün.
50’li yıllarda başlayan hikaye günümüze kadar geliyor ve Clowes, ailenin bulunuşunu bir ‘kıyamet günü’ne bağlayarak asıl bombayı finalde patlatıyor! Daha fazla bir şey söylemek istemem çünkü ‘spoiler’ olur.
Fabien Toulmé / Unutulmazlar – 1 (Desen Yayınları)
Fransız grafik romancı Fabien Toulmé’nin çizgilerle sinemasal bir anlatım kurabilmeyi en iyi başaran sanatçılardan biri olduğunu söylemek pek de yanlış olmaz. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kitapları oldukça ilgi görmekte. Özellikle üç ciltten oluşan Hakim’in Yolculuğu ile bizde tanınan Toulmé’nin Büyük Aşk, İki Yaşam ve Beklediğim Sen Değildin adlı eserleri de bizde yine ilgiyle okunmuş kitapları.
Sanatçının insan sevgisi bütün eserlerinin ortak paydası. O kadar rahat çizimlerle ve karakterlerine olan duygusal yaklaşımıyla okuyanları kalplerinden vurmaya başarıyor. Empati duygularını çalıştırıyor. Unutulmazlar adını verdiği projesinin ilk kitabında da hayatın içinden sıradan insanların yaşadığı irili ufaklı hikayecikler anlatıyor. Bazısı oldukça kısa zamanlarda bazısı yıllarca süren hikayeler. Hepsinde de haber röportaj gibi bir mantıkla kurulmuş, farklı kültür ve ülkelerden insan hikayeleri anlatılıyor. Mesela kavuşmaları 30 yıl süren iki sevdalının sıcacık hikayesine vuruldum ben. Daha çocukluğundan itibaren suçun içinde büyüyen Gregory’nin zamanla iyi bir yargıç sayesinde örnek bir politikacıya dönüşmesi de film olacak lezzette bir hikaye.
Yeni hikayelerden oluşan ikinci cildi için de çok beklemeyiz umarım.
Invincible (Cilt 1 ve 2) / Robert Kirkman (Athica)
Çizgi roman evreninde süper kahraman külliyatının devasalığı tartışılmaz. Öyle zengin bir içerikten bahsediyoruz ki, bu külliyatın içinde değişik bir şey yapmanın artık neredeyse olanaksız olduğu konuşulurdu. Ancak ilk sayısı 2003 yılının ocak ayında çıkan, Robert Kirkman tarafından yazılıp Cory Walker tarafından çizilen (8. sayıdan itibaren Ryan Ottley geldi) bağımsız çizgri roman serisi Invincible küçük çapta bir devrim yaratmıştı.
Tıpkı Spider-Man’deki Peter Parker gibi bir lise öğrencisi olan Mark Grayson’ın özel bir durumu var. Babası Superman gibi başka bir dünyadan gelmiş ve burada dünyalı bir kadına aşık olduktan sonra kalmış gönüllü bir uzaylı olan Omni-Man’dir. Omni-Man dünyanın en güçlü canlısıdır ve oğlu Mark da genlerinde bu gücü taşıyordur. Ergenlikle beraber yavaş yavaş süper güçleri kendisini göstermeye başlamıştır. Babasıyla gezegeni başka gezegenlerden gelen tehditlere karşı korumaya başlar. Okuldaki ve sosyal hayatındaki problemlere devasa bir problem daha eklenmek üzeredir ama....
Prime Video’daki animasyon dizisiyle ününe ün katan bu serinin dörder fasikülden oluşan albümlerinin ilk iki tanesi Athica tarafından basıldı. Okudukça anlıyoruz ki animasyon dizisinde bazı ufak farklılıklar yapılmış. Bazı güzel manevralar eklenerek kaynak hikaye daha da güçlendirilmiş. Ama yine de, en çok da ikinci ciltten itibaren Invincible evreninin çizgi roman baskılarının da sıkı takipçilerinden birine dönüşüyorsunuz giderek. Bütün diğer süper kahraman külliyatından da beslendiği, bazen onları hicvedip ters yüz ettiği; son derece akıcı ve iyi yazılmış bir süper kahraman seriyali. Toplamda 36 cilt olması gerekiyor...
