Hermès tarafından 1984 yılında oyuncu ve şarkıcı Jane Birkin için özel olarak tasarlanan siyah deri Birkin çantası, Sotheby’s müzayede evinin düzenlediği açık artırmada 8,2 milyon dolarlık teklifin ardından toplam 10 milyon dolara (401 milyon 350 bin Türk Lirası) satıldı. Bu satış, şimdiye dek açık artırmada satılan en pahalı çanta olarak kayıtlara geçti.
Kullanım izleriyle dolu, yıpranmış ve üzerinde lekeler bulunan çanta, Hermès’in ürettiği ilk Birkin modeli olma özelliği taşıyor. Jane Birkin, bu çantayı 1985’ten 1994’e kadar neredeyse her gün kullandı. Satıştan elde edilen gelirin bir kısmı AIDS araştırmaları yararına bağışlandı.
Sotheby’s, müzayede öncesinde çantanın tahmini değerini açıklamadı ancak teklif süreci daha 1 milyon eurodayken rekorları zorlamaya başlamıştı. Açık artırma, aralarında Japonya’dan bir koleksiyonerin de bulunduğu dokuz kişi arasında 10 dakika süren kıyasıya bir rekabetle sonuçlandı. Sotheby’s’e göre kazanan, özel bir Japon koleksiyoncu oldu.
“Bir efsanenin gücünü gösteren bir an”
Sotheby’s'in çanta ve aksesuarlar bölümünün küresel direktörü Morgane Halimi, satışla ilgili yaptığı açıklamada, bunun “moda ve lüks tarihinde önemli bir dönüm noktası” olduğunu söyledi. Halimi, çantanın efsanevi geçmişinin koleksiyonerlerde nasıl bir tutku uyandırdığını gösterdiğini belirtti:
“Bu satış, aynı zamanda çantanın ilham kaynağı Jane Birkin’in kalıcı etkisini de kutluyor.”
Birkin’in ölümünden (2023) önce çantayla ilgili verdiği bir röportajda, kendisinin en çok bu çantayla hatırlanacağını esprili bir dille ifade ettiği de hatırlatıldı. “Öldüğümde... insanlar belki de sadece çantadan bahsedecek,” demişti.
Çantanın dikkat çeken özellikleri
1985’te Birkin’e teslim edilen çanta, daha sonra birkaç kez el değiştirse de New York’taki Modern Sanat Müzesi (MoMA) ve Londra’daki Victoria & Albert Müzesi gibi yerlerde sergilendi. En son 25 yıl önce satışa çıkan çanta, bu kez yalnızca “Catherine B.” olarak tanımlanan satıcı tarafından açık artırmaya sunuldu.
Çanta, son derece kişisel detaylar taşıyor: Üzerinde Birkin’in baş harfleri “J.B.” yer alıyor; omuz askısında ise Birkin’in yanından ayırmadığı tırnak makası sallanıyor. Ayrıca UNICEF ve Médecins du Monde çıkartmalarının bıraktığı izler de çantanın uzun yıllar boyunca aktif şekilde kullanıldığını gösteriyor.
Bugüne dek elmaslarla süslenmiş Himalaya Birkin veya timsah derisi Kelly çantaları gibi modeller de yüksek fiyatlara satılmış olsa da hiçbiri bu orijinal modelin ulaştığı değere yaklaşamadı. Sotheby’s’e göre bu çanta; boyutu, donanımı ve tasarım detayları açısından hiçbir zaman yeniden üretilmedi.
“Bir ihtiyaçtan doğan tasarım, yatırım aracına dönüştü”
Birkin çantası, aslında bir lüks sembolü olarak değil, pratik bir çözüm arayışıyla doğdu. Hermès’in dönemin CEO’su Jean-Louis Dumas, 1984 yılında Paris-Londra uçuşunda tesadüfen Jane Birkin’in yanında oturuyordu. Üç çocuk annesi Birkin, uygun bir çanta bulamadığından büyük bir hasır sepet taşıyordu ve bu sepet uçuştaki bir anlık hareketle Dumas’ın üzerine devrilmişti.
Bu olaydan sonra Hermès, Birkin’in tarif ettiği gibi geniş hacimli ama zarif bir çanta tasarladı. İlk örneği 1985’te teslim edilen çanta, sonraki yıllarda modada statü göstergesinin en tanınan simgelerinden biri hâline geldi.
Kaynak: Gazete Oksijen
